In 1996 kwam de Britse The Sunday Times met de primeur dat de VS alle communicatie van de organen van de toen nog kleine Europese Unie op grote schaal afluisterde. Het werd bekend als het spionagenetwerk Echelon wat bedoeld was de EU op achterstand te zetten tijdens de GATT onderhandelingen. Lord Plumb van de Britse Conservatieven kondigde aan dat hij ‘onverwijld’ de Amerikaanse ambassadeur aan de tand zou voelen. Europese bedrijven als Airbus verloren in de jaren daarna miljarden aan orders aan Boeing.
Het mag geen verbazing wekken dat een groot voorvechtster van het beschermen van belangen van Europese burgers Sophie in ’t Veld (D66) kort geleden haar ongenoegen niet kon verbergen bij een presentatie van Europol en ENISA (European Network and Information Security Agency) over de gebrekkige cyberveiligheid die de Europese Commissie ons burgers voor de komende tijd wil bieden. De VS permitteert zich in de Cloud nu om alle gegevens te scannen. En wie houdt hen tegen?
Oud CDA minister-president Lubbers introduceerde begin jaren negentig bij het Nederlandse volk het subsidiariteitsbeginsel. Wat houdt dat begrip in? De EU zou geen zaken moeten regelen die je als afzonderlijk land zelf kan regelen. Een abstract woord voor velen, maar het was een duidelijk concept en voor iedereen te begrijpen. Helaas is dit inmiddels tot een dogma verheven, terwijl de functionaliteit bij het bestrijden van Cybercriminaliteit in EU verband uit het oog is verloren.
Dat wij als burgers nog steeds niet goed beschermd zijn door Europese wetgeving is vervelend, maar individueel kan je er nog overheen stappen. Het onmachtige gevoel wat je overvalt bij berichten dat mensen van afstand de camera op je laptop of mobiel kunnen gebruiken om jou in je eigen ruimte te bespioneren kan je oplossen door er een stickertje overheen te plakken. Of af en toe als een koning te zwaaien naar het alziend oog wat je mogelijk constant in de gaten houdt, terwijl je je afvraagt waarom iemand dat zou willen. Zo interessant zijn wij toch allemaal niet?
Of het nou om gegevensbescherming, fraudebestrijding, creditcardcriminelen, Europese corruptie, spam, het bewaken van industriële geheimen tegen de VS en China of inlichtingendiensten gaat, ergens rekent een groot deel van de burgers er toch op dat de overheden dat met elkaar regelen. Nou mooi niet dus. De in januari met veel tamtam door Eurocommissaris Cecilia Malmström geopende Cybercrime unit van Europol in Den Haag heeft 31 personeelsleden om de 500 miljoen burgers en alle bedrijven te beschermen tegen de boze buitenwereld. De angst dat ook maar een burger kan gaan klagen dat de EU iets overbodigs doet werkt paralyserend voor de Europese Commissie om een adequaat apparaat op te tuigen.
Nut en noodzaak van coördinerende agentschappen zijn allang aangetoond, zoals in het meest recente rapport (pdf) van Europol over 2011. Bezuinigen op personeel levert geen geld op, het kost miljarden voor de Europeanen.
De enge omgang met het subsidiariteitsbeginsel tussen de huidige regeringsleiders blijkt ook uit de opzet van het vernieuwde agentschap ENISA. Dat is het European Network and Information Agency, gevestigd in Heraklion op Kreta. Een excentrische locatie, 2500 kilometer van Brussel verwijderd. In de winter kunnen de weersomstandigheden zo onzalig zijn dat het onbereikbaar is. Het staat vandaag op de agenda van de maandelijkse plenaire zitting van het Europees parlement in Straatsburg.
Het heeft een staf van iets van 60 mensen, maar uiteraard moet vanwege het georganiseerde wantrouwen tussen Europese leiders wel iedere lidstaat iemand in het bestuur hebben, dat bestaat dus uit 27 lidstaatbestuurders, plus in artikel 1bis plaatvervangers voor elk bestuurslid, plus nog een paar afgevaardigden van de Europese Commissie. Om de efficiency iets te vergroten is het voorstel dan in elk geval de operationele staf naar Athene te verhuizen, dat leverde gelijk een amendement op om alles vooral het zelfde te houden. Dat amendement zal het niet halen, maar geeft treffend aan waarom subsidiariteit en de angst voor de burger tot totale wanverhoudingen heeft geleid.
In de Cloud, zo heeft de Amerikaanse Senaat onlangs maar weer eens bevestigd kan de VS zonder enige restrictie al onze Europese gegevens in de denkbeeldige wolk aftappen. De FISA wetgeving uit 2008 is verlengd. Wij stallen of het nu om Europeanen of haar bedrijven gaat nu eenmaal veel gegevens bij Amerikaanse bedrijven en die vallen onder de Amerikaanse wet. Dat is onze beste vriend buiten de EU, je moet er niet aan denken wat landen die ons minder gunstig gezind zijn zich al permitteren.
Met het groter wordende marktaandeel van Chinese bedrijven als HUAWEI en ZTE is er geen enkele reden achterover te leunen. Judith Sargentini van Groen Links pleit al langer voor een Europese Cloud, zodat wij als Europees burger in ieder geval hier naar de rechter kunnen stappen, als onze rechten worden geschonden, los van externe landen.
Schilderij van Eugene Delacroix, ‘De 28e juli, De vrijheid leidt het volk’, 1830.
President Lubbers was iemand die in zijn magische, onbegrijpelijke uitspraken de intellectuele variant van Johan Cruijf representeerde. Maar niet zoals de huidige Europese Commissie ver van het volk stond. Op een demonstratie tegen de kruisraketten speechte hij door terwijl het hele publiek zich hem letterlijk de rug toekeerde.
Op presseurop werd afgelopen week een artikel gepubliceerd van de Poolse filosoof Marcin Król waarin hij openlijk speculeerde over de mogelijkheid van een Europese revolutie, verwijzend naar de Franse uit 1789.
Hij vestigde daarin de aandacht op de toenemende onrust onder de Europese middenklasse. Het schilderij van Eugene Delacroix ‘Vrijheid leidt het volk’ wat er als afbeelding boven stond is in februari in de dependence van het Franse Lens beklad. Omdat de grootmachten en criminelen ongestoord hun gang kunnen gaan onze gegevens te stelen zonder krachtig optreden van de Europese Commissie gaat de economie een richting op die totaal geen richting lijkt te bevatten. In Europa praat men vooral over de relatie tussen landen, maar de burgers hebben geen keus waar ze hun gegevens op het net of bedrijven achterlaten.
Een deel komt dan uit bij de PVV of de Duitse anti Europese beweging. Om maar niet te spreken van de massale sociale onrust in Zuid Europa, met beelden op televisie van Portugese schoolgaande, hongerige kinderen die op school goedkope biscuits uitgedeeld krijgen omdat dat het enige is wat de voedselbanken voorradig hebben.
Auke Zijlstra, Europarlementariër van de PVV, liet weten dat zijn partij het doel van hoog niveau van gegevensveiligheid en bescherming onderschrijft maar geen taak voor de EU ziet weggelegd en dus overal tegen heeft gestemd. In de commissievergadering voor burgerlijke vrijheden van 20 februari voorafgaand aan de plenaire zittingen van morgen deed hij zijn mond niet open. Een revolutie in Nederland is dus nog ver weg.
Reacties? Mail naar [email protected]
