In zijn nieuwste boek De Geschiedenis van de vooruitgang, houdt historicus Rutger Bregman ons voor dat het in de eerste plaats niet gaat om wat we doen, maar om wat we denken. Het belangrijkste daarbij is dat we onze geest weer op de toekomst richten. Ervan uitgaande dat onze toekomst een mondiale is, als gevolg van de mondialiserende tijd waarin wij leven, spreekt het voor zich dat onze geest eerst op een dito leest geschoeid zal moeten worden. Daarna zullen wij bij machte zijn om met elkaar vorm te geven aan onze mondiale toekomst.
Zoals de geschiedenis bewezen heeft is een leest geschoeid op een communisme, het fascisme of het nationaal-socialisme daar volstrekt ongeschikt voor. Maar in wezen geldt dat ook voor het kapitalisme, waar de huidige leest op geschoeid is.
Tot een humane wereld zal deze leest niet kunnen(!) leiden, omdat het kapitalisme nu eenmaal geen moraal kent maar enkel ongebreidelde groei, die het ten koste van alles wil vasthouden. De beleidsmantra “Groei – Groei – Groei”, getuigt hier dagelijks van. Dat het algemeen belang, waar het in de democratie toch om draait, daarvan de dupe is, wordt met de dag duidelijker. Onze media doen daar immers dagelijks kond van!
In het belang van het algemeen, ofwel het adequaat aanpakken van de problemen, zal dan ook allereerst het kapitalisme in alle openheid breed maatschappelijk ter discussie gesteld moeten worden. Denk echter dat geen enkele partij zich geroepen voelt daartoe het initiatief te nemen, gezien de diep ingrijpende en verstrekkende consequenties daarvan.
Dat wil echter niet zeggen dat die broodnodige discussie nooit van de grond zal komen. Integendeel!
Door druk van buitenaf, waarbij ik met name denk aan de sociale media waar onze jongeren heer en meester over zijn, moet Het Binnenhof geweldloos op andere gedachten gebracht kunnen worden. Daardoor zullen wij op een gegeven moment in staat zijn onze geest op onze gezamenlijke toekomst te richten, met alle positief maatschappelijke gevolgen van dien. Persoonlijk heb ik alle vertrouwen in die ontwikkeling.
