Sommige theatermakers nemen een aanloopje om de toeschouwer een beetje in de stemming te brengen. Ko van den Bosch galoppeert bij Fellini van het Noord Nederlands Toneel direct je hersenspan in met het ene tableau na het andere tafereel uit het leven van de Italiaanse filmregisseur Federico Fellini. Hop, daar zien we Anita Ekberg van de vliegtuigtrap komen. En daar wandelt Sofia Loren voorbij, terwijl ze schalks naar Marcello Mastroianni lonkt. En dan hebben we het nog niet eens over die talloze clowns en andere circuscreaturen.
Als zevenjarige liep de kleine Federico al weg van huis, om met het circus mee te reizen. Een mooie legende, die niet op de waarheid is gebaseerd. Maar doet dat er iets toe, vraagt regisseur Ko van den Bosch zich af. Hij koos er doelbewust voor om geen traditionele biografie op de planken te zetten, maar zich te baseren op Fellini’s dromenboek. Dat inspiratieschrift hield de Italiaan zijn hele leven bij.
Begint de voorstelling Fellini met concrete personages, circusfiguren nemen het heft steeds meer over. Ja, er is een klein knaapje in Huzarenkostuum die als Fellini junior de wonderen der wereld aanschouwt, maar hij blijft karakterloos, een kindertelescoop om de sprookjeswerkelijkheid te doorgronden. Want wat moeten die tapdanser en die acrobate in de linten in dit verhaal? Het ziet er allemaal prachtig uit, maar de ware actie moet van Ko’s monologen komen, die als Fellini’s alter ego zijn leven bepeinst. Erg concreet wordt hij daarbij niet, ondanks de irritante vragen van een journalist. Die vormen een rode draad, die de droombeelden met Fellini’s ‘echte’ leven verbinden.
Eigenlijk moet je Fellini (en bijvoorbeeld zijn levenslange tragische huwelijk met Giulietta) niet proberen verklaren. Gelukkig beperken Van den Bosch en het Noord Nederlands Toneel zich tot het bouwen van een feestje. Trompettist Eef van Breen heeft daarbij een glansrol als filmcomponist Nino Rota. Van Breen speelt zijn eigen jazzy cabareteske muziek, waar je de fraaie melodielijnen van Rota doorheen hoort. IJzersterk vrolijk circusorkest met de bijbehorende vleug melancholie.
Noord Nederlands Toneel gaat het hele land afreizen met deze voorstelling, verplichte kost voor liefhebbers van verontrustend foute clowns. Het laatste woord is aan Federico: ‘Word geen figurant in je eigen film. Leef jezelf met alles erop en eraan en laat je niet reduceren. Liever een schitterende verliezer dan een gehandicapte bijrol. Mijn dromen hebben me hier gebracht, ik vraag u, droom uzelf verder.’
Fellini, Noord Nederlands Toneel, tournee t/m 21 december. Foto: Reyer Boxem.
Meer lezen van Dirk Koppes? Neem een abonnement!
