Het is toch altijd weer even glimlachen als op de radio spotjes voorbij komen van grootheden als Microsoft en Google, die het werken in de zogenaamde ‘cloud’ promoten. In navolging van Apple’s iCloud heeft Microsoft Office 365 op de markt gebracht; het bekende Microsoft Office pakket staat niet meer fysiek op je computer, maar is nu verplaatst naar een server van Microsoft op het internet. Via internet haal je dat pakket van die server op jouw computer en je kunt werken.
Google had al een dergelijke dienst met Google Docs en maakt nu reclame met de Chromebook; een wel heel erg platte notebook, verrassend veel lijkend op de Macbook Air van Apple en de Ultrabook van Intel. Met enig verschil dat op de Chromebook geen fysieke software staat. Het apparaat werkt alleen maar met een internetverbinding. Eigenlijk hetzelfde als de gemiddelde tablet PC: je kunt er helemaal niets mee, totdat je verbinding hebt met het internet. Google en haar partners bieden de Chromebook aan voor een zeer aantrekkelijke prijs van 299 euro. Ook Microsoft Office 365 wordt voor een habbekrats aangeboden. Klinkt interessant, denkt u. Maar denk na voordat u dit apparaat koopt.
Ik vroeg u al eerder na te denken over de aanschaf van de Google Glass. De bril van Google is een directe inbreuk op ieders privacy, want er zit een camera in die vrijwel permanent opnamen maakt; foto én video. Het apparaat is in staat om iedereen die bijvoorbeeld een Facebook- of Google Plus-account heeft (en wie heeft deze tegenwoordig niet?) binnen enkele seconden te identificeren. Dat niet alleen, de Google Glass maakt ook opnames van alles wat er om de gebruiker heen gebeurt en plaatst deze op verzoek van de gebruiker vrijwel direct op het internet. Mocht u er een tweede leven op nahouden, bijvoorbeeld solliciteren (of misschien wel de basis leggen voor een eigen bedrijf) buiten medeweten van uw werkgever of een relatie buiten medeweten van uw partner; dan is dat met de Google Glass per direct verleden tijd. Een argeloze Google Glass gebruiker kan u registreren en dan is uw tweede leven voorbij. Niets blijft meer geheim. Voortaan weet iedereen waar u bent geweest, want dat is dankzij de Google Glass gebruiker makkelijk te achterhalen.
In dat perspectief is ook de aanschaf van de Chromebook, Apple iCloud of Office 365 een absolute afrader. Documenten die u met de Chromebook of Office 365 maakt staan dan weliswaar op de computer zelf, maar het apparaat zal altijd moeten communiceren met de Google- of Microsoft-servers om bij die documenten te kunnen. En die servers staan vrijwel nooit in Nederland, waar de privacy relatief streng geregeld is. Google en Microsoft zijn ook niet gek: die servers zetten ze natuurlijk neer in landen die het niet zo nauw nemen met wetgeving in het algemeen en privacywetgeving in het bijzonder. Bovendien zijn Google, Apple en Microsoft Amerikaanse ondernemingen en vallen dus onder Amerikaanse wetgeving.
En die is blijkbaar boven alle wetgeving verheven. Maar daar komt die inmiddels Stasi-achtige National Security Agency (NSA) om de hoek kijken: Hoewel uw documenten dus op uw eigen computer staan, moet u de software om bij uw eigen documenten te kunnen van de Google- en Microsoft servers plukken om erbij te kunnen en dus kunnen de spionnen van de NSA daar ook bij. Dat is namelijk bij Amerikaanse federale wet geregeld en Google en Microsoft hebben zich daaraan te confirmeren (en doen dat blijkbaar dan ook met alle soorten van genoegen). Aan de Amerikaanse belastingwet houden ze zich niet – immers, ze sluizen grote sommen geld via Ierland en Nederland weg zodat ze in de VS bijna geen vennootschaps- en winstbelasting verschuldigd zijn – maar de cyberspionnen van de NSA laten ze zonder moeite toe.
Volgens schattingen gaat het om tussen de 70.000 en 100.000 verzoeken per bedrijf per jaar, waarvan grofweg 80 procent wordt goedgekeurd. Die controleren uw documenten; alles wat u doet en waar u bent. Uw identiteit ligt niet alleen op straat, maar ook bij de cyberspionnen van de NSA. Geen lekker gevoel, als u bijvoorbeeld concurrenten buiten de deur wilt houden. De NSA houdt u echter niet buiten de deur. En de NSA is een ultranationalistische organisatie; dus die zijn net als de Russische geheime dienst FSB uiterst geïnteresseerd in wat concurrenten van Amerikaanse bedrijven doen, zodat ze daar een voorsprong op kunnen nemen (in het geval van de FSB natuurlijk Russische organisaties). Het is misschien wel daarom dat Google, Microsoft en haar partners u massaal aan de cloud computer willen hebben en Apple graag ziet, dat u gebruik maakt van haar iCloud.
Over een jaar of vijf zal er waarschijnlijk geen computer meer te koop zijn, die geen gebruik maakt van cloud-diensten. Er zal geen computer meer te koop zijn, waarop programma’s als Word, Excell of WordPerfect kunnen worden geïnstalleerd of reeds staan geïnstalleerd. Die haalt u dan allemaal van de servers van respectievelijk Microsoft, Corell of Google Docs. Net als het internetbankieren ons allemaal door de strot is geduwd, omdat het allemaal zo handig was, wordt ons straks ook de cloud computer opgedrongen.
Omdat vrijwel heel Nederland massaal aan het internetbankieren is geslagen is Nederland ook geregeld slachtoffer van Oost-Europese cybercriminelen, die met de regelmaat van de klok rekeningen kraken, virussen installeren en dDos-aanvallen uitvoeren. Vaak met succes, want anders gaan ze hiermee niet door. Waar u nu nog in de winkel een USB of DVD kunt kopen met daarop het (legale) Office pakket, kunt u over vijf jaar alleen nog maar een doosje kopen met daarin een licentie, geldig voor één jaar. Na één jaar moet u dan Google of Microsoft weer geld betalen, om de software te kunnen gebruiken om bij uw eigen documenten te kunnen (bent u er nog?). Rest alleen nog maar daarvoor te waarschuwen: net als internetbankieren is werken met apparaten als die Chromebook en Office 365 buitengewoon handig, maar ook buitengewoon gevaarlijk.
Google, Apple en Microsoft zullen u graag wijzen op automatische software updates en daardoor de veiligheid en gebruikersgemak. U bent veilig voor hackers en cybercriminelen, zullen ze roepen. Kan best zijn, maar de Stasi-praktijken van de NSA die afgelopen weken aan het licht kwamen zijn niet nieuw. Ze zijn begonnen direct na de aanslagen van 11 september 2001, maar tot nu toe dachten wij suffe Westerlingen dat de NSA alleen moslims in de gaten hield, en moslims zijn nou eenmaal onze nieuwe gezamenlijke vijand sinds het IJzeren Gordijn is gevallen. In dat geval keuren we die cyberspionage dan ook goed. Maar nu de NSA ook niet-moslims controleert en bespioneert, zijn we met z’n allen erg verrast en beschuldigen Obama van Stasi-praktijken.
Maar ongetwijfeld zullen de Chromebook, Office 365 en Google Glass een doorslaand succes worden. Omdat niemand zich er eigenlijk van bewust is hoezeer zijn of haar identiteit tegenwoordig gewoon op straat ligt. Grijpbaar voor iedereen; ook voor cybercriminelen en inlichtingendiensten. Juist voor hen!