Op de persconferenties van de organisatie MARS ONE deze week in New York en Shanghai werd bekend dat al tienduizenden avonturiers zich voor het project enkele reis Mars hebben aangemeld. In de tijd dat de populariteit van de bestseller De Da Vinci Code op zijn hoogtepunt was, raakte ik in Italië in gesprek met een priester. In de trein onderweg naar Rome vroeg ik hem naar het waarom van de ophef vanuit de Christelijke kerk over het boek. Volgens de priester tastte het kernidee de fundamentele theologische principes aan. Een veel existentiëler kwestie staat meerdere religies, ook de Islam, te wachten als de geplande kolonisatie van Mars in 2023 begint en de menselijke soort zich definitief over meerdere planeten verspreidt. God heeft er dan een probleem bij in religies met apocalyptische boeken. Of is dat juist een heel menselijk probleem?
Bas Lansdorp, initiator van de missie verwacht bij de landing zeker 4 miljard kijkers. En daarmee een hogere kijkerspiek dan de Olympische Spelen. Weliswaar waren er deze week bij de persconferentie in New York maar een handjevol journalisten. Maar ik roep even in herinnering juli 1997, het robotwagentje Pathfinder landde op Mars. In de maand erna werd de internetsite 566 miljoen keer bezocht, het was de grootste internetgebeurtenis uit de geschiedenis. Bedenk wel dat Google nog van start moest gaan. Een menselijke kolonie buiten de aarde starten is al veel langer een droom van velen, ook in Nederland is afdeling van de Mars society die onderzoek doet naar terraforming en alle complicaties. En dat zijn er veel. Maar de Mars One missie wordt kansrijker geacht omdat een terugkeer van de pioniers niet inbegrepen is. Hoe gaat een dominee of een imam preken over de ondergang van de aarde als dit revolutionaire idee van droom werkelijkheid wordt? Als de eerste baby er geboren wordt?
Wat het debat over religies met betrekking tot deze Marsmissie veel fundamenteler maakt is simpel. In veel religieuze boeken wordt een narratief verteld over de oorsprong van de mens, in de Bijbel het scheppingsverhaal, de Joodse, Christelijke en Islamitische verhalen putten uit dezelfde bron. Ook andere religies kennen een scheppingsmythe. Daarbij kan een atheïst in een discussie nooit winnen, niemand was er bij. Die beperkende conditie is uitgesloten bij de kolonisatie van Mars. De schepping wordt herschreven. We zullen in 2023 allemaal via de livestream, zij het met een vertragingstijd van 20 minuten voor de transmissietijd, vanaf het allereerste moment kunnen zien hoe je een planeet bewoonbaar maakt. Het kan niet anders of elk live time event van de eerste menselijke Marsianen, of het nou gaat om geboorte, huwelijk, misdaad of dood, zal wereldwijd groot nieuws zijn. In dat opzicht gaan de verregaande implicaties op een megaschaal voorbij elk voorstellingsvermogen. Ik herinner me nog de extase van de live televisie-uitzending van de space shuttle die op een zondagmiddag in een kwartier de Oceaan overstak.
Ongetwijfeld komt ook in andere religieuze geschriften dan de Bijbel en de Koran een verhaal over een laatste oordeel voor. Dat terzijde, ik ken niet alle Godsdiensten. In deze boeken is het een belangrijk element. In de Bijbel in het boek Openbaringen. Eerlijk gezegd vond ik het altijd een schitterend deel om te lezen, wat is er mooier dan een overdonderend spektakel op het eind van een magistraal geschreven boek? De hele aarde en alle levende wezens er op worden er vernietigd door een woedende God, om daarna te herrijzen. De Koran heeft een meer poëtische opbouw dan de korte verhalenstructuur van de Bijbel, maar ook daar zijn talloze soera’s waar ongelovigen braden in het Hellevuur. Hoe verhoudt zich dat tot de kolonisten op Mars? Wordt het laatste oordeel nu een stappenplan? Mars ligt niet om de hoek.
Nu hebben de hoofdsteden van deze religies Mekka en Rome wel meer wetenschappelijke doorbraken overleefd, zelfs Copernicaanse omwentelingen. Jeruzalem is al eens vernietigd en toch weer opgebouwd. Dat zal niet plotseling stoppen na deze immense doorbraak in de nieuwe ontwikkelingsfase van de overlevingsstrategie van de mens die in 2023 doorhopt naar een nieuwe planeet. Een beetje gek is dat op de aanmeldingssite van MARS ONE zo weinig filmpjes staan van applicanten uit Islamitische landen. De eerste Nederlanders staan er wel op en er hebben zich naar het schijnt al meer dan 600 Chinezen aangemeld.
In de roman De Gebroeders Karamazow beschrijft de Russische schrijver Fjodor Dostojevski in 1880 de grootste krachten op aarde. Dat zijn het wonder, het mysterie en het gezag. Zo zegt Iwan in de beroemde passage ‘De groot-inquisiteur van Sevilla’. Maar hoe moet je bidden in de richting van Mekka als je op een andere planeet zit en beide planeten draaien? Ik kijk nu al uit naar het grote wonder van de Marskolonisten. Ziet de mens.
Voor reacties mail naar: [email protected]
