De internationale gemeenschap is woedend, gisteren is er een hele dikke rode lijn overschreden. Een wijk in Damascus werd getroffen door een gifgasaanval en daarbij vielen 1300 doden. Onder die doden veel vrouwen en kinderen. Dat gaat mensen aan hun hart. Terecht, maar toch moeten we niet ingrijpen in Syrië. Het doel, het verdrijven van Bashar al-Assad, is nobel maar Syrië kan heel makkelijk ontaarden in een Libië II. Daar is geen enkele Syriër mee opgeschoten.
Allereerst moeten we nagaan wat er precies gebeurd is. Een gifgasaanval dus, waarvan men zegt dat het regime van Assad daarachter zat. Maar is dat ook zo? Het is niet logisch want op dit moment is er een delegatie van de VN op zoek naar de chemische wapens van Assad. Wapens waarvan Assad zegt dat hij ze niet heeft.
Als Assad wel chemische wapens heeft dan zou hij ze vast niet gebruiken in een stad die hij al in handen heeft en al helemaal niet onder de neus van VN-waarnemers. Het is natuurlijk geen hard bewijs dat Assad hier niet achter zit, maar het zijn wel stevige aanwijzingen dat er iets niet klopt. Een ander belangrijk punt dat voor Assad pleit is de medewerking die de regering van Syrië geeft aan het onderzoek op de aanval van gisteravond.
Ondertussen zijn er aanwijzingen en vermoedens dat niet de Syrische regering maar de oppositie achter de gifgasaanval van gisteren zit. De Russische regering wees er op dat de rebellen al in maart een soortgelijke raket hebben gebruikt en dat de getroffen wijk omringd wordt door de Syrische rebellen.
Ook het tijdstip van de aanval komt niet zomaar uit de lucht vallen. De aanval kwam (heel toevallig) op de dag waarop de VN-waarnemers in Syrië aankwamen. Eén toeval te veel voor de Russen. Ook de media-aanval van de Syrische oppositie heeft zijn effect niet gemist. Heel de westerse wereld reageerde geschokt en men schreeuwt om wraak. Precies wat de rebellen willen: Westers militair ingrijpen.
Daarvoor moesten gisteren 1300 onschuldige mensen sterven.
De Franse minister van Buitenlandse zaken ziet een luchtoorlog, zoals tegen Libië in 2011, wel zitten. Laurent Fabius heeft Syrië al gedreigd met een militair ingrijpen. De Britten en Amerikanen zijn voorzichtiger en willen eerst duidelijke bewijzen hebben. En die zijn er objectief gezien niet.
Daarnaast is Syrië een bondgenoot van Rusland en de Russen accepteren waarschijnlijk niet nog een aanval zoals in Libië. Ook de Syrische bevolking is zeker niet gebaat bij een Westers ingrijpen. Toen de Fransen en de Britten in 2011 in Libië ingrepen hebben ze door luchtaanvallen vakkundig het leger van Ghadaffi uitgeschakeld. Helaas hebben ze ook heel Libië in een anarchie gestort. Alleen rond Tripoli bestaat er nog zoiets als een centraal gezag. In de rest van Libië heersen verschillende rivaliserende stammen over het land. Zo’n anarchie is een perfecte voedingsbodem voor terroristen.
Ook voor de bevolking die verarmde en in verslechterde leefomstandigheden verder moet leven heeft het ingrijpen van het Westen niet veel opgeleverd en zeker geen vrijheid en democratie.
Dezelfde strategie op Syrië toepassen heeft dus rampzalige gevolgen. In een machtsvacuüm kunnen radicale groeperingen zoals Hezbollah en de Jabhat al-Nusra groepering de Syrische bevolking terroriseren met een sharia-bestuur en het vervolgen van religieuze minderheden. Ook op landen zoals Libanon, Israël en Turkije heeft een luchtoorlog met Syrië en het verdrijven van Assad invloed.
Om te beginnen zal de vluchtelingenstroom naar Libanon en Turkije toenemen. Een Syrië in anarchie zal ruimte geven aan Hezbollah en Al-Qaida om Israël aan te vallen. Israël zal niet terugdeinzen om terug te slaan en je hoeft geen Rob de Wijk te zijn om te voorspellen dat zoiets op een ongelofelijk drama voor de Syrische bevolking zal uitdraaien.
Nogmaals, de gifgasaanval op Damascus was dramatisch en het is terecht dat wij ons daarover opwinden en ons medeleven met de slachtoffers betuigen. Maar zolang wij niet weten wie achter de gifgasaanval zit moeten we geen overhaaste besluiten nemen.
Op een tweede Libië zit niemand te wachten. Vooral niet in het Midden-Oosten waar het kleinste vonkje een brand kan veroorzaken die zeer snel oncontroleerbaar wordt.
