Na Delft, Groningen en Amsterdam heeft nu ook Utrecht een studentenpartij die mee gaat doen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Student en Starter is opgericht door Steven Menke (24) student Economie en Humanistiek. Wat begon als een passie voor de medezeggenschap groeit uit tot een nieuw verschijnsel op het politieke toneel in Utrecht.
Wanneer dacht je: laat ik een partij beginnen?
“Het exacte moment zou ik niet meer weten, ik zat ongetwijfeld met een paar mensen op het terras toen het in me opkwam. Ik weet dat ik er in de lente al mee bezig was. Het speelde al langer in mijn hoofd omdat ik, vanuit de medezeggenschap, zag dat studenten en starters heel erg van buitenaf tegen de gemeente aanpraten. Maar met alle kennis die we als studenten hebben kunnen wij ook van binnenuit meepraten. Utrecht is voor ons allemaal ons thuis, en ik vind dat je je thuis zelf moet kunnen vormgeven.”
De stap van medezeggenschapper naar een politieke partij, een hele grote?
“Het is niet zo dat ik vanuit het niets opeens in mijn hoofd gehaald heb om een partij te beginnen. Ik begon in de medezeggenschap voor de Universiteit voor Humanistiek, een universiteit met maar 500 studenten. Hierna ben ik overgegaan op de medezeggenschap voor de Universiteit van Utrecht, dat was bijna full-time. Zo ben ik langzaam steeds een stukje opgeklommen. In de medezeggenschap merkte ik dat studenten, en ook starters, gemarginaliseerd worden. Maar wat mij nog meer opviel is dat het heel moeilijk is om mensen te enthousiasmeren, om hen mee te krijgen. Bij de medezeggenschap kan ik er nog wel inkomen, maar als je op gemeenteniveau gaat kijken en ziet dat er in 2010 maar door 52,5% is gestemd dan moet er gewoon een makkelijkere ingang komen.”
En voor die makkelijkere ingang gaan jullie zorgen?
“Je moet je niet opstellen als klant van de gemeente, je moet beseffen dat je zelf onderdeel bent van de gemeente en zelf aan het beleid bij kan dragen . Hier in Utrecht zit het vol met mensen die expert in opleiding zijn. Als je die mensen mee kan laten doen, heb je een heel leuk concept te pakken. Gebruik de expertise die hier in Utrecht zo makkelijk te vinden is.”
We hebben D66 toch ook al als onderwijspartij?
“Op landelijk niveau zeker, maar op gemeenteniveau is het lastiger. Je hebt hier al die grote idealen niet. Het gaat over praktische dingen, het gaat hier over waar je fietsenrekken neerzet. Moet je daar socialist of liberaal voor zijn? Dat denk ik niet. Het is hier pragmatischer, en daarvoor heb je al die grote woorden en idealen niet nodig.”
Zit Utrecht te wachten op een one-issue partij?
“Dat denk ik niet, en daarom worden wij dat ook niet. Het betrekken van studenten en starters is leuk, maar ook belangrijk. Je kan studenten juist gebruiken om actief over casussen na te denken, die misschien helemaal niks met studenten te maken hebben, omdat hier zoveel verschillende opleidingen zitten. Die studenten (of starters) zitten midden in de kennis. En zo kan je als partij gewoon in alle facetten meedoen.”
Waar gaat Student & Starter zich hard voor maken?
“Aan de ene kant het makkelijker maken, voor studenten en starters, om mee te doen aan de lokale politiek. Aan de andere kant zijn het de punten die onderbelicht zijn, zoals huisvesting en werkgelegenheid. De huisvesting in Utrecht is voor studenten een drama, maar voor starters nog veel meer. Voor de werkgelegenheid moet er een kenniseconomie komen. Veel mensen hebben hier gestudeerd, super veel kennis opgedaan en dan gaan ze weer weg. Al het menselijk kapitaal dat je hier opbouwt verdwijnt.”
Links of rechts?
“We neigen iets meer naar links, dat doen studenten, starters en Utrechters sowieso. We pakken alles aan vanuit studenten en starters, met hun hulp. Daar zijn verschillende ideologieën al in verweven. We bekijken wat goed is voor studenten, starters en voor de stad als geheel. Maar we zijn er niet om ideologische standpunten uit te dragen, we doen wat het beste is voor studenten en of dat nou links of rechts is maakt dan voor ons niet uit.”
Het klinkt mooi, werken met studenten en voor studenten. Maar hebben die studenten niet ook nog een studie?
“Natuurlijk heeft alles weerslag op je studie, maar dingen die je op deze manier leert zijn natuurlijk ook heel waardevol. Het zal wel enigszins ten koste gaan van het studeren, maar tegelijkertijd weet iedereen dat studenten geen 62 uur per week aan hun studie zitten. Dus als ze dan een paar uur naar zoiets als een partij gaan, is dat niet schadelijk, maar juist waardevol.”
Gemeenteraadszetels staan voor 4 jaar. Nogal een verplichting die je aangaat?
“Bijna geen enkele student of starter heeft de ruimte in zijn levensfase om zo’n afspraak aan te gaan. Daarom willen wij het binnen onze partij mogelijk maken om je voor een kortere tijd in te zetten als raadslid. Bijvoorbeeld een jaar, zodat het meer een bestuursjaar wordt. Ook niet iedereen van de partij gaat natuurlijk de raad in. Onze constructie is zo dat je mensen hebt die in de raad gaan, en daarbuiten een kenniskring vormt van mensen die ze kunnen informeren en helpen meedenken.”
Hoe gaan jullie serieus genomen worden?
“Als nieuwe partij moet je je altijd bewijzen, maar met studenten is het net wat lastiger. Je wordt snel in een hoek gezet, dus daar moet je voor oppassen. Als je raadslid bent kan je niet meer helemaal kapot gaan in de kroeg. En je moet je extra bewijzen als professional. Veel mensen ziet studenten als overlast, maar als je studenten en starters weghaalt uit Utrecht, dan houd je een soort Almere over. Waarom zou je studenten nu niet serieus nemen, maar over vier jaar als ze afgestudeerd zijn wel? Wat is het verschil?”
Hoe gaan jullie studenten aan het stemmen krijgen?
“Ook hier gaan we de kennis gebruiken die we als studenten in huis hebben. Hiervoor gaan we een speciale groep oprichten die, door de kennis vanuit de studie, zich hierover kan buigen. Ik zou al blij zijn als we het opkomstpercentage met 10% omhoog zouden krikken. Maar als het hier niet mee lukt, met mensen actief betrekken op een laagdrempelige wijze, dan moeten we volgens mij gaan kijken naar hoe we de democratie hebben ingericht.”
Hoeveel zetels gaan jullie halen?
“In 2010 moest je ongeveer 2800 stemmen hebben voor 1 zetel, als we dat niet halen dan vind ik onszelf een beetje treurig en ik hoop dit dan niet terug te lezen. Drie zetels is ons streven, en met een beetje geluk krijgen we er meer. Ik acht de kans daarop wel klein, maar drie moet te doen zijn.”
