De zon schijnt in Lankaran. Het mag dan wel de tweede week van januari zijn, maar de palmbomen die de straten versieren lijken zich niets aan te trekken van het relatief koude temperatuur. Dat temperatuur is rond vijftien graden in de zon. Vijftien graden, dat is voor de Azeri’s een temperatuur waarbij je je winterjas aandoet en een muts op je hoofd zet. Maar zolang de zon schijnt, blijft de glimlach op de gezichten van de bevolking staan. Overal schijnt de zon op, behalve op de universiteiten. Corruptie schijnt daar namelijk de dienst uit te maken.
De Lankaran State University is vlakbij het Heydar Aliyev Memorial Park gevestigd. Het park, ter ere van de vroegere president en de vader van de huidige leider van het land, is een groot plein met daaromheen gebouwen van de staat. Het postkantoor, de politie, het diplomatieke kantoor; aan alles voel je dat Lankaran door Baku wordt gezien als een belangrijke regio.
Geen wonder ook, gezien het stadje vlakbij de grens van Iran zit. Het feit dat er spanningen tussen de twee landen zijn, zorgt ervoor dat de overheid een nauw oogje let op het gebied. Dat gebeurt dus in vorm van het plaatsen van veel statelijke bedrijven, maar ook van staatsuniversiteiten. Over dat laatste zijn er wisselende meningen over, maar één ding staat vast: er gebeuren daar geen nette dingen.
De school is in 1991 begonnen als onderdeel van de Baku State University, waarna het in 1992 een onafhankelijke staatsuniversiteit werd. Met momenteel 1600 studenten is het een zeer belangrijke universiteit voor het zuiden van Azerbeidzjan. Klinkt als een hoogwaardige school, maar dat betekent niet dat alles vlekkeloos verloopt.
Miraly, die niet met zijn achternaam in dit artikel wil staan, vertelt over de gang van zaken op zijn school. Met zijn enorme baard en muts, loopt hij door de gangen van de Lankaran State University. Hij wijst naar de portretten van Heydar Aliyev. “Hij was een goede president, maar ik hoef niet telkens geconfronteerd te worden met zo’n foto. Allemaal propaganda. Maar ja, niemand weet beter als je constant op een school hebt gezeten waar dit soort propaganda is.”
Miraly komt uit Astara, een dorp dat letterlijk grenst aan Iran. “Iedereen uit de regio van Lankaran komt naar Lankaran. In Astara is er niets. Dus de keuze was snel gemaakt. Je hebt ook weinig keus, want anders had ik allang op een universiteit gezeten.” Naar Baku gaan had geen zin, gezien de financiële situatie van Miraly.
De 22-jarige student heeft het al krap, en wordt door zijn eigen school nog meer uitgebuit. “Ik kan niets anders doen. Om niet een jaar over te doen, moet ik elk blok geld aan mijn leraren geven. Doe ik dan niet, dan zit ik echt in de puree. En dat naast schoolgeld, hè? Leraren doen gewoon waar ze zin in hebben.”
Miraly probeert in contact te komen met een leraar, die de vragen over mogelijke corruptie kan beantwoorden. Met zwaaiende gebaren lijkt het erop dat de leraar geen zin heeft om erover te praten. Logisch, want het is niet iets waar je openlijk over kunt praten. Miraly kijkt wanhopig. “Ik dacht dat deze leraar wel iets wilde vertellen, maar volgens mij heb ik het alleen nog maar erger gemaakt.”
Geen wederhoor. Geen keiharde bewijzen. Wel het zicht van de kamer van Miraly, die er heel leeg en klein uitziet. Een bed, kraan en een tafeltje is alles wat hij heeft. Geen televisie, geen radio. Het ziet er stoffig uit. “Meer kan ik niet betalen, bijna al m’n geld gaat naar school. Zolang ik maar afgestudeerd ben, daar gaat het om.” vertelt Miraly met enige hoop. En juist dat is de reden van de blijvende corruptie; niemand wil er tegenin gaan, zolang ze maar een diploma krijgen.
