Gister werd in de Stadsschouwburg in Amsterdam voor het eerst de jaarlijkse cijfers van het O+S Amsterdam gepresenteerd. Dit bureau houdt allerlei cijfers bij over Amsterdam. Er zijn bijvoorbeeld cijfers over de woningmarkt, werkgelegenheid, gezondheid, leefsituatie en veiligheid.
Het interessante aan deze data is dat er op buurtniveau gemeten wordt, hierdoor kunnen verschillende buurten en stadsdelen met elkaar vergeleken worden.
Eén van de sprekers was de socioloog Uitermark. Hij weidde zijn verhaal aan de toenemende kloof tussen arm en rijk en laag-en hoogopgeleid. Alleen de hoogopgeleiden hebben weten te profiteren van de economische groei en zijn erop vooruit gegaan.
Het verschil tussen de stadsdelen is ook toegenomen. Het gebied binnen de ring is rijker geworden, het gebied erbuiten nauwelijks. Het centrum, de Pijp en Oud Zuid zijn steeds populairder onder hoogopgeleide Amsterdammers. In deze gebieden zijn er (door bijvoorbeeld splitsing) meer koopwoningen bijgekomen.
De stadsdelen Noord, Nieuw West en Zuid Oost zijn in cijfers achtergebleven. Het gemiddelde inkomen en opleidingsniveau is daar nog steeds lager dan gemiddeld. Maar ook in sociale cohesie en levensverwachting is de kloof groter geworden.
Jarenlang is het beleid geweest om buurten te mixen. In Noord, Nieuw West en Zuid Oost is veel geld geïnvesteerd om de middenklasse te trekken en om op deze manier de buurt te verbeteren. Er zijn sociale huurwoningen gesloopt en hier zijn koopwoningen voor in de plaats gezet. Het mengen van buurten was het redmiddel.
Het is gebleken dat zelfs met miljarden euro’s het niet mogelijk is om bepaalde stromingen te keren. Ondanks alle investeringen in bovenstaande buurten is de kloof verder toegenomen. Het geld is nu op en dus kunnen we niet zomaar meer woningen slopen en vervangen door koopwoningen.
Er zit een voordeel aan het feit dat het geld op is. Het is toch waanzin om te denken dat je de situatie van mensen kan verbeteren door de middenklasse naar een buurt te halen. Hoogopgeleiden willen niet buiten de ring wonen. De kloof tussen de stadsdelen zal dus verder toenemen.
Maar de vraag is natuurlijk of dit erg is? Waarom zou een hoge concentratie van laagopgeleiden slecht zijn? Laten we ons niet verzetten tegen dit soort ontwikkelingen, maar ze juist in goede banen leiden. Dit kunnen we doen door te investeren in de mensen zelf in plaats van krampachtig proberen hoogopgeleiden naar bepaalde buurten te trekken.
Joris Zevenbergen is student Algemene Sociale Wetenschappen aan de UvA
