Ze was in 2008 een onverwachte keuze van de Republikeinse presidentskandidaat John McCain voor het vicepresidentschap: Sarah Palin, de conservatieve, vrijwel onbekende gouverneur van Alaska. Ze kwam op weinig lijstjes voor als potentiële ‘running mate’ en dus ontstond een enorme media-aandacht voor deze onbekende politica uit een van de meest afgelegen staten van Amerika. Palin presenteerde zich met een rechts en conservatief profiel en als tegenstander van o.a. abortus. Toch blijkt ze achteraf een feministisch icoon.
Linda Beail en Rhonda Kinney Longworth kijken in hun boek Framing Sarah Palin hoe Palin in de media kwam en hoe ze in beeld werd gebracht. De onbekende gouverneur had een duidelijke strategie: ze wilde zichzelf neerzetten als vrouw van het platteland en als politieke outsider. Haar strategie was erop gericht burgers te laten geloven dat Palin het harde leven op het platteland kende, zelf op beren joeg en hout hakte. Bovendien was ze geen oude bekende in Washington en dus kon ze vernieuwing brengen. Palin benadrukte haar moederschap en in de beeldvorming kwam ook steeds weer terug dat Palin ooit een missverkiezing won.
Beail en Longworth laten zien dat al deze beeldvorming niet altijd in het voordeel van Palin werkte. Ze werd regelmatig neergezet als iemand zonder intellectuele diepgang die nauwelijks in staat was een politieke functie te vervullen. Desastreuse interviews met Palin hielpen daar sterk aan mee en persiflages van Palin in goed bekeken komische programma’s deden de rest. De Republikeinen bleken niet in staat te zijn het beeld van Palin te controleren.
De belangrijkste discussie over Palin ging echter niet over haar moederschap van vijf kinderen, over haar geschiktheid als vicepresidentskandidaat en over haar rurale achtergrond, maar over de vraag of Palin een vloek of een zegen voor het feminisme was. Palin omarmde de term feminisme al te graag, en prees andere vrouwelijke politici als Hillary Clinton en de vrouwelijke vicepresidentskandidaat uit 1984 Geraldine Ferraro. Zij waren wegbereiders voor vrouwen in de politiek geweest, vertelde Palin waar men het maar horen wilde. Vrouwen konden nu eindelijk weer op een vrouw stemmen, zo leek de boodschap.
Het label ‘feminist’ was opmerkelijk omdat dit label weinig voorkomt in combinatie met rechts conservatisme. Het feminisme streed ooit voor het recht op abortus, maar Palin wilde dat recht afschaffen. Zij concentreerde zich op traditionele familie- en gezinswaarden, niet de thema’s waar feministen de nadruk op leggen. Dit veroorzaakte een intens debat hoe feministisch Palin is en wat deze term betekent. Is Palin een overwinning van het feminisme, omdat ze aantoont dat vrouwen de hoogste politieke functies kunnen bereiken? Of is Palin eerder het omgekeerde omdat ze anti-feministische standpunten huldigt?
Wie bepaalt eigenlijk of je een feminist bent? Een Palin-fan meldde dat politieke tegenstanders die zeggen dat Palin geen feminist is, in feite zeggen dat alleen linkse mensen mogen bepalen wie er voor de echte rechten van vrouwen staat en wie niet. Of hebben politieke tegenstanders gelijk dat met Palin als vicepresident weliswaar een vrouw het glazen plafond doorbreekt, maar dat vrouwen daarvoor tegelijk wel het risico lopen verworven rechten als abortus te moeten inleveren?
Wat men ook van Palin denkt, door haar laaide het debat over de positie van vrouwen op. Door Palin kregen verschillende opinies over vrouwen in de politiek en maatschappij een podium en ontstond er meer dan ooit debat over het feminisme. Vrouwen kunnen nu uit verschillende ‘soorten’ feminisme kiezen, al zullen sommigen nog steeds vinden dat het een keuze is tussen echt feminisme en een variant die die naam niet verdient. Er kwam meer aandacht voor de positie van vrouwen in de politiek en dat is hard nodig in een land waar – zo laat dit boek zien – seksisme in politieke campagnes nog steeds veelvuldig voorkomt.
Chris Aalberts is auteur van Achter de PVV: waarom burgers op Geert Wilders stemmen.
