Een berucht dispuut van het Utrechtsch Studenten Corps (USC) was ‘Tres Faciunt Collegium’. Tijdens een ontgroening van dit dispuut, in het midden van de jaren zestig, kwam een aspirant-lid om het leven. Het ging om David Rutgers van Rozenburg, die was gestikt in een roetkap. Dit incident zou de geschiedenis ingaan als de ‘Roetkap-affaire’. Volgens Hubert Smeets, die in de NRC vooruit blikte op de NPS-documentaire over de ‘Roetkap-affaire’, werden de daders indertijd veroordeeld tot een week celstraf. Maar de affaire was geenszins van invloed op hun carrière, integendeel. Twee leden van dit dispuut wisten het zelfs te schoppen tot ambassadeurs van ‘Hare Majesteit’.
Het is geen geheim dat er bij studentenverenigingen monarchisten rondlopen. Toch is er maar één vereniging waar Beatrix en haar zoon Willem-Alexander actief voor waren en dat is de Leidse studentenvereniging Minerva. De vereniging is daar nog steeds bijzonder trots op, zo blijkt uit een reportage van verslaggeefster Sterre Lindhout voor De Volkskrant. Desondanks kwam ook deze vereniging meerdere keren in opspraak. Toen ik politicologie in Leiden studeerde vertelde een vrouwelijk Minerva-lid over gefrustreerde ouderejaars die tijdens ontgroeningen per se seks wilden met vrouwelijke aspirant-leden. In ruil voor die anekdote beloofde ik plechtig dat ik haar naam nooit bekend zou maken.
Worden de ‘Minerva-feuten’ dan altijd zo ontgroend? Dat durf ik niet met zekerheid te zeggen. Onlangs kregen de ‘feuten’ de opdracht om verwaarloosde grafzerken op te knappen. Ogenschijnlijk een brave ontgroening. Vooral als je die Minerva-ontgroening vergelijkt met de uit de hand gelopen ontgroening van de Groningse studentenvereniging ‘Vindicat’. In 1997 overleed namelijk de Rotterdamse student Reinout Pfeiffer. Hij werd door leden gedwongen om een hele liter jenever achterover te slaan. Pfeiffer overleefde het ritueel niet. Volgens de NRC zei ‘S. Egels’ van ‘Vindicat’: ‘Een zeer ongelukkige samenloop van omstandigheden, waarvoor niemand verantwoordelijk kan worden gesteld’.
In 2000 verscheen er een artikel over een ontgroening in Nieuwe Revu. Journalist Bor Beekman zag tijdens een ontgroening van het Utrechtsch Studenten Corps (USC) hoe de ‘feuten’ werden uitgekafferd en mishandeld. Een citaat: ‘Een van de jongens begint te hyperventileren en stort in. Een ander bloedt uit zijn kin, en zal later naar het ziekenhuis gaan voor een paar hechtingen.’ De journalist zou door een ‘ontgroener’ bij de keel zijn gegrepen en werd in de boeien geslagen. Volgens een ‘gerucht’ liep het dat jaar ook bij het Utrechtse ‘Veritas’ uit de hand. Tijdens de ‘introductieperiode’ zou een straalbezopen ‘kampleider’ een brandende sigaret uitgedrukt hebben op de arm van een aspirant-lid.
En wat te denken van de ontgroening van Arthur van ‘t Hek, de neef van de welbekende cabaretier en columnist Youp van ‘t Hek, bij het Rotterdamsch Studenten Corps (RSC)? De aspirant-leden zouden toentertijd vernederd en mishandeld zijn op het militaire oefenterrein ‘t Harde. Overigens beweerde journaliste Tessa Heitmeijer van Studenten.net in haar artikel, getiteld Top 10 uit de hand gelopen ontgroeningen, dat Youp van ‘t Hek hierover zijn beklag pas deed in 2002. Maar de journaliste zit er twee jaar naast. Van ‘t Hek berichtte namelijk al op 9 september 2000 in de NRC onder de kop Pushond over de ontgroening van zijn neef Arthur.
Handig hoor, zo’n digitaal krantenarchief. Maar worden daar alle artikelen in opgenomen? Blijkbaar niet, want het interview met Dirk-Jan Bierenbroodspot staat tot op heden niet in het online archief van het AD. Bierenbroodspot, die psychologie studeerde, vertelde namelijk in 2002 aan het AD over zijn ontgroening bij S.S.R.-R. Hij werd ontgroend door ‘dronken’ ouderejaars. In Rotterdam staken overigens al jaren eerder geruchten de kop op over de ontgroeningen van S.S.R.-R. Zo zouden aspirant-leden een ‘erehaag’ vormen als er een zwarte limousine met geblindeerde ruiten langs reed. In die limousine zou dan de preses zitten, die zwaaide naar de ‘kutfeuten’.
In 2002 deden ook de wildste verhalen de ronde over de ontgroeningen van de Utrechtse studentenverenigingen ‘Veritas’ en ‘Unitas’. In het Utrechts Nieuwsblad lieten zij onder meer weten dat ze de schoenen van ouderejaars moesten likken en dat ze buisjes bruistabletten oraal kregen toegediend. Een student verklaarde tegenover het Utrechts Nieuwsblad: ‘Met zijn vijftienen zonder water in een donkere kelder. Drollen in je haar. Dat zijn toch geen geintjes?’ Johannes Zandvoort, toenmalig preses van ‘Veritas’, diende tegen de Utrechts Nieuwsblad ook nog een klacht in bij de Raad voor de Journalistiek (RvdJ). Maar toch werd die klacht door de Raad ongegrond verklaard.
Een lid van de Groningse studentenvereniging Albertus Magnus belandde in 2005 op de intensive care nadat hij liters water had gedronken – een watervergiftiging (hyponatremia). Het slachtoffer ontwaakte pas na anderhalve dag uit zijn comateuze toestand. Volgens de vereniging deed het incident zich niet voor tijdens een ‘ontgroeningsritueel’, maar bij de ‘inwerkperiode’ van de kroegcommissie. Het zou niet het laatste incident zijn dat zich bij deze vereniging voordeed, want in 2010 was het namelijk weer raak. Een aspirant-lid, die zich als Sinterklaas had verkleed, werd op ‘eigen verzoek’ in de fik gestoken tijdens een ontgroening van het herendispuut ‘Caivs’. Hij liep daarbij zeer ernstige brandwonden op.
In 2005 kwam ik in het nieuws met mijn reportage. De S.S.R.-R. vond het maar niks dat een student, die toentertijd ook Wijsbegeerte studeerde, hen te slim af was geweest. Het idee dat hij over de ontgroening zou schrijven voor een krant of website, was voor hen al bij voorbaat onverteerbaar. Althans voor de meesten. Toen ik meeliep naar de auto, bleek een ‘ontgroener’ zo ziedend van woede dat hij me de hersens in wilde slaan. Hij werd echter door leden in bedwang gehouden. ‘Kut journalist! Laat me los! Hou me niet tegen! Ik sla hem op zijn bek!’ Maar hij kon niets meer uitrichten, hoe graag hij het ook wilde. Vervolgens werd ik door andere leden van de club bij het treinstation afgezet.
Het artikel verscheen uiteindelijk niet in het Rotterdams Dagblad, maar op het weblog dat ik gratis had aangemaakt via de website van De Volkskrant. De Volkskrantblog was een mooi initiatief. Studenten.net nam het artikel zonder mijn toestemming over en heeft er geen cent voor betaald. Tevens werd ik geïnterviewd door BNN United. Ik was heel zenuwachtig en niet goed voorbereid voor dat interview op de radio. Ze wilden bijvoorbeeld weten waarom ik geen filmopnamen had gemaakt van de ontgroening. Maar een filmopname was uitgesloten, dan was ik waarschijnlijk al heel snel ontmaskerd. Of ze hadden er gebruik van gemaakt. In Amerika overkwam dat journalist Ron Rosenbaum.
Rosenbaum en zijn camera-team werden namelijk in 2001 in de maling genomen door de leden van Skull & Bones. Ze dachten serieus dat ze een ‘inwijdingsritueel’ van ‘Skull & Bones’ hadden gefilmd. Maar een van de leden van ‘Skull & Bones’ verklaarde tegenover journaliste Alexandra Robbins: ‘We wanted to fuck with that prick.’ Waarmee hij uiteraard doelde op Rosenbaum cum suis. Het ‘inwijdingsritueel’ bleek een toneelstukje te zijn geweest voor de bühne en Rosenbaum en zijn camera-team waren er met beide benen ingetuind. Als u me niet gelooft: u kunt het gewoon nalezen in Robbins’ boek ‘Secrets of the Tomb’, waarvoor ze ook leden van ‘Skull & Bones’ speciaal heeft geïnterviewd.
Ron Meerhof van De Volkskrant probeerde in 2006 de ontgroening van S.S.R.-R. een beetje te bagatelliseren. Hij vond het niet schokkend genoeg. Hadden de aspirant-leden soms fietsend koffiemokken met brandende spiritus aan een bezemsteel moeten rijgen? Goudvissen moeten verorberen? Seks met kippen moeten hebben? Vooral dat laatste sensationele verhaal kwam veelvuldig in het nieuws in 2007. Volgens een niet nader genoemde bron had de ‘kippen-seks’ zich voorgedaan tijdens een ontgroening van de studentenvereniging van Nyenrode, de ‘Nieuwe Compagnie van Verre’. Maar, zoals ik al vermoedde, was dit een fantasie-verhaal.
Over fantasie-verhalen gesproken, die deden ook de ronde bij S.S.R.-R. in 2008. Hoe ik dat weet? Dankzij een artikel in Erasmus Magazine. Zo zou bier een ‘papendrankje’ zijn, volgens de leden. Het artikel bleek geschreven te zijn door ene ‘Daan Rutten’. Hoewel ik hem niet kende, probeerde hij me ook nog een trap na te geven in het artikel. Rutten, die blijkbaar in de veronderstelling leefde dat ik een tweede Ron Rosenbaum was, heeft mij nooit gebeld of via mail om een reactie gevraagd voor zijn artikel in Erasmus Magazine. Maar als Rutten dat wel gedaan, dan had deze katholiek hem graag te woord gestaan onder het genot van een ‘papendrankje’. Ad fundum!
Geraadpleegde bronnen:
Hans Neijenhuis ‘Elite mort over hoeders van Minerva’, 30 april 1997, NRC Handelsblad
Helene Butijn ‘Ze worden daar veel te dronken gevoerd’, 19 september 1997, Trouw
Hubert Smeets ‘Dodelijke ontgroening’, 4 december 1998, NRC Handelsblad
Auteur onbekend ‘Corpsbestuurder: drank is goed voor sociale ontplooiing’, 11 april 2000, Trouw
RP/CH ‘Veritas onderzoekt mishandeling student’, 14 september 2000, U-blad
CH ‘Vuile Beekman die moet hangen, hoera hoera!’, 28 september 2000, U-blad
Auteur onbekend ‘Onderzoek excessen bij ontgroening’, 11 september 2000, NRC Handelsblad
Jos Steehouder, ‘Wreedheid kenmerkt ontgroeningsdagen Utrechtse studentenverenigingen – Afzeiken, kotsen en drollen in je haar’, 7 september 2002, Utrechts Nieuwsblad
Auteur onbekend ‘Studenten klagen over brute ontgroening’, 9 september 2002, AD
Auteur onbekend ‘Utrechtse ontgroeningen lopen weer uit de hand’, 12 september 2002, Resource.wur.nl
Michel Heesen ‘Uitwerpselen en bruistabletten’, 12 september 2002, Delta jaargang 34, nummer 26
Steven Hunink ‘Ontgroening: discussie losgebarsten…’, 18 september 2002, Studenten.net
Auteur onbekend ‘Excessen van ontgroening’, 21 september 2002, De Telegraaf
Auteur onbekend ‘Student bijna dood na waterritueel’, 6 juni 2005, AD
Auteur onbekend ‘Watervergiftiging na ontgroening’, 6 juni 2005, Punt Avans
Karin Sitalsing ‘Inwerktijd kroegcommissie wordt student bijna fataal’, 7 juni 2005, De Volkskrant
Harry van Stratum ‘Weer niet goed: watervergiftiging na ontgroening’, 29 juni 2005, Sax.nu
Hester Otter ‘Ontgroeningen zijn heftig; waar trek je dan als ‘feut’ de streep?’ 13 augustus 2005, Trouw
Ingrid van der Chijs ‘Leden vereniging Minerva geschorst na geweld’, 10 maart 2006, Elsevier
Rikus Spithorst ‘Laatste kans’, 17 maart 2006, Columnx.nl
Gerard Reijn ‘Zulke leden wil Minerva niet’, 20 maart 2006, De Volkskrant
Ron Meerhof ‘Kritiek op ontgroening? Dan houden we het toch geheim’, 13 september 2006, De Volkskrant
Karel Kuilman ‘Toen duwden ze een rauw ei in zijn mond’, 14 september 2007, NRC Handelsblad
Auteur onbekend ‘Overzicht ontspoorde ontgroeningen in Nederland’, 23 oktober 2007, De Volkskrant
Michiel Haighton ‘Seks met levende kip onderdeel ontgroening’, 23 oktober 2007, De Volkskrant
Robert Engel, ‘Studenten aangeklaagd voor inslikken goudvis’, 23 oktober 2007, Endandit.nl
Jet Heerdink ‘Gezellig, eten over je eigen hoofd heen smeren’, 5 september 2008, NRC Handelsblad
Daan Rutten ‘De mores van SSR-Rotterdam’, 24 april 2008, Erasmus Magazine
ANP ‘Studenten slepen geiten de kroeg in’, 18 september 2010, Hartvannederland.nl
Tessa Heitmeijer ‘Top 10 uit de hand gelopen ontgroeningen’, 22 augustus 2011, Studenten.net
Auteur onbekend ‘Studentes Minerva in Leiden ontgroend in luier met vla, hagelslag en ketchup’, 24 mei 2012, website Leidsch Dagblad
Auteur onbekend ‘Minerva-dispuut geschorst na filmbeelden ontgroening’, 24 mei 2012, website Leidsch Dagblad
Malou van Hintum ‘Les één van de ontgroening: ontzie elkaar en spuug op de rest’, 17 oktober 2012, De Volkskrant
Sterre Lindhout ‘Wij van Minerva zijn de bodyguards van de koninklijke familie, zo nodig’, 29 januari 2013, De Volkskrant
Auteur onbekend ‘Opmerkelijk: Bizarre ontgroening op begraafplaats’, 25 augustus 2013, Telegraaf.nl
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op De Reasearcher.nl
