Beste gelovige,
Als u deze site bezoekt is de kans groot dat u in een land leeft met een enorme godsdienstvrijheid. Gefeliciteerd! U had het slechter kunnen treffen. Als kopt in Egypte, als alewiet in Syrië, of als boeddhist in Afghanistan. Dan is het toch echt oppassen geblazen. OK toegegeven, misschien zou het nòg beter hebben als wahabbist in Saoudi Arabië of als baptist in de zuidelijke USA. U behoort dan echt tot de dominante groep die het voor het zeggen heeft.
Maar als Nederlander mag u alles geloven wat u wilt. Dat God de aarde in zes dagen deze aarde heeft gefixt. Dat u straks met 70 bleue maagden opgescheept zit op een wolk. Dat u eeuwen blijft branden in het vagevuur, terwijl u daarvan op aarde na tien seconden niets meer van zou merken. Dat uw herder het met iets jongere meisjes deed dan u zelf redelijk vindt. Dat u in uw volgende leven een koe bent, of een kip. Dat een man met een baard serieus naar u luistert wanneer u bidt. U bent daarin geheel vrij.
Maar één ding zult u voor lief moeten nemen: dat heel veel mensen iets anders geloven dan uzelf. En erger nog: dat ze dat gewoon openlijk zeggen. En nòg erger: dat ze uw geloof zonder meer belachelijk maken en u daarom uitlachen. En nog erger dan erg: dat uw reactie daaraan in het geheel niets verandert! Ja, u kunt wel gelijkgelovigen opzoeken met wie u zich prettiger en veiliger voelt. Maar laten we wel wezen: in het huidige tijdperk van hypercommunicatie bent u naakt in de orkaan van andere geloven. Hoe zeer u ook zou willen, u kunt zich daar niet aan onttrekken. Afschermen werkt niet meer, tenzij u in een grot gaat wonen.
En ja, dat kan best pijn doen. Pijn? Hoezo pijn? Nou, dat zien we dagelijks in het publieke debat: gelovigen die zich beledigd voelen en gekwetst zijn omdat hun geloof wordt bekritiseerd (niet zelden door mensen die zich dito beledigd en gekwetst voelen omdat hùn geloof weer niet serieus genomen wordt…). En daarmee ontstaat een van de grootste modes van ons huidige tijdperk: de bezigheid van ‘aanstoot nemen’. Aanstoot nemen houdt in dat je irrationeel reageert op de mening of het geloof van een ander en wel met enige vorm van dramatiek. Aanstoot nemen is iets anders dan nuchter de schouders ophalen, of onderzoekende vragen stellen (“Hoe kom je bij die stelling?”) en daarna geïnteresseerd maar neutraal verder te praten. Er zijn deze dagen verschillende stijlen van aanstoot nemen, zoals:
Vol ervoor gaan in het schuimbekkend formuleren van tegenargumenten, terwijl de hele wereld om je heen wat meewarig naar je kijkt met een blik van ‘take a break dude’… (o.a. streng gelovigen, werkeloze journalisten / publicisten, mensen zonder partner).
Ironische, cynische of sarcastische reacties formuleren, gewoon omdat tegenpesten een leuke vorm van wraak is waar je nog mee kunt wegkomen (reaguurders en andere mensen zonder sexleven of andere nuttige bezigheden).
Mensen uitschelden, met de dood bedreigen tot het omzetten ervan in daden (jihadi’s, Vogelaarwijkjongeren en Tokkie’s zonder flatscreen na in beslagname).
Je maakt geen deel uit van de beledigde groep, maar je ziet de kans om held te worden door het (vrij risicoloos en gratis) voor anderen op te nemen, waardoor je die groep eigenlijk tergend beledigt zonder dat je het zelf in de gaten hebt (linksmensen, grachtengordelaars, werkeloze PR-professionals, vrouwen op middelbare leeftijd zonder kinderen, policor, etc)
Deze uitingsvormen kunnen we betitelen als aandoenlijk, in een enkel geval onwettelijk en in elk geval het meeste energievretend voor de aanstootnemer zelf. Maar er is hoop, gelovige: u kunt zich namelijk verder ontwikkelen richting het stadium van ‘psychologisch volwassene’. Een toestand waarin u uitspraken van andersgelovigen waarneemt zonder dat uw zenuwstelsel overreageert.
Psychologisch volwassen houdt in dat u meningen, beledigingen en geloofsuitingen van anderen niet meteen beschouwt als een apocalyptische aanval op u of uw medegelovigen. Het is maar een uitspraak, ofwel: ‘geluid’. Het staat u volstrekt vrij om er naar te luisteren, er nieuwsgierig op door te vragen, of gewoon schouderophalend door te lopen.
En als dat na enige oefening toch wat lastig vol te houden is: u kunt hulp vragen aan professionals die u (wel tegen betaling) afhelpen van uw overgevoeligheid. Een tipje van de sluier alvast: u leert dan dat uw heftige gevoelens worden veroorzaakt door uw eigen waangedachtes over de goedkeuring die u kennelijk nog nodig heeft van anderen. Of dat uw eigen geloof iets teveel samenhangt met een gebrek aan geloof in uzelf. Bovendien leert u dat u daar van af kunt komen door iets meer van uzelf te houden (ook al bent u verre van perfect). Dit kan trouwens ook via de (indirecte) godsdienstige route: geloven dat God wat meer van u houdt. Dat geeft u veel meer rust. U maakt minder ruzie met anderen en heeft meer tijd over voor leuke dingen.
