Heerlijk dacht ik nog, Floris, toen ik de aankondiging in mijn VPRO-gids las met de vette kop ‘Riddersensatie’ in Gothische letters. Pure nostalgie deze gefilmde jeugdserie van Paul Verhoeven uit 1969, met in de hoofdrol een prille Rutger Hauer, naar het script van scenarioschrijver Gerard Soeteman.
Toch wordt mijn feestje ruw verstoord als presentator Hans Goedkoop in zijn openingstekst laat weten, dat hij hoopt dat het druk wordt op het Malieveld aanstaande woensdag, 9 oktober. De dag van het protest tegen de omroepbezuinigingen. Dus zelfs het hoog gewaardeerde kwaliteitsprogramma ‘Andere Tijden’ wordt misbruikt als campagnemiddel in de strijd tegen ‘de kaalslag’.
Ik schreef al eerder dat de programmamakers in Hilversum u, de kijker, daar niet mee lastig moeten vallen en dat u de manifestatie in Den Haag dus domweg moet boycotten.
‘Kwaliteitstelevisie maken kost nu eenmaal geld’ vervolgt Goedkoop en dat gold ook al voor jaren zestig. Terwijl ik vind dat je een tijdperk met slechts twee netten moeilijk kan vergelijken met het huidige bestel en de verspilling die nu plaats vindt. De vergelijking gaat verder nog mank omdat Verhoeven in de uitzending uitlegt, dat de budgetoverschrijding van toen vooral te maken had met de onervarenheid van de crew. Hij als beginnend regisseur, Hauer net van de toneelschool en Soeteman aan het begin van zijn latere, indrukwekkende carrière.
Het belangrijkste argument om met Floris te komen, waren de jeugdseries in omringende landen zoals Ivanhoe in Engeland, met in de hoofdrol Roger Moore, waar we ons graag mee wilden meten. Feitelijk gebeurt er 44 jaar na dato exact hetzelfde in onze onstuitbare drang om formats van bijvoorbeeld de BBC of letterlijk te kopiëren of aan te passen aan de Nederlandse televisiemarkt.
Verhoeven vond het script van Soeteman in beginsel ‘kinderachtig’ en ook bij Hauer had de regisseur zwaar zijn twijfels. Zijn voorkeur ging uit naar Carol van Herwijnen, maar die was niet beschikbaar vanwege zijn werk voor het Rotterdams toneel. Per aflevering kwam de productie op 975 gulden, 87 gulden per seconde. Het draaischema was gebaseerd op drie maanden en dat werden er zes. Bovendien werd het budget drie keer overschreden, een ware aderlating voor de afdeling jeugd van de toenmalige NTR, de voorloper van de NOS.
De keerzijde van deze hoge kosten is de investering in een beginnende crew waarvan de leden later uitgroeien tot ware ‘sterren’, die schitteren in prachtige producties zoals Turks Fruit en Soldaat van Oranje. Verhoeven schopt het tot Hollywood, Hauer breekt ook internationaal door en Soeteman tekent ook voor het scenario van de latere successen van Verhoeven.
Na ‘Andere Tijden’ spoort historicus, schrijver en tv-maker Geert Mak ons ook nog aan om te protesteren tegen de bezuinigingen, want zijn serie ‘In Europa’ zou onder het huidige mediabeleid nooit meer gemaakt kunnen worden. Daarna volgt Youp van ’t Hek, met weer heel andere eigen belangen, die vindt, dat u meteen naar uw computer moet lopen om de petitie te tekenen.
Na de tsunami aan spotjes is het dus nu blijkbaar de beurt aan de intelligentia en een cabaretmiljonair om u de laatste twee dagen nog te overtuigen van hun gelijk, en om u bovendien aan te sporen om in de bus naar Den Haag te stappen.
Volgens mij is keuzes maken en priroriteiten stellen de belangrijkste taak van een publieke omroep. Als drama heilig is, moeten andere titels zoals ‘de allerslechtste chauffeur van Nederland’, ‘DNA Onbekend’, ‘Operatie NL Fit’ en ‘Liefs uit’ dan maar verdwijnen. Een willekeurig lijstje van programma’s die deze week nog voorbijkomen en die qua format niet zouden misstaan bij de commerciële buren.
