Bent u net als zoveel andere Nederlanders woedend op de Rabobank? Zes jaar lang manipuleerde de bank de Libor-rente, op basis waarvan onder andere de rente bepaald wordt die u voor uw hypotheekje betaalt. Hogere kosten voor u, hogere winsten (én bonussen) voor de financiële krijtstrepen. Vanwege deze oplichting, die ook door minister Dijsselbloem ‘schaamteloos’ genoemd wordt, moet de Rabobank nu een boete betalen van 774 miljoen euro. Maar ja, dat gaat ten koste van de winst, waardoor de bank minder belasting gaat betalen. Kosten voor de Nederlandse Staat: 140 miljoen euro. Rekent u zelf maar uit hoeveel omaatjes je daarvan een extra wasbeurt kan geven.
Al jaren maken we ons massaal boos op de financiële sector. Weet u nog het gevoel dat u bekroop, toen u deze uitlevering van Tegenlicht zag? Leest u wel eens de columns van Joris Luyendijk? Wat vond u eigenlijk van de ‘geef terug’-actie van Jelle Brandt Cortsius? Woedend waren we, toen vijf jaar na de kredietcrisis wéér een bank gered moest worden, SNS ditmaal. Ondertussen hebben de heren bankdirecteuren de strengere eisen op het verpakken van (tien)duizenden hypotheken in ondoorzichtige financiële constructies – één van de belangrijkste oorzaken van de kredietcrisis – om weten te lobbyen in een stempel van goedkeuring op deze gebakken lucht. En de bonussen? Die stijgen natuurlijk gewoon door.
Maar wat moet je doen? Een oproep doen tot een bankrun brengt ons waarschijnlijk alleen maar verder in de problemen en is bovendien verboden. Naar de Zuidas gaan en bankiers in elkaar meppen werkt misschien louterend, maar is ook niet bepaald een beschaafde oplossing. En het Beursplein bezetten? Hebben we al eens gedaan – hielp geen reet.
Langzaamaan ontstaan er wat sympathieke alternatieven. Er komen nieuwe banken, die transparantie en investeringen in de reële economie beloven. Het Belgische NewB ging met een dergelijke belofte bijvoorbeeld onlangs van start. In Nederland heb je De Blije Bank, die zich vooral druk maakt over geldontwaarding door inflatie en zijn leden daarom een jaarlijkse loon- en prijscorrectie belooft. Verder beginnen mensen nieuwe munteenheden, gebaseerd op tijd (Zuiderling), op wederzijdse diensten (Noppes), op algoritmen (Bitcoin), of op lokaal opgewekte energie (Leidse Zonnemunten).
Maar ja: de huur laat zich voorlopig niet in Noppes of Zonnemunten betalen. En lang niet iedereen heeft de tijd, kennis of zin om een nieuwe bank op te zetten. En je hebt in deze samenleving wel gewoon een bankrekening met euro’s nodig, om jezelf een beetje staande te houden.
Veel Nederlanders zijn daarbij ontzettend honkvast: ze blijven het liefst bij hun oude bank, ook al moet die met staatsgeld worden gered of worden er aan de bestuursvoorzitters hoge salarissen en bonussen uitgekeerd. Dit omdat mensen denken dat het overstappen naar een duurzame bank die niet in wapens, financiële gebakken luchtconstructies of milieuvervuilende bedrijven investeert en waar aan de bankiers geen bonussen worden uitgekeerd (kortom: Triodos) ontzettend veel rompslomp met zich meebrengt.
Nu valt dat de laatste jaren steeds meer mee. Nederlandse banken hebben namelijk een gezamenlijke overstapservice opgezet, waarmee je binnen enkele dagen bij een nieuwe bank al een rekening geopend hebt, waarna de rekening van je oude en je nieuwe bank een jaar lang gesynchroniseerd worden. Niemand hoeft dus bang te zijn voor onbetaalde rekeningen of misgelopen stortingen.
Met andere woorden: maakt u zich ook zo boos op de financiële sector? Stap dan over!
