Dit artikel is speciaal bedoeld voor de PvdA. Gezien het gemak waarmee deze partij voor- of tegen de aanschaf van de JSF is, (ook) een King of Swing. Misschien maakt de Tranche 3 versie van de Eurofighter Typhoon (titelfoto), of een verse F-18 in de gedaante van de Advanced Super Hornet, om maar niet te spreken van die Saab JAS-39E (eerste productieversie Gripen-NG), het mogelijk om vóór Prinsjesdag tot nieuw gedraai te komen. TPO maakt het verleidelijk.
Laten we met de laatste beginnen. Dinsdag 11 september zei het Zwitserse Nationale Congres “Ja” tegen voor de aanschaf van de JAS-39E-versie van de Gripen. Zwitserland staat niet bekend als land waar met rotzooi wordt gewerkt. Toch? Dat ze lang van hun Venoms en Hunters bleven houden, heeft alleen met liefde te maken.
JAS-39C Gripen (foto: wikicom Ronnie Macdonald)
De Gripen E krijgt zo’n supervet kekke AESA radar en kan profiteren van motorontwikkelingen voor de F-18E/Advanced Hornet. Beide vliegen met versies van dezelfde motoren (GE F-404/RM 12/F-414). Een keuze voor dit toestel past bovendien goed binnen de ‘leve de EU’ gedachte en houdt het geld ‘in huis’. De miljarden richting de VS bij een JSF-aanschaf zijn toch van een ander orde dan miljoenen over de grens voor een vorstelijk droomboek. Niet? Bovendien krijg je er met de Zweed wellicht ruwweg twee voor de prijs van één. Wat de aankoop van meer toestellen voor hetzelfde geld kan betekenen, of meer budget voor andere noodzakelijkheden (wél bij Defensie hè).
RAF Typhoons (foto: Eurofighter – Copyright Eurofighter, Jamie Hunter)
Het ‘leve Europa’ gaat eveneens op voor een heroverweging van de Eurofighter Typhoon, waarvan de aanstaande Tranche 3 versie het water je in de bek laat lopen. De Britten zijn er na tien jaar gebruik doller op dan ooit, en noemen het de ‘King of Swing’, het beste toestel om naar believen mee van air-to-air naar air-to-ground te switchen en vice versa. Tranche 3 ook met gaaf coole AESA radar en wat je verder kunt wensen, behalve een lage prijs. Deze is vergelijkbaar met de JSF. Afgaande op wiki, met een opgave van £ 125 miljoen voor een Tranche 3 all-in prijs, mogelijk (*koffiedik waarschuwing*) zelfs duurder.
Captor AESA radar Typhoon. De Gripen krijgt er eveneens een versie van (foto: Eurofighter, waar meer over deze radar)
Tot slot de Advanced Super Hornet. Kijkt u eerst even naar de video, of lees meer bij producent Boeing.
Bollingen/nat in de broek? Zou Boeing doorwerken aan dit relatieve oudje als ze er geen toekomstig brood in zagen? Zo ook bij Lockheed-Martin. Daar wordt naast het ontwikkelen van de JSF gewoon doorgewerkt aan de F-16. Vergeet de ouwe A-versie van ons (F-16A geMLU’de Block 15s), de E-versie blokt 60. Of nog nieuwer, in V. Ook in de F-16 zit voldoende toekomstmuziek om Lockheed-Martin niet op één paard te laten wedden.
Advanced Super Hornet (foto: Boeing)
Want het zou zomaar kunnen gebeuren dat de VS uiteindelijk toch besluit om met de JSF te stoppen. Anderen met een strop laten zitten, is eerder gebeurd. Bijvoorbeeld met het schrappen van het AGM-48 Skybolt-programma in 1962, wat tot een crisis bij de Britten leidde. Met een eventueel heropenen van de F-22 Raptor productielijn, zeker als de kist zich een keer heeft bewezen, kan een (beperkte) aanvullende productie de superioriteit van de VS in de lucht voldoende garanderen om het elders met ‘voldoende’ (F-16 Block 60+/Advanced F-18) te doen in voldoende aantallen, met een prettiger prijskaartje.
Saabs visie op Gripens (NG/E) vredesvechtpotentie
The King of Swing, a Weapon of Mass Construction
