Urban Larsson is een moderne Rembrandt. De in Zweden geboren Amsterdammer is een portretschilder in de traditie van de Hollandse Meesters. ‘Ik ben een van de weinigen die niet van foto’s werkt, maar met levende modellen’, zegt hij.
Een van de levende modellen die onlangs 17,5 uur voor hem op een krukje poseerde was koningin Silvia van Zweden. Larsson kreeg opdracht om de vorstin vast te leggen voor de imposante portretcollectie van het Nationaal Museum die hangt in het koninklijk kasteel Gripsholm.
De Zweed, die na zijn kunstopleiding in Florence twintig jaar geleden in Nederland neerstreek met zijn vrouw, heeft een indrukwekkend portretoeuvre opgebouwd.
Onder meer oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet en ex-premier Wim Kok zijn door hem vereeuwigd in zijn Amsterdamse atelier op het Prinseneiland, een plek waar ooit Breitner ooit nog schilderde.
De portretten van de twee PvdA-politici hangen in de wandelgangen van het Tweede Kamergebouw (Verbeet) en de blauwe zaal op het ministerie van Algemene Zaken (Kok).
Het werk, dat vooral in Nederland was te zien, werd eind vorig jaar opgemerkt toen Larsson in Stockholm exposeerde met zijn portretcollectie. ‘Via via kwam het Nationaal Museum met het verzoek of ik de koningin wilde vastleggen.’
In februari en maart reisde Larsson twee weken naar Zweden af om de vorstin te portretteren. Het resultaat wordt dinsdag 11 juni onthuld in bijzijn van koningin Silvia op koninklijk paleis Gripsholm, zestig kilometer buiten Stockholm.
‘Dit is de meest eervolle opdracht die ik ooit heb gekregen. Maar weinig schilders krijgen zo’n kans. Mijn portret hangt straks in de oudste portretverzameling ter wereld, tussen schilders die in hun tijd tot de top van de schilderkunst behoorden. Het was daarnaast zeer inspirerend om met koningin Silvia te mogen werken. Een zeer charismatische vrouw met een warme persoonlijkheid.’
Larsson had zeven sessies met de koningin, die gemiddeld zo’n 2,5 uur duurden. ‘Het leukste was dat ze me steeds ‘meneer de kunstenaar’ noemde’, memoreert de Zweedse Nederlander. ‘De koningin is een hele geciviliseerde dame. We hebben over alles gepraat, maar je zult begrijpen dat ik daar niet teveel over zeg’. Denkt even en zegt: ‘Niks raars of geks hoor.’
Was ze streng en wilde ze terugkijken? Larsson: ‘Dat was niet nodig, ik heb namelijk een spiegel achter mijn ezel staan. De geportretteerden moeten deel uitmaken van het maakproces’, zegt hij.
Tijdens die sessies, de later deels door een stand-in werden overgenomen, werd er vooral veel naar klassieke muziek geluisterd. ‘Bach en veel barok’, zegt hij. ‘Ze houdt van muziek. Het waren inspirerende sessies’, zegt hij.
Politieke kwesties, zoals de oplaaiende onlustgevoelens in achterstandswijken, zijn nooit ter sprake gekomen. Over de opstanden in de buitenwijken van Malmø heeft Larsson zelf wel een mening, zij het dat hij die in zeer genuanceerde bewoordingen uit.
‘Ik kan me goed voorstellen dat de integratie in barre tijden moeilijker verloopt dan in voorspoed. Zweden heeft een groot sociaal vangnet, waar immigranten worden opgevangen. Ik ben wel verbaasd over deze maatschappelijk eruptie. Aan de andere kant hoor je ook verhalen dat politiemensen ervan worden beschuldigd racistisch te zijn wanneer ze ingrijpen.‘
De Zweed weegt zijn woorden: ‘Of dat daadwerkelijk zo is, weet ik niet, maar het zou me niet verbazen dat Zweden vooral bewust politiek correct willen zijn.’
