De demonstraties in Brazilië zijn wereldnieuws. Veel journalisten begeven zich met gevaar voor eigen leven tussen de demonstranten en de politie. In de frontlinie verslag doen van deze historische gebeurtenis. Het gevolg: tientallen journalisten verspreid door Brazilië zijn opgepakt door de politie of gewond geraakt door traangas en rubberen kogels. Maar de politie is niet de enige boosdoener.
De demonstranten protesteren tegen de regering van Dilma Rousseff, maar ook tegen de grote mediabedrijven. In het laatste rapport van Reporters Without Borders wordt Brazilië niet zonder reden ‘het land van dertig Berlusconi’s’ genoemd. De demonstranten verwijten een grote tv zender als O Globo en de grootste krant Folha de Sao Paulo dat ze niet juist berichten over de protesten.
De demonstraties zouden veel kleiner worden gemaakt dan ze daadwerkelijk zijn. De demonstranten spreken donderdagavond bijvoorbeeld over minimaal één miljoen mensen in de straten van Rio de Janeiro. O Globo heeft het over ‘slechts’ 300.000 betogers in de stad. In de krant roepen commentatoren van Folha de Sao Paulo de politie zelfs op om de demonstranten harder aan te pakken.
De volgende dag keren zeven journalisten van de grootste krant van Brazilië terug op de redactie. Traangas en rubberen kogels is wat ze zich vooral nog kunnen herinneren van een heet avondje aan de Avenida Paulista. De politie heeft gedaan wat is gevraagd; ze hebben hard toegeslagen. De journalisten in de frontlinie zijn niet gespaard. Voor de krant een mooi moment om 180 graden te kantelen. Iets dat ze de afgelopen dagen wel vaker hebben gedaan.
#Brazil newspapers: Thurs: "Where's the cops?" Fri: "Screw the cops!" Tues:"We don't need the cops!" Today:"Where's the cops?"#ChangeBrazil
— Brian Winter (@BrazilBrian) June 19, 2013
“De journalisten die de demonstraties in Brazilië verslaan voeren een belangrijke democratische functie uit”, benadrukte Carlos Lauría van het Committee to Protect Journalists. “Zowel de politie als de demonstranten moeten hun werk respecteren en hen in staat stellen om hun werk te doen. De autoriteiten moeten de veiligheid van alle journalisten die de protesten verslaan garanderen.” Geen speld tussen te krijgen natuurlijk, maar vooral in Brazilië makkelijker gezegd dan gedaan.
De Braziliaanse Vereniging van Onderzoeksjournalistiek (ABRAJI) meldt ondertussen dat fotograaf Sérgio Andrade da Silva in Sao Paulo in het oog is geraakt door een rubberen politiekogel. Volgens doktoren is de kans op volledig herstel kleiner dan 5%. Verslaggeefster Giuliana Valloni van Folha de Sao Paulo verklaart beschoten te zijn door een politieagent. Ook zij is in haar oog geraakt.
Sao Paulo was the place to be voor journalisten, maar op een coulante behandeling hoeven ze niet te rekenen. Onderstaande video komt eveneens uit Sao Paulo. De journalisten in deze video maken zich duidelijk kenbaar door meerdere keren te roepen dat ze van de pers zijn. De politie kent echter geen genade.
In Rio de Janeiro vond een rubberen politiekogel zijn weg naar het voorhoofd van Pedro Vedova terwijl hij verslag deed van de demonstratie. Een litteken waar hij nog vaak aan herinnerd zal worden. In Niterói – een voorstad van Rio – werd verslaggever Vladimir Platonow in elkaar geslagen toen hij verslag deed van demonstranten die vluchtten voor de politie. In steden als Salvador, Brasilia en Bahia was het niet anders. ABRAJI stelt ook dat de militaire politie meerdere journalisten heeft opgepakt en korte tijd heeft vastgezet.
Dan nog de journalisten die geen problemen hebben met de politie, maar met de demonstranten. Het zijn vooral de journalisten van O Globo die het moeten ontgelden. In Sao Paulo omsingelden demonstranten verslaggever Caco Barcellos zodat hij geen verslag kon doen van de demonstratie. Vandrey Pereira kreeg stenen naar zich toe geslingerd. Hij had geen andere keus dan de demonstratie te verlaten.
Het zal de komende week niet veel anders verlopen. In Rio de Janeiro wordt a.s. zondag de finale om de Confederations Cup gespeeld. De demonstranten plannen een groots protest. De journalistiek zal er hoe dan ook op af gaan. De politie zal klaar staan. En de incidenten? Die zullen niet veel minder zijn dan bovengenoemde.
Dit artikel is tot stand gekomen met behulp van het Beyond (Y)our World-project van LokaalMondiaal.
Beeld: Júnior Oliveira
