De eerste en enige keer dat Wouter Bos als politicus zijn emoties de vrije loop liet, was een koude nacht in april 2003. CDA-onderhandelaar Maxime Verhagen had de PvdA-leider tijdens de formatie-onderhandelingen in een ruimte in het gebouw van de Eerste Kamer alle hoeken van de kamer laten zien. Gevolg: er kwam geen CDA-PvdA kabinet. Bos liep vervolgens het Binnenhof op met de woorden – citaat uit het aantekeningenboekje van uw voormalig parlementair verslaggever – “Verdomme, het gaat om de mensen in het land.” Enkele tranen blonken op de wangen van Bos.
Bos had er vervolgens aanzienlijk minder moeite mee om in 2010 het laatste kabinet Balkenende te laten vallen waar hij zelf onderdeel van uitmaakte; in de hoop op extra zetels tijdens de gemeenteraadsverkiezingen liet hij zijn eigen coalitie struikelen. Daarmee de weg bereidend voor het bij voorbaat gedoemde VVD-CDA-PVV gedoogvehikel.
Dat de huidige VVD-PvdA-coalitie onbesproken bleef tijdens Zomergasten is erg jammer. Bos is mede-architect van de huidige niet al te succesvolle puinruimende regering maar Wilfried de Jong vroeg er niet naar. Daarnaast zag de kijker de makke van het uitnodigen van (oud) politici in Zomergasten: ze laten nooit het achterste van hun tong zien. Of Bos nou wel of niet zint op een eventuele terugkeer in het Haagse: 12 jaar mediatraining valt niet weg te poetsen.
“Ik zie je ogen glinsteren als het over spinnen gaat”, merkte Wilfried de Jong daarna terecht op. Nu ja, Bos heeft nooit inzicht willen geven in zijn privéleven – wellicht terecht– maar was wél bereid om in 2006 met een LEGE KINDERWAGEN over straat te gaan in de hoop dat de EXCLUSIEVE BEELDEN in het RODDELBLAD nog tot wat ZETELS zouden leiden. Wouter Bos is geen slachtoffer van de beeldvorming, hij ís de beeldvorming.
Dan de fragmenten die voor het eerst sinds lange tijd geen centraal onderdeel van de uitzending uitmaakten. Nelson Mandela die een prijs uitreikte aan een stel Zuid-Afrikaanse rugbyers. Tja, met of zonder Apartheid, rugby gaat altijd door. Pim Fortuyn over de aanslagen van 11 september 2001 in Business Class van Harry Mens. Dat Bos Fortuyn als een inspiratie zag weten we al sinds de befaamde Wouter Tapes. Daarin onthulde hij pas écht de politiek in te willen toen hij de rouwende Fortuynisten –’gewone mensen’-over straat zag gaan. Hij wilde de verdwaalde kudde – zo denken politici over U, de kiezer – ‘terughalen’.
Danny de Munk en Charly Luske (WIE?) die in een homo-erotische setting het Jezus-verhaal vertellen, het zal wel. The West Wing; werkelijk álle gremia – de huidige partijleider voorop – binnen de PvdA kennen de politiek correcte serie over de president die een potentieel dodelijk ziekte voor zijn volk verzweeg uit het hoofd. En dan Obama die zijn campagnestaf toesprak. Hij scheen moe te zijn. Dat de Amerikaanse president daarna de Patriot Act van extra gewicht voorzag, Chelsea Manning en Edward Snowden tot in de hel vervolgde en opliep tegen een drone-verlaving bleef onbesproken.
De beelden van de door voetbalpubliek en spelers getergde scheidsrechter bleven echter wel hangen. Het zou leuk zijn als de VPRO die documentaire eens zou uitzenden.
De Jong kon niet door Bos heen breken. De vraag is of dat verwijtbaar is. De kale presentator liet overduidelijk zien zich in opdracht van zijn redactie te hebben ingelezen in de perikelen rondom ABN Amro – “En verzekeraar ASR dan?” – maar stelde geen enkele vraag over de recente beslissing om de bank met verlies te verkopen. Komt bij dat we dankzij de Belgen inmiddels weten dat Bos geen groots onderhandelaar is, een beeld dat de hij in Zomergasten overduidelijk probeerde te kantelen. Nuances waar De Jong de achtergrond voor mist.
Wouter Bos is van oorsprong een oliehandelaar. Alles wat Shell kan maken van aardolie, Bos heeft het verkocht in zijn jaren bij de Koninklijke. “Matje, gouden ketting. Allemaal ontzettend fout”, zei hij over de beelden van de dubieuze autoverkoper die zijn waar met een mix van charme en intimidatie probeerde te verkopen. Om daarna breeduit zijn bewondering voor de verkoopkwaliteiten van de auto-tokkie te etaleren. De echte Wouter Bos: een gladde verkoper.
Bos bevestigde met zijn optreden dat één van de belangrijkste eigenschappen van een (ex-) politicus oppervlakkigheid is. Zomergasten leent zich niet voor politici. Hun vluchtigheid is zonde van de zendtijd.
Volgende week ontvangt Wilfried de Jong kunstenaar, entrepreneur en ontwerper Daan Roosegaarde.
