Heeft De Balie de deuren inmiddels vergrendeld voor woedende Dolle Mina’s? Vanavond verdedigt Martin van Creveld, de Nederlands-Israëlische krijgsacademicus zijn provocerende anti-feministische boek The Privileged Sex tijdens een discussieavond in het Amsterdamse debatcentrum.
Van Creveld (67) is een wereldwijd gerespecteerde Israëlisch-Nederlandse krijgshistoricus die zich midden jaren negentig tijdens een studieverblijf in Potsdam ineens afvroeg waarom er weinig aandacht bestond voor de positie van vrouwen in de krijgsgeschiedenis.
‘Ik zocht naar een verklaring waarom vrouwen werden genegeerd in de werken van bijvoorbeeld Von Clausewitz. Mijn these was dat ze het zwakke geslacht waren en dus gespaard werden, maar na een vijf maanden kwam ik erachter dat ik verkeerd dacht. Mijn bronnen pasten niet bij mijn hypothese. Het onderdrukte geslacht bleek de bevoorrechte sekse te zijn’, zegt hij in bijna vlekkeloos Nederlands door een krakende telefoonverbinding.
De krijgskenner bevindt zich in Groningen, maar lijkt zich – te horen aan zijn opgewekte zelfverzekerde toon – alweer te verkneukelen op een volgende confrontatie in Amsterdam.
Zijn boek, dat leest als een schotschrift vol retorisch vuurwerk, heeft wereldwijd al aardig wat schuimbekkende reacties opgeleverd. ‘Weet u: ik was heel naïef…ik probeer als academicus de geest van de waarheid zo goed mogelijk te dienen. De reacties waren afschuwelijk. Nooit had ik kunnen weten dat vrouwen zo foolish kunnen zijn, zo boosaardig, terwijl ik slechts mijn eigen nieuwsgierigheid volgde.’
‘Op de universiteit (Creveld doceert aan de Jerusalem University) kreeg ik bedreigende berichten en werd ik versleten voor geestesziek. Mijn vrouw werd geattaqueerd en moest verklaren waarom ze met zo’n verschrikkelijke man samenleefde. Ze werd neergezet als dat ‘onnozele kleine vrouwtje van die Van Creveld’. Terugkijkend wou ik dat dit niet had gedaan.’
Wie het boek leest stuit op iconoclastische observaties die niet meteen lijken te passen in het wereldbeeld van de gemiddelde feminist. Vrouwen zijn door de eeuwen gespaard op het slagveld, betoogt Van Creveld. ‘Ze werden niet opgeroepen voor dienstplicht.’
En dat is niet het enige voordeel dat ze hebben. Vrouwen worden minder gestraft. Vrouwen zitten over het algemeen veilig thuis, worden ouder en kunnen als ze het slim aanpakken altijd een beschermende krijger om zich heen verzamelen.
Zeker dames met een grote boezem hoeven zich niet druk te maken over hun hachje, betoogt hij. ‘A good example is Pamela Anderson, whose career was launched when she was caught on camera in the stands watching a football game. The woman with the deepest cleavage gets the man with the biggest muscles, and the other way around’, provoceert Van Creveld in zijn beok. (U mag onder dit stukje boos worden).
De man aan de andere kant van de lijn klinkt nu behoorlijk overtuigd van zichzelf. ’80 tot 85 procent van het bronnenmateriaal dat ik gebruik is afkomstig van vrouwen’, benadrukt hij zijn objectivisme.
Van Creveld danst door de geschiedenis van het feminisme en deelt rake tikken uit in kraakheldere zinnetjes die hij vaak pepert met vileine humor. Het epistel begint met de constatering dat vrouwen in oorlogstijd altijd goed wegkomen, op één periode na: de tijd van de heksenjacht (1500-1700).
‘Dat was de enige tijd dat vrouwen meer voor hun leven moesten vrezen dan mannen.’
Valsig noteert de krijgsgeleerde dat het aantal gillende dames op de brandstapel afnam ten tijde van Willem de Zwijger. ‘In The Netherlands, persecutions peak during the first half of the 16 th century, when the country was governed by three succesive female regents acting fo Charles V; Margaret of Austria, Mary of Hungary and Margaret of Parma.’
Van Creveld snapt niet dat vrouwen zo krampachtig gelijkheid willen nastreven. ‘Het leven is geen paradijs. In veel opzichten is het beter om een vrouw te zijn, bijna altijd…ik las een feministisch boek dat ging over hoe moeilijk het was om als vrouw door het leven te moeten…in dat boek staan twee keer zoveel nadelen om man te zijn dan een vrouw. Dat zou je als conclusie verwachten dat je juist géén man wil zijn.’ Hij lijkt even te gniffelen: ‘De feministen zijn jaloers op mannen. Ze willen gelijkheid, maar ze lijken niet te beseffen dat die gelijkheid een prijs heeft.’
Hij somt op: ‘200 jaar mochten vrouwen niet werken. En nu willen ze wel werken. Waarom? Sinds Betty Friedan met haar boek zijn vrouwen er op uit om ook de lasten van de man op zich te nemen. Dubbele lasten!’
Hoe zou dergelijk gedrag willen typeren? ‘Domheid! Duizenden jaren hebben vrouwen niet hoeven dienen in het leger, en nu willen vrouwen ook naar het front, het is totaal idioot om ook te willen vechten.’
Van Creveld begrijpt niks van de zelfdestructieve krachten van het feminisme, ‘Tussen 1975-1980 was het gat in levensverwachting tussen mannen en vrouwen ongeveer 10 procent, maar dat gaat snel naar beneden.’
Hij heeft het beste voor met de dames. ‘Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer de Bijbel gelijk heeft. In Genesis schiep God Adam en Eva, maar de man werd bestraft met zwaar werk. De vrouw moest de man bijstaan, maar ineens wilde zij ook auto’s besturen en achter de stuurknuppel in het vliegtuig kruipen. Ze willen bungeejumpen en aan de oorlog deelnemen.’
Is zijn kijk op vrouwen veranderd door zijn bevindingen? ‘Dat is echt een heel moeilijk kwestie’, zegt hij. ‘Daar moet ik over nadenken.’ Dan bijna lyrisch: ‘De vrouw is iets heel moois, heel wonderbaarlijk. Ze is teder en heeft bescherming nodig. De man is gemiddeld sterker, vrouwen zijn minder goed bestand tegen ontstekende ziektes opgewassen, minder tegen vuil. Vrouwen hebben speciale protectie nodig.’
‘Als je streeft naar gelijke rechten, dan zit er een keerzijde aan. Het feminisme heeft daar geen antwoord op geformuleerd. Gelijke rechten betekent opgeven van privileges.’
Kon hij zijn oorlogstheorieën gebruiken in dit boek? Resoluut verwerpt hij de suggestie dat de oorlog tussen de seksen iets te maken zou hebben met geweld in de loopgraven. ‘Nee, oorlog is een activiteit tussen twee partijen die gekarakteriseerd wordt door gebruik van geweld en wetteloosheid. Onvergelijkbare grootheden.’
Toch zijn de reactie op dit boek sterker dan op de oorlogsboeken? ‘Als ik het had geweten was ik er nooit aan begonnen, Maar ja, nu ik er mee bezig ben, verdedig ik het boek met hartstocht. Volgens mij is het goed onderbouwd, met een hier en daar een provocatie en poging tot brengen van humor’ , verweert hij zich.
‘Ik ben al tien jaar bezig om uit te vinden hoe het zit. Ik ben vastberaden om het verhaal te vertellen. Ik ben 67 en mijn leven loopt toch ten einde.’
Dan weer pesterig: ‘Ik moet zeggen dat dit onderwerp me ondertussen meer fascineert dan de krijgsleer. Misschien heeft het er ook mee te maken dat we in het ontwikkelde wereld al lang geen oorlog meer hebben gehad en we ons bezighouden met andere zaken.’
En zijn jongere vrouw – ooit was ze een studente bij hem – lacht hem niet uit vanwege zijn gedachtegoed? Hij wordt ineens heel serieus: ‘Mijn vrouw is nooit jaloers geweest op mannen. Ze komt uit een joodse familie die in de jaren dertig vluchtte naar Chili. Ze heeft gezien hoe haar vader, die eigenlijk historicus of filosoof wilde worden, uit plichtbesef apotheker werd om voor het gezin te zorgen. Ze zag dat hij het lot droeg een broodheer te moeten zijn. Dat is het moeilijkste en het zwaarste voor een man.’
‘Mijn vrouw heeft niet gewerkt, maar zich bekwaamd in schilderen. Ze kon dokter worden, ze kon alles worden, maar wilde de last van het leven niet. Ze heeft er voor gekozen om geen kinderjuffrouw te nemen. Dat wilde ze niet. Geen dienstmeisjes huishouden. Nee, zelf opvoeden! Daar is ze heel trots op en heel tevreden mee. Ze spreekt Duits en vervulde een bestuurstaak bij Yad Vashem. Ze was mijn leerling, het is maar goed dat er geen sexual harrasment bestond toen.’
