Direct na aanvang van The Last of Us wordt duidelijk dat deze game lijnrecht staat op de lichtvoetige titels waar ontwikkelaar Naughty Dog eerder verantwoordelijk voor was. Ditmaal bestuur je geen kleurrijke cartoonfiguurtjes zoals in Crash Bandicoot of Jak & Daxter. Ook de Indiana Jones-achtige avonturen uit Uncharted vertonen weinig overeenkomsten met dit duistere toekomstbeeld van een samenleving in verval.
Er is wel een parallel te trekken tussen The Last of Us en de oudere titels van Naughty Dog; wederom ligt de nadruk op twee hoofdfiguren en hun onderlinge verhouding. In Jak & Daxter zorgde dit voor een komische noot en de turbulente vriendschap tussen protagonist Drake en zijn mentor Sully was een welkome aanvulling op de actie van de Uncharted-games. The Last of Us bevat genoeg zenuwslopende actie, maar de nadruk ligt veel meer op de emotionele ontwikkeling die de hoofdfiguren Joel en Ellie doormaken.
De proloog hakt er meteen goed in: in een heftige intro maak je de traumatische ervaring mee die de jonge vader Joel doormaakt op het moment dat er een bizarre epidemie uitbreekt. Deze verandert mensen in extreem gewelddadige gekken, alleen gedreven door een moordlustig instinct. De opening bezorgde me meteen een Fisherman’s Friend-moment, nog vóórdat de game goed en wel was begonnen.
Na deze proloog maken we een sprong in de tijd: 20 jaar na de uitbraak is er nog weinig over van onze beschaafde samenleving. Een groot deel van de bevolking is ten prooi gevallen aan de schimmelinfectie, die slachtoffers geleidelijk verandert in rondlopende herfststukjes. Dit klinkt misschien geinig, maar het resultaat oogt angstaanjagend. Joel woont samen met zijn partner Tess in Boston, waar de politie de dienst uitmaakt om de stad te beschermen tegen de paddenstoelenmensen.
Door een samenloop van omstandigheden krijgt het duo de opdracht om het 14-jarige meisje Ellie naar de ‘Fireflies’ (een groep verzetsstrijders) te brengen. Ellie is een geval apart: ze blijkt als enige persoon immuun te zijn voor de infectie. Eenmaal op hun bestemming blijken alle Fireflies te zijn doodgeschoten door het leger. Bovendien is Tess gebeten door een geïnfecteerde. Ze dwingt Joel te beloven dat hij Ellie naar zijn broer Tommy in Wyoming zal brengen, aangezien Tommy een voormalig lid is van de opstandelingen.
Het leeuwendeel van de game beslaat de barre tocht die Joel en Ellie maken, dwars door wat ooit de Verenigde Staten waren. Ze komen hierbij niet alleen in contact met de geïnfecteerden, maar ook met rondtrekkende plunderaars en ander levensgevaarlijk tuig. Omdat er anarchie heerst in het grootste deel van het land loopt er nogal wat volk rond dat minstens zo moordlustig is als de geïnfecteerden. De confrontaties tussen Joel en zijn belagers gaan er allerminst zachtzinnig aan toe: met alles wat hij in de puinhopen kan vinden moet hij zichzelf en Ellie beschermen. Denk hierbij aan bakstenen, flessen, knuppels en ander primitief wapentuig. Joel kan ook gebruik maken van vuurwapens en een pijl en boog, maar munitie is erg schaars.
Zowel setting als het verhaal van The Last of Us zijn tot in de puntjes verzorgd; wat geldt als een verademing. Deze game speelt zich af in een grauwe postapocalyptische wereld, maar zonder de overdreven flauwekul die we kennen uit de Mad Max-films of games als Rage en Borderlands. Dit is een keiharde, naargeestige omgeving die zich qua sfeer vrij goed laat vergelijken met een serie als The Walking Dead.
Het grote verschil is dat The Last of Us een stuk geloofwaardiger een aangrijpender is dan de succesvolle serie over rondlopende doden. Wat dat betreft heeft de game meer overeenkomsten met dystopieën uit films als Children of Men en The Road. Met name de tweede film, gebaseerd op het boek van Cormac McCarthy (die daar een Pulitzer mee verdiende), vertoont veel gelijkenissen met deze game. De trieste schoonheid van een wereld in verval en de soms bikkelharde keuzes die mensen moeten maken in een barbaarse samenleving zijn twee belangrijke elementen van deze game.
Gelukkig zijn niet alleen de thematiek en het verhaal van The Last of Us lovenswaardig: de gameplay van dit spel kan zich moeiteloos meten met het beste wat deze generatie consoles tot nu toe te bieden had. Elk gevecht dat je levert is een verbeten strijd op leven en dood met vijanden die je het gevoel geven écht te leven, en elke gebeurtenis in de game voelt als een logische voortzetting van het meeslepende verhaal.
Joel moet de meeste tegenstanders uitschakelen zonder gezien of gehoord te worden, wat vaak zenuwslopend spannende momenten oplevert. Menselijke tegenstanders werken samen, proberen je op te sporen – het liefst met lijfsbehoud – maar geïnfecteerden stormen als een hondsdolle pitbull recht op je af, krijsend en schreeuwend. Het gevaarlijkst zijn de herfststukjes, in de game ‘clickers’ genoemd. Deze blinde tegenstanders zijn extra taai en zodra één van hen je te pakken heeft, ben je bijna altijd het zakkie. Ze maken bovendien weirde geluiden bij wijze van sonar om hun omgeving te verkennen en dit maakt een confrontatie met clickers extra bloedstollend.
De gameplay wordt ondersteund door de prachtige muzikale omlijsting van componist Gustavo Santaolalla, die eerder Oscars won voor Brokeback Mountain en Babel. Ook de stemacteurs verdienen lof: dankzij hun inspanningen worden Joel en Ellie twee van de meest geloofwaardige karakters die ik ooit in een game heb gezien. Je leeft mee met beide personages terwijl ze een diepgaande emotionele ontwikkeling doormaken die je zelden ziet in dit medium. Alle elementen samen maken van deze game een meesterlijk verteld verhaal over verlies, loyaliteit en liefde. The Last of Us is waarschijnlijk het beste spel dat je dit jaar speelt.
SCORE:
The Last of Us is ontwikkeld door Naughty Dog en is exclusief verschenen op de Playstation 3. De PEGI geeft het spel een 18+-rating, maar verzuimt te melden waarom. Waarschijnlijk is het te veel om op te noemen; dit is een spel met volwassen thema’s en grafisch geweld.
Wil je – om wat voor reden dan ook – contact opnemen met Bits? Stuur een mailtje naar [email protected], of volg Bits op Twitter: ‘@Bitspost’.
