Vandaag gaat het over The Soulqarians, een unieke beweging in de hiphop die eigenlijk te vooruitstrevend was en misschien wel de beste groep die nooit een album uit bracht!
Het ging over onze favoriete platen. Ik zat met DJ Spinna te eten, nadat hij op mijn Lovebirds feest in Rotterdam had gedraaid. Genre na genre werd versleten tot we bij Hiphop aankwamen. Er viel een lange stilte, ondanks diep nadenken kwamen we er niet uit. Uiteindelijk bedachten we dat een definitieve top tien onmogelijk is om te maken, we besloten dan maar records op te noemen die speciaal voor ons zijn. Namen kwamen voorbij, wie de producer was en welke samples er gebruikt waren.
Ineens besefte ik me dat er een overeenkomst was tussen al die verschillende albums. Drie producers sprongen er uit, het merendeel van onze favoriete tracks hadden zij gemaakt: DJ Premier, Pete Rock en het collectief waar ik vandaag over ga schrijven, namelijk The Soulquarians.
De naam Soulquarians is afgeleid van het sterrenbeeld waterman (Aquarius) en bedacht door de harde kern van de groep, bestaande uit Questlove, D’Angelo, James Poyser en J Dilla. Alle heren hebben namelijk waterman als sterrenbeeld.
De soul druipt van het werk van de Soulquarians af. De insteek van de groep was om ongebruikelijke off-beat ritmes en wringende akkoorden te versmelten tot een warme mengelmoes. Dat werd het kenmerk van de producties die afgeleverd zijn. In korte tijd groeide de groep dan ook uit naar een formatie waar je u tegen zegt.
Zo sloten Common, Erykah Badu, Roy Hargrove, Q-Tip, Pino Palladino, Mos Def en Talib Kweli zich aan bij de originele leden. Questlove en Dilla waren de dragende figuren op het muzikale gebied, terwijl de rest van de crews veelvuldig op elkaars albums verscheen met featurings.
Ondanks dat de groep maar een paar jaar actief is geweest, is het repertoire dat ze achter hebben gelaten erg indrukwekkend. The Soulquarians zijn nooit officieel uit elkaar zijn gegaan, maar sinds 2002 zijn ze niet of nauwelijks meer actief. Even hing in de lucht dat er weer een album van de groep zou verschijnen maar dat is helaas nooit zo ver gekomen.
Naast de losse tracks die onder andere voor Mos Def, Outkast en Talib Kweli zijn gedaan wil ik hieronder wat aandacht vragen voor de albums waar The Soulquarians de meeste invloed op hebben gehad.
Mijn eerste aanraking met de groep was in 1999 met Things Fall Apart van The Roots. Het betekende een verschuiving in de Hiphop-scene, omdat een band voor het eerst goed scoorde met een Hiphop-album. Dit album is in mijn ogen nog altijd een meesterwerkje met tracks als You Got Me, Adrenaline en The Next Movement.
Dilla nam Fantastic Volume 2 van Slum Village voor zijn rekening.
Maar het album dat de status van The Soulquarians pas echt heeft gelanceerd is Voodoo van D’Angelo.
Voodoo was, na het grote succes van Brown Sugar in 1995, de langverwachte opvolger. In 2000 zag deze plaat het licht, doordrenkt met invloeden van The Soulquarians. Zo heeft Questlove ongeveer alle drums gedaan op het album, speelt Pino Palladino op de meeste tracks de bas, neemt Roy Hargrove de trompet voor zijn rekening doet Q-Tip de beatbox op Left en Right.
De sound van de plaat is nog steeds ongeëvenaard. In de jaren die volgden kwam er zelfs een stroom aan Voodoo klonen uit. Iedereen wilde de sound van The Soulquarians snappen en namaken, begrijpelijk als je naar tracks als Spanish Joint, Feel Like Making Love en Chicken Grease luistert. Anderhalf jaar is aan de plaat gesleuteld, maar het resultaat mag er wezen.
2000 was sowieso een superjaar voor The Soulquarians omdat Common met (zijn beste album) Like Water for Chocolate naar buiten kwam en Erykah Badu met Mama’s Gun een platina album scoorde. Een paar hoogtepunten van deze albums zijn The Light, Funky For You, On & On en Bag Lady. Ik noem maar een paar van de tracks, het is het meer dan de moeite waard om de complete albums te checken!
Nadat er met Phrenology van The Roots weer een gouden plaat werd gescoord leek het alsof er een nieuwe powergroep ontstaan was. Hoe kwam het dan toch dat er na 2002 bijna niets meer is verschenen? Het antwoord is moeilijk te geven omdat leden van de groep zich daar nooit echt over uit hebben gelaten. Zeker is dat er geen ruzie onderling is, er wordt nog gewoon volop samengewerkt.
Ik denk dat het album Electric Circus van Common een belangrijke aanleiding is. The Soulquarians sloegen een nieuwe weg in, ze weken af van de vertrouwde sound omdat er gezocht werd naar een nieuwe bron. Edge was het code woord en dat viel bij veel mensen verkeerd.
Ik houd er persoonlijk wel van om jezelf opnieuw uit te vinden en het album werd door muziekrecensenten goed ontvangen, maar de revolutie werd niet geaccepteerd door het publiek. Ondanks dat er 300.000 platen werden verkocht kreeg de plaat meer kritiek dan krediet. Tracks als Electric Wire Hustler Flower en Jimi Was A Rockstar grepen niet de aandacht en werden te zien als te experimenteel.
Ik vind het een gewaagde stap om af te wijken van waar je bekend om staat. Ik heb Electric Circus altijd wel tof gevonden. Het album wordt nu gezien als een revolutionair en een te vooruitstrevend iets, maar als je door de kritiek heen kijkt is de bekende Soulquarian sound nog steeds te horen, in Soul Power bijvoorbeeld.
Misschien vat dit wel The Soulquarians samen: te vooruitstrevend. De sound op Things Fall Apart was ongehoord en werd als een revolutie gezien. Toen iedereen The Soulquarians probeerde te kopiëren in de jaren daarna was het tijd voor een nieuwe revolutie. Electric Circus was het antwoord maar de wereld was nog niet klaar voor de volgende stap. Ik denk dat we nu wel klaar zijn en blijf daarom stiekem altijd een beetje hopen op een doorstart…
DJ D-Rok (Daan Koekelkoren) draait onder andere op Wicked Jazz Sounds, Lovebirds en Zwarte Koffie, schrijft en produceert eigen tracks, maar is ook niet te beroerd om ons te onderwijzen in zwarte muziek.
