Een dame is gekozen als SGP-lijsttrekker. De 40-jarige Lilian Janse werd gisteravond door de SGP-leden in Vlissingen bevestigd als aanvoerder voor de Gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Een historisch moment. De SGP in Zeeland; kat in ’t bakkie voor Lilian, zou je denken. Toch zal een zetel halen lastig worden, óók voor een vrouw.
Orthodoxe christenen zijn nooit in groten getale aanwezig geweest in de Vlissingse gemeentepolitiek. Voor de jaren ’60 wás er niet eens een lokale orthodox-protestantse partij. Vlissingse sympathisanten van de orthodox-protestantse SGP en GPV waren zó moedeloos over hun zetelkansen, dat ze maar stemden op de PCG, de gezamenlijke fractie van de wat modernere protestantse partijen ARP en CHU. De afwezigheid van een orthodoxe partij was opmerkelijk voor Zeeuwse begrippen: in omliggende gebieden bezette de SGP aanzienlijke delen van de gemeenteraden. Zelfs in Middelburg, de andere grote stad in de omgeving, deed de SGP het altijd prima.
Toen de PCG eind jaren ‘60 wilde gaan samenwerken met de lokale KVP (katholieken), zette dat kwaad bloed bij de SGP’ers en GPV’ers. De aanhangers van deze partijen waren over het algemeen veel orthodoxer dan de aanhangers van de APR en de CHU en dit leidde tot grote wantrouw jegens katholieken. In de catechismus, een belangrijk document in de orthodox-protestantse theologie, wordt de katholieke mis zelfs afgedaan als ‘vervloekte afgoderij’.
Samenwerken met mensen die afgoderij bezigen, dat kan natuurlijk niet. In 1969 richtte de aanhangers van de SGP en de GPV een eigen partij op. De Rechts Protestantse Christelijke Unie (RPCU) bleek een succes: in 1970 tikte de partij twee zetels van de 27 zetels binnen.
De RPCU deed precies wat je er van zou verwachten. Men wilde beslist geen circus op zondag (1972), eiste een strenger drugsbeleid (1977) en had flinke twijfels bij naaktzwemmen (1992).
De samenwerking tussen de ARP, de CHU en de KVP was overigens zijn tijd ver vooruit: het zou nog zo’n tien jaar duren tot de drie partijen landelijk zouden fuseren in het CDA. Zeeuwse politiek is dus niet altijd ouderwets, zo blijkt. De gezamenlijke fractie van drie, PAK, was een doorslaand succes: het had bijna een absolute meerderheid in de raad.
Ondanks het aanhoudende succes van PAK, bleef ook de RPCU steeds zetels halen. De partij had altijd één of twee zetels. In 2006 trad echter het verval in. De ChristenUnie besloot op eigen houtje mee te doen. Van de twee zetels die de RPCU in 2002 haalde, snoepte de ChristenUnie er één af.
Vier jaar later was het de laatste RPCU-zetel verleden tijd. In 2010 behield de ChristenUnie haar zetel, maar kwam de RPCU op 0. Het verschil was slechts 0,28 procentpunt (48 stemmen), maar op lokaal vlak kan dat een groot verschil zijn.
In 2012 besloot de RPCU zich op te heffen door een gebrek aan stemmers.
Vlissingers stemmen niet meer op reformatorische partijen, zo stelde oud-fractievoorzitter Cock Kapaan, bekend om zijn r-vormige snor, dus het had geen nut om te bestaan.
De SGP verving de RPCU en anno 2013 leeft de reformatorische politiek in de stad blijkbaar weer volop. Bij de verkiezing van Lilian Janse stemde 23 mensen voor en 14 tegen: 37 stemmers is een flinke opkomst voor een ledenvergadering van een lokale afdeling van een kleine partij.
De controversiële stemming over het lijsttrekkerschap van Janse zal deze opkomst ongetwijfeld omhoog hebben geholpen, maar het is wel duidelijk dat de SGP er in 2014 volop voor gaat.
Zal Lilian Janse het redden in 2014? Makkelijk zal het niet worden: waarom zou het de SGP in 2014 immers anders vergaan dan de RPCU in 2010? En een dame op één, zou dat een voordeel of een nadeel zijn? De eerste SGP-vrouw zou door de kiezer wel eens tot een storm in een glas water worden gereduceerd.
Vlissingen is in ieder geval een stad om even halt te houden, als Herman de Schermman weer in sneltreinvaart langs de percentages suist.
Willem de Gelder studeerde Politicologie en kan best genieten van gemeentepolitiek.
