De eerste keer dat ik naar Rusland ging was in 1995 (of was het 1996?). Mijn toenmalige vriendin Olga vond het belangrijk dat ik kennismaakte met haar ouders en ja; ik hield wel van een avontuurtje. Als typisch, volgens door de Marshallhulp ingegeven ‘koude oorlog’-opvoeding (paraat in West Duitsland tijdens de dienstplicht en ‘Rusland slecht’), greep ik de kans aan om eens met eigen ogen onder andere te zien hoe leeg de winkelschappen waren en hoe ‘nieuw’ de Russen waren.
Niet helemaal zeker hoe streng ze daar in werkelijkheid waren had ik maar een beperkte hoeveelheid pretpillen meegenomen. De lege, open pot Dagravit vitamine pillen in mijn reistas moest de ware aard van de pillen verhullen die ik los tussen mijn kleding in de tas had gegooid. Toen er na aankomst naar gevraagd werd door een man in een grijs uniform, merkte ik dat het woordje ‘vitaminen’ (zoals vele Nederlandse woorden) nagenoeg hetzelfde is als in het Russisch, ik mocht ze dus gewoon houden. (Ik bood de man er nog een aan, achteraf misschien gelukkig dat de man er blijkbaar een goed voedingspatroon op nahield en hij beleefd lachend, ‘Njet Njet’, zei.
Alles bleek anders te zijn in Sint-Petersburg dan mij voorheen op de mouw was gespeld. De mensen waren lief,de winkels vol en de gastvrijheid waarmee ik overal ontvangen werd was hartverwarmend. Aanvankelijk had ik gedacht dat ik maar drie weken zou blijven, ik bleef er de eerste keer echter vele maanden ‘plakken’. (Als freelancer in ICT Project management kon ik toentertijd makkelijk een tijdje niet werken en nam het er van).
In die tijd en de vele bezoeken erna heb ik vele avonturen beleefd en en veel over Rusland en haar inwoners geleerd. (Ook de taal is gek genoeg veel makkelijker te leren dan je zou vermoeden).
Uitgaan en pret maken waren indertijd mijn grootste hobby’s en geloof mij, het ‘bruiste’ er aanzienlijk meer dan de slogan over Den Haag indertijd beloofde. Niet een keer tijdens al mijn bezoeken heb ik ook maar enige agressie ervaren. In de vele gesprekken met vrienden daar, heb ik naast ‘waar het leuk stappen was’, ook honderduit gevraagd naar hun jeugd,hun leven, de maatschappij, de geschiedenis, politiek, criminaliteit, etc. etc. Mijn meer dan enthousiaste nieuwsgierigheid nodigde hen uit om mij op sleeptouw te nemen naar de vele bezienswaardigheden. Naast onder andere het Hermitage, Het Rode Plein, Peterhof, het Bolshoi theater (tranen met tuiten tijdens Het Zwanenmeer) maakte het museum voor het 900 dagen beleg van Sint Sint-Petersburg door de Duitsers in WO II enorm veel indruk. Nog nooit heb ik na een museumbezoek zo lang en zo hartsgrondig gehuild als toen.
Je moet snappen ‘waar ze vandaan komen’.
Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie verdween de ‘glazen stolp’ die de Russen meer dan 60 jaar had afgeschermd van het Westen. Door een plotselinge overvloed aan Westerse producten die ineens in Rusland te krijgen waren en een zee aan informatie over het leven in het Westen werd het de Russen al snel duidelijk welke kat in de zak hen vele jaren lang verkocht was. Dit plotselinge besef heeft de Russische bevolking in de eerste jaren na het vallen van de USSR een minderwaardigheidscomplex bezorgd, het heeft vele jaren geduurd voordat dit enigszins weg sleet.
Juist de door de media in het Westen verguisde Poetin (en consorten) heeft de Russen weer enigszins wat eergevoel teruggegeven. Na de blamage die Jeltsin heet nam Poetin het roer stevig in handen en stabiliseerde de economie. Hij brak de macht van de alom gehate oligarchen en gaf de wereld weer een Rusland om rekening mee te houden. Dit is hoe het merendeel van de Russen Poetin ziet en om die reden nemen nog veel Russen zijn dictatoriale trekjes voor lief.
Al voor het communisme was democratie en vrijheid in Rusland afwezig, dit zit in de Russische volksaard ingebakken. De afstand tussen ‘de mensen’ en de macht in Rusland is ook nu nog immens groot, wij hebben in het Westen echter de laatste 15 jaar in toenemende mate gezien dat de mensen in Rusland zich beginnen te roeren en meer vrijheid eisen. Dit botst met het ‘masterplan’ dat Poetin en zijn makkers willen uitvoeren. Er zal wel meer vrijheid komen in Rusland, echter dit zal niet vreedzaam gebeuren zolang Poetin (democratisch) aan de macht is.
Het wetsvoorstel dat propaganda voor homoseksualiteit strafbaar maakt, is Poetin ingegeven door interne politieke motieven. Aangezien het merendeel van de Russen het hier mee eens is, geeft Poetin iets toe aan ‘de mensen’ daar. Dat het volgens ons in het Westerse abject is, zal hem weinig boeien. Om de steun van het merendeel van de Russen te behouden moet hij af en toe iets ‘geven’ en dit wetsvoorstel is makkelijk te doen voor hem. Andere zaken zoals meer persvrijheid en meer democratie kan hij in het huidige Rusland niet toegeven, het zou het begin van het einde voor hem zijn.
Rick Kuitems is parttime blogger, humorist, vrijspreker, kunstschilder en jong gepensioneerd avonturier.
Artikel-foto: Job Cohen hangt de regenboogvlag halfstok bij cafe Het Mandje, voorafgaand aan de demonstratie van homobelangenorganisatie COC tegen de Russische anti-homowet. (ANP)
