Beste Chris,
Er is de laatste tijd steeds meer fraude, lijkt het wel. Eerst hadden we Bulgaren die allerlei toeslagen krijgen waar ze geen recht op hebben, maar nu hebben we opeens allemaal zorginstellingen die frauderen, verzekeraars die behandelingen declareren die niet hebben plaatsgevonden, patiënten die PGB’s krijgen waar ze geen recht op hebben, en ga zo maar door. Tegelijk moet er bezuinigd worden. Zou het niet handiger zijn die fraude eens met veel hardere hand te gaan bestrijden? Waarom gebeurt dat niet?
Fraude aanpakken
Beste Fraude aanpakken,
De laatste tijd zijn er inderdaad nogal wat spoeddebatten over fraude. Het is belangrijk de symboliek van die debatten te doorzien. Deze debatten moeten burgers vooral de indruk geven dat de fraude heel erg en onrechtvaardig is en dat de politiek er bovenop zit. Dat geldt vooral voor partijen die niet in de regering zitten. Zij proberen het beeld neer te zetten dat de regering niets doet. En dus vallen er grote woorden, zoals deze week van de PVV en de SP. Zij nemen de zorgfraude pas echt serieus, is de boodschap.
Maar iedereen weet dat dat onzin is. Ook de minister wil graag fraude bestrijden, want als ze de fraude oplost kan ze daar in de media goede sier mee maken. De krantenkoppen luiden dan immers: ‘Minister lost megafraude op!’
Minister Schippers zal positief de geschiedenisboeken ingaan en niet zoals bijvoorbeeld Ella Vogelaar als minister die er niets van bakte. Niet alleen de PVV en SP willen fraude bestrijden, al laten zij dit wel zo overkomen. Eigenlijk zie je op televisie alleen het spel en heeft dat weinig met het echte onderwerp te maken.
Fraude aanpakken is zo bezien eigenlijk nauwelijks een politieke kwestie. Iedereen is het over deze doelstelling allang eens. De vraag is hooguit hoe zwaar fraude bestraft moet worden en hoeveel budget er vrijgemaakt moet worden voor fraudebestrijding. Wat de mening van partijen over deze onderwerpen ook mag zijn, in alle gevallen vinden ze fraudebestrijding wel degelijk belangrijk. Dat je er geen miljarden voor uit wil trekken, zegt vooral dat je ook andere onderwerpen belangrijk vindt. Meer geld voor fraudebestrijding moet ergens anders weer bezuinigd worden.
De ongemakkelijke waarheid is dat fraudebestrijding gewoon heel lastig is, dat het veel tijd kost, dat partijen die frauderen niet allemaal meewerken omdat ze dat niet hoeven te doen, en dat niet iedereen in de houding gaat staan als de minister een daadkrachtige aanpak belooft. Het blijft bij dit soort thema’s hopen dat de mensen op de werkvloer – die echt fraude bestrijden – niet voor de voeten worden gelopen door bureaucratie en overbodige managementlagen, en dat als zij ideeën hebben over hoe het beter, sneller of efficiënter kan, hun bazen daarnaar luisteren.
De mensen die de fraude echt bestrijden hebben hier ongetwijfeld ideeën over, maar u ziet ze niet op televisie. Eigenlijk is dat jammer, want dan zou meer dan ooit blijken dat al die spoeddebatten slechts show zijn.
Chris Aalberts beantwoordt wekelijks een vraag over politiek van burgers. Heeft u ook een vraag? Mail hem naar [email protected] en u krijgt antwoord. Beeld: Tomasz Sienicki.
