In een uitstekende recensie in de Groene Amsterdammer van afgelopen week schreef Gawie Keyser lyrisch over Only God Forgives. Gawie vertelt over de onderliggende motieven van de film, noemt het ‘een film om herhaaldelijk te zien’. De recensie overtuigt me bijna, maar eigenlijk weet ik zeker dat ik deze ranzige rotfilm nooit meer hoef te zien.
Ik wil best nadenken over de diepere betekenis van een film, maar bij Only God Forgives gaat dat lastig. Beelden van Julian (Ryan Gosling) die met zijn hand in de buik van zijn vers overleden moeder peurt, ledematen die bruut worden afgemaakt, ogen die worden uitgesneden, het leidt allemaal wel behoorlijk af. Deze film kent zoveel gruwelijkheid dat het volledig afstompt, dat het al het denken belemmert.
Halverwege de film zit een prachtige dinerscène. Julian zit met zijn moeder en een Thaise hoer aan tafel. Een ontzettend pijnlijke dialoog volgt, pijnlijker dan alle martelingen in deze film. Ik had graag meer van dit willen zien, maar schrijver en regisseur Refn laat liever vuisten spreken dan zijn personages.
Ik zie een film die sterk gestileerd is, alleen maar om het gestileerd zijn. Een film die geweld verkiest om het geweld. Alles is traag maar nergens is het kalm of subtiel. Sterker nog: de traagheid maakt het allemaal bot en bonkig, haalt alle menselijkheid uit het verhaal.
En zonder menselijkheid hou je alleen het geweld over. Wrede gevechten zonder kader. Tegenover Julian zien we Chang, een man die het snelrecht hanteert volgens Middeleeuwse maatstaven. Hij is een agent en een vader, maar echt een mens wordt hij niet. Hoewel hij tussen al het martelen door liedjes zingt over liefde in een verlaten karaokebar.
Het zullen die absurde karaokescènes zijn geweest dat mijn gedachten afdwaalden naar Lost in Translation. Ook een film over Amerikanen in het verre oosten, volledig verdwaald in een wereld die ze nooit zullen begrijpen. Maar waar Lost in Translation een zoete verkenning van de zinloosheid van het leven en frisse romantiek bood, krijgen we hier alleen maar bloed te zien.
Ik dwaalde wel vaker af tijdens het kijken. Op een gegeven moment demonstreerde Chang wat je allemaal met scherpe stokjes en het lichaam van een dikke Amerikaan kunt doen. Mensen in de zaal deden letterlijk hun ogen dicht. Ik dacht aan Charles Groenhuijsen, terwijl ik zelden aan Charles Groenhuijsen denk. Charles Groenhuijsen die een paar jaar geleden op tv een live-openhartoperatie presenteerde. Het zou educatief worden, vertelde hij, en ik besloot te kijken. Maar de beelden stompten me onmiddellijk af. Ik keek niet meer en leerde niks.
Deze film is als een openhartoperatie die volledig uit de hand loopt. Overal bloed, iedereen dood, niemand aansprakelijk. Wellicht ontzettend spannend, goed geacteerd en mooi gefilmd. Maar eigenlijk hoef je het niet zien, en zeker niet herhaaldelijk.
