‘Goed gedaan, jongen’ is hier de stemming thuis. In zeventien minuten tweeëntwintig honderd woorden wegkauwen, en dan ook nog eens voor een volle zaal, châpeau koning Alex.
Zag u het ook, mentor en ghostwriter Mark Rutte, gespannen als een havik, zijn pupil nonverbaal coachend op de achtergrond. Teamwork mannen.
En ach, een paar versprekingkjes, de klemtoon op de verkeerde plek en ‘vast te houwen’ in plaats van vast te houden, alleen maar goed voor de band met het gewone volk.
Want daarmee maakt Alex het verschil met zijn moeder: minder bekakt, sneller, gewoner en heel voorzichtig met een sausje Jip en Janneke.
Commentatoren Astrid Kersseboom en Arendo Joustra (hoofdredacteur Elsevier, maar nu even royaltydeskundige) leefden nog even met het idee dat de nieuwbakken koning wel met een tablet zou aankomen, waar de tekst simpelweg doorheen rolt. Nee, concludeerden beiden later, daar is het nog net te vroeg voor. Tijdens de kersttoespraak wellicht?
Als een gehoorzame jongen opent de koning met een dankwoord aan zijn moeder voor drieëndertig jaar bewezen, trouwe dienst. Vervolgens staat hij stil bij de dood van zijn broer Friso en is hij oprecht dankbaar voor de steun en aandacht die de Koninklijke familie daarvoor heeft gekregen. Direct emotie aan het begin van zijn referaat, ik heb het Beatrix nauwelijks zien doen.
En als het hoge woord er dan toch uit is, gaat het daarna altijd vanzelf. Zo’n troonrede heeft toch veel weg van een spreekbeurt, waarbij je de klas niet echt durft aan te kijken en je je als het ware vastklampt aan je papieren. Bij Alex’ moeder altijd met ezelsoren hoorde ik, alsof ze haar tekst wilde kneden.
De doorgaans frivole koningin Maxima leek wel een levend beeld op de Dam in Amsterdam. De camera registreerde één pose, die van steun en toeverlaat voor haar man, bloedserieus en veel meer gespannen dan Alex zelf.
Ook de live-stream van de NOS nog geprobeerd? Met een camera kon je 360 graden door de zaal snorren, met het idee dat je de genodigden goed kon observeren, als het verhaal van de koning je ging vervelen. Het is mij niet gelukt, ondanks het downloaden van de noodzakelijke software.
Joustra was als commentator trouwens een verademing. Weinig clichés, veel feitjes en weetjes, maar dan ook leuk. Willem 111 die het parlementaire jaar in een paar minuten opent en daarna meteen vertrekt, zijn koets heeft nauwelijks de tijd om te keren voor de terugkomst. Zo kan het dus ook.
In de opmaat naar de troonrede natuurlijk de onvermijdelijke ontdek-je-plekje-items zoals met Ben Wassenaar, de stalmeester, over het uitverkoren paard Nigel, dat we later in de stoet terugzien.
‘Is het ook een speciale dag voor de paarden’ hoor ik echt uit de mond van Kersseboom.
En in dezelfde categorie onvermijdelijk het rondje kleding. Alex ‘in jaquet’ en Maxima in een ‘goudkleurige japon’. Dus wat Alex betreft geen opsmuk, geen toeters en bellen, zoals we vaak naar zijn opa, prins Bernard hebben gekeken. Grijnzend naast de moeder der koninginnen, de oma van Alex, Juliana. Dit moderne paar, Alexander en Maxima, heeft in de gaten dat het volk soberheid op prijs stelt, vooral in tijden van crisis.
De NOS geeft Alexander een acht voor zijn eerste optreden, ik ben benieuwd wat de kijker daarvan vindt. En ik vraag me af of een dergelijk, jaarlijks terugkerend ritueel, met vooral veel traditie qua kostuums, paarden en koetsen de jongeren nog echt aanspreekt. Vermoedelijk vindt de internet-, sms-, whatsapp- en zapgeneratie het ook prima als Alex zijn verhaal vanachter zijn laptop houdt. Lekker knus vanuit zijn huiskamer, glaasje en rokertje binnen handbereik. Leve de Koning, hoera, hoera, hoera (start de wave).
