Hoe waarheidsgetrouw zijn de onderwerpen in Nieuwsuur? Hoe tendentieus zijn ook daar de reportages, terwijl de rubriek met de borstkas vooruit dagelijks pretendeert dat de makers hogeschool-journalistiek bedrijven? Maandagavond een reportage over een Amnestyrapport waarin werd ‘aangetoond’ dat de Nederlandse politie discrimineert bij aanhoudingen en puur selecteert op uiterlijk, dus de mensenrechten schendt.
Het openingsshot laat zich raden. Donkere man, in vette zwarte Mercedes. Gerard Roethof is de naam, strafrechtadvocaat.
Gerard wordt minimaal één keer per maand aangehouden, zijn vrienden nooit. Het lijkt een routinecontrôle voor rijbewijs, verzekering en wegenbelasting, althans dat is de ‘officiële’ lezing legt Roethof uit, maar hij weet beter. De werkelijke aanleiding is: donkere man in grote auto.
Mijn twijfel bij het item wordt bevestigd door de uitspraken van Eduard Nazarski, directeur van Amnesty. ‘De Nederlandse politie houdt tamelijk stelselmatig mannen aan met een Noord-Afrikaans uiterlijk, maar ook Antillianen, zonder enige objectieve rechtvaardiging’.
Tamelijk stelselmatig?
En: ‘Meerdere onderzoeken wijzen dat uit’, onderbouwt Nazarski nog eens extra. Ook al geen uitspraak die mijn twijfel wegneemt, maar eerder mijn scepsis vergroot.
Geen harde cijfers dus, geen kwantitatief onderbouwd rapport, want volgens Twan Huys, later in de studio, zou het gaan om ‘honderden klachten per jaar.’
Mo is Marokkaan en is op weg naar een vriend in een Haagse nieuwbouwwijk, vervolgt de reportage. Nadat de motorpolitie hem al heeft gesignaleerd, houden twee agenten in een busje hem staande.
‘Ze willen alles van me weten’ legt Mo uit, ‘maar daar blijft het niet bij’.
Er komen nog twee agenten op de fiets bij en die willen wel toegeven waarom Mo staande wordt gehouden. ‘Jullie zien er anders uit en hebben zo’n vreemd loopje’.
Dus, concludeert Mo, als ultiem slachtoffer van willekeur, ‘dat is blijkbaar al een misdaad.’
Ook Roethof komt terug in de reportage en vertelt over een tweede aanhouding door twee jonge agenten. Zij willen niet alleen papieren zien, maar ook in de auto kijken. Roethof weigert, want hij ‘laat de politie standaard niet meer doen dan ze mogen’, anders werkt ie niet mee. ‘En in mijn auto kijken is dus wettelijk verboden’.
Een harde confrontatie volgt, een volle laag pepperspray moet de advocaat tot bezinning brengen en gehandboeid wordt hij afgevoerd.
In de studio de kersverse baas van de Nationale Politie, Henk van Essen. Een beetje haperend nog, maar goed, hij zit er pas sinds 1 oktober. Van Essen opent met de moeder der cliché’s: ‘De politie wil in verbinding staan met alle burgers.’
Huys vraagt terecht door en wil antwoord op de conclusies van het Amnestyrapport. ‘Incidenteel komt het voor dat er sprake is van discriminatie, maar daar wordt aan gewerkt, ‘ is het commentaar van Van Essen.
Van Essen legt uit dat de politie miljoenen aanhoudingen per jaar verricht en op de vraag of dat administratief wordt bijgehouden om wie het gaat en met welk uiterlijk, moet de politiechef nee verkopen. De burger wil ons toch meer op straat zien en niet achter de computer?
En, merkt Van Essen terecht op, u kunt mij aanspreken op een gebrek aan cijfers, ook het rapport van Amnesty is kwantitatief niet onderbouwd, nergens cijfers te vinden.
Twan Huys laat zich verleiden door deze uitspraak en concludeert dat beide partijen blijkbaar niet goed gedocumenteerd zijn en elkaar op die manier vliegen afvangen.
Thuis krijg ik een nare nasmaak bij dit item. Ik keek naar een reportage met magere voorbeelden, op de pepperspray na. En ook bekruipt me het gevoel dat een stempel van Amnesty op een rapport geen nader journalistiek onderzoek behoeft. Blijkbaar is dat op de voorhand al een garantie voor een plek in Nieuwsuur.
