Het “nieuws” werd het afgelopen halfjaar regelmatig gebracht en zal na Prinsjesdag ongetwijfeld opnieuw tot verhitte kortzichtige discussies leiden: De jeugd draait op voor pensioenproblemen, veroorzaakt door de ouderen.
Ieder voor zich en God voor ons allen.
Gepleit wordt voor weer een verdere individualisering van onze maatschappij. Stap uit het omslagstelsel en laat iedereen zijn eigen pensioen opbouwen. Waar haal je het idee vandaan!
De consequentie van zo’n stelselwijziging is dat elke oudere maar ziet hoe hij in het verleden ontstane financieringsproblemen oplost of hoe hij in het restant van zijn werkzame leven zijn pensioen opbouwt. Elke jongere daarentegen heeft daar 45 tot 50 jaar lang de tijd voor. Ieder voor zich en God voor ons allen.
Leert de politiek dan nooit van het verleden? Bieden behaalde zeperds in het verleden geen garanties ter voorkoming in de toekomst?
Feit is dat de vergrijzing, met zijn voorzienbare problematiek (langere levensduur, meer zorg en hogere pensioenkosten) al meer dan 20 jaar geleden bekend was en door de politiek uit electorale overwegingen doodgezwegen werd.
Jong en oud: Voor deze struisvogelpolitiek zullen we allemaal een deel van de rekening moeten betalen. Of we dat nu leuk vinden of niet.
Feit is ook dat individualisering al decennia onverbiddelijk voortschrijdt. Ongedachte technologische ontwikkelingen als internet, digitalisering en mobiele communicatie spelen hierbij een hoofdrol. De sociale samenhang van de maatschappij is global orientated en losser (positieve benadering), of zeg maar gedesintegreerd (negatieve benadering). Jong en oud: De rekening voor deze heilloze individualisering betalen jij en ik als we oud en gebrekkig worden.
Helaas neemt geen partij de moeite om de pensioenproblematiek structureel te benaderen: namelijk op de zeer lange termijn en breed georiënteerd. Het is geen gordiaanse knoop, het behoeft slechts de moeite en vooral de tijd om alle verbanden zichtbaar te maken en de plussen en minnen te benoemen. Wat steekwoorden? Overwaarde woning, erfrecht, overheidspensioen, persoonlijk pensioen, toekomstige leeftijdsopbouw bevolking, bestedingsinvloed ouderen, etc.
Maar hoe slecht heeft de jeugd het nu eigenlijk?
Maar nu even een andere discussie: Hoe slecht heeft de jeugd het eigenlijk of hoe slecht zal de jeugd het krijgen? Wat simpele vergelijkingen:.
Vroeger:
- School? Leer maar een beroep op je 14e. Voor doorleren is geen geld. Eten kost geld! De kachel moet branden. Broodbeleg? Kaas OF jam.
- Vakantie: alleen bestemd voor de rijken; met hun gezin 1 keer per jaar naar Zuid-Frankrijk.
- Werken? Armoede troef in de 50-er jaren. Cao’s bestonden nauwelijks, laat staan secundaire en tertiaire arbeidsvoorwaarden. Het duurde tot 1960 voordat de 6 daagse werkweek ingekort werd tot de 40-urige werkweek. De 38-urige werkweek was pas een feit in 1982. Waarna nog recenter de 37- en 36-urige week ingevoerd werden. Veel fysiek zwaar en vuil werk.
- Uitgaan/Luxe? 1x per maand de scouting. TV? 1 zender in zwart-wit. Radio? Ruis & je ouders muzieksmaak. Vrienden bellen? Fiets er maar naar toe. Kapper? Doet je moeder wel met de bloempot.
Heden:
- School? De jeugd heeft de mogelijkheid om vele jaren door te studeren, grotendeels gefinancierd door staat en ouders. Daarna wordt gestart in een goedbetaalde baan.
- De jeugd kan langer dan vroeger bij ouders blijven wonen met een onvoorstelbare welvaart vergeleken met 50 jaar terug.
- Vakantie? Minstens 3 keer per jaar. Zomers 3 weken naar het warme Ibiza, Spanje, Griekenland of Tunesie.
- Werken? Kantoorbaantjes; thuiswerk, ondersteuning met apparatuur en machines om het werk makkelijker te maken. Vuile handen en zwaar werk zijn nauwelijks bekend bij de jeugd.
- Uitgaan/Luxe? wekelijks met vrienden zuipen, feesten en beesten. Samen op wintersport of een weekje weg. Smartphones, LCD op eigen kamer, Tablets, Nailstudio’s, Kapper …
Toekomst:
- Daar ouderen versneld langer doorwerken wordt:
- langer bijgedragen aan de inkomsten van de staat
- langer bijgedragen aan de opbouw van pensioenvermogen voor het omslagstelsel en
- korter beslag gelegd op datzelfde vermogen
- Daar de vergrijzing een golf is welke in 2045 definitief achter de rug is hebben de huidige jongeren als zijnde dan de ouderen weer zicht op VUT, een lagere pensioenleeftijd en de luxe dat de bevolkingsopbouw zo in evenwicht is dat hun pensioenopbouw via het omslagsysteem nooit meer een probleem kan worden.
- Daar de ouderen van nu hun kinderen gedenken in hun testament valt een groot deel van het opgebouwd vermogen van ouderen vrij aan de kinderen (en de staat welke successierechten opeist). Vermogen dat zorgt voor extra vrij besteedbare ruimte gedurende een lange periode waarin de kinderen lage lasten hebben of eenmalig vrijgevallen vermogen.
A highway to poverty
En wat te denken van het feit dat:
- de huidige generatie 40-ers en 50-ers geen recht hebben op VUT, dat hun pensioenopbouw gekort wordt, dat hypotheekaftrek beperkt wordt, dat de AOW geïndividualiseerd is (tijdelijk minder gezamenlijk inkomen voor elk gezin waarvan de ene partner jonger is dan de andere)
- de huidige generatie 50-ers en 60-ers massaal te maken hebben met ontslag in een al jaren durende recessie waar nog geen uitweg uit is. Lage inkomsten, vaste verplichtingen (hypotheek, studerend kind), geen pensioenopbouw. Kortom: a highway to poverty.
- de 60-ers en 70-ers gekort worden in hun pensioenuitkering zonder de mogelijkheid te hebben hier iets anders aan te doen dan kariger te leven.
- de meeste 80-ers eenzaam in kamertjes weggestopt zijn en rond moeten komen van slechts wat zakgeld omdat hun uitkering naar het verzorgingstehuis gaat.
Jeugd, kijk eens goed naar jezelf. Heb je het nu echt zo slecht ten opzichte van de jeugd 50 jaar terug? Zal je het zo slecht hebben als de huidige ouderen (50+) het de komende 20 jaar zullen hebben? Zou je het lot van de huidige bejaarden willen delen? Dacht het niet …
Paul Gieltjes (TsoaC), publiceert ook blogs op:
thesmileofaclown.wordpress.com
thesmileofaclown.blogspot.com