Beste Chris,
De algemene beschouwingen zitten erop. Die debatten van vorige week waren redelijk zinloos want we wisten van te voren al dat er geen meerderheid was voor de plannen van het kabinet. Men is nu dus weer aan het onderhandelen over diezelfde plannen en eigenlijk kan alles weer veranderen. De plannen zijn al heel vaak veranderd. Waarom is het toch zo moeilijk om tot een compromis te komen? Waarom veranderen de plannen steeds en waarom moet er steeds weer opnieuw onderhandeld worden? Hebben we zo langzaamaan geen behoefte aan een grote leider?
Grote leider
Beste grote leider,
Om beleid te kunnen uitvoeren, heb je een meerderheid in de Eerste en de Tweede Kamer nodig. Het kabinet heeft de laatste jaren regelmatig geen meerderheid gehad in beide kamers. Eerst hadden we het gedoogkabinet met de PVV. Toen was er een tijdlang geen meerderheid in de Eerste Kamer. Toen de PVV niet meer gedoogde was er in beide kamers geen meerderheid meer. Nu heeft het kabinet alleen een meerderheid in de Tweede Kamer. In al deze gevallen kan het kabinet erop gokken dat hun voorstellen toevallig een meerderheid halen, maar dat is riskant. De kans is groter dat er geen meerderheid is.
Het kabinet kan heel flink doen, maar het komt er gewoon op neer dat als de oppositie goed samenwerkt, geen enkel voorstel van het kabinet een meerderheid haalt. Het kabinet zal dus moeten onderhandelen en toezeggingen moeten doen. Dat betekent: plannen bijstellen en compromissen sluiten. Juist omdat er steeds een kabinet zit zonder meerderheid in beide kamers, moeten er steeds weer nieuwe compromissen gesloten worden.
Compromissen
Als je een compromis sluit, is dat niet de visie die je idealiter waarheid zou willen laten worden. En dus zijn compromissen alleen iets waard als de situatie niet verandert. Dat gebeurde de afgelopen jaren maar liefst twee keer: toen de PVV haar gedoogsteun opzegde waren oude compromissen niets meer waard en door de veranderde verhoudingen in de Tweede Kamer na de laatste verkiezingen waren de compromissen uit het Lente-akkoord ook niets meer waard. Steeds moest opnieuw onderhandeld worden.
Zo is het leven. Dit is hoe het in het dagelijks leven zou gaan en zo gaat het in Den Haag ook. Misschien dat we zeer gebaat zouden zijn bij een leider met een geweldige visie en hebben we daar momenteel te weinig exemplaren van. Maar zolang het politieke stelsel en de politieke regels niet veranderen zal ook de noodzaak om compromissen te sluiten niet veranderen. Ik geloof niet dat iemand voor een dictatuur is en dus is er ook geen uitzicht op een totaal nieuw politiek systeem. Het zal blijven zoals het is.
Vooralsnog moeten we aannemen dat als een groot leider opstaat – wat ‘een groot leider’ ook mag betekenen – er nog steeds gepraat en onderhandeld moet worden.
Chris Aalberts beantwoordt wekelijks een vraag over politiek bij ThePostOnline. Heeft u ook een vraag: mail hem naar [email protected] en u krijgt antwoord. Beeld: Willem van Oranje door Tukka.
