STEL, over tegengestelde wensen, praktische ongemakken en de onmogelijkheid van samen dromen. De tagline is meteen ook de beste samenvatting van het stuk STEL dat op dit moment wordt gespeeld door Firma Mes. STEL tourt op dit moment door Nederland.
Firma MES is hét jonge theatergezelschap uit Den Haag. De voorstellingen zijn herkenbaar voor een jong publiek, het gezelschap maakte onder andere de voorstelling VOLG, gebaseerd op sms’jes uit een gevonden telefoon, en schreven Hanna Bervoets en Hannah van Wieringen in opdracht van Firma MES nieuwe toneelteksten. Dit theaterseizoen komen ze met een vernieuwde versie van hun eerder gespeelde stuk STEL.
Afgelopen jaar zijn alle leden van het kleine toneelgezelschap Firma Mes samen gaan wonen met hun geliefden. Gebaseerd op eigen ervaringen, afgewisseld met geschreven scenes voeren ze nu STEL op, over verschillende koppels samen in een nieuw huis. Een soort therapie: de koppels moeten elkaar observeren maar mogen niet over elkaar oordelen. Dit sociale experiment zou ervoor moeten zorgen dat ze beter op hun eigen relatie kunnen reflecteren. Dat werkt voor de koppels op twee verschillende manieren.
Het fijne van STEL is dat de bezoeker naar relatief herkenbare personages zit te kijken. Een getergde schrijver met een verschrikkelijke jeugd die hij probeert te verbloemen en zijn vriendin, een hyperactief hipstermeisje dat tederheid tekort komt maar toch bij hem blijft. Het andere stel is totaal wat anders: hij is een optimistische, ondernemende jongen terwijl zijn bang lijkt voor alles en vastigheid zoekt. Ondanks alles zijn de koppels gek op elkaar en beleven ze hun relaties op totaal verschillende wijze.
Het toneelstuk is gespeeld in een bijzondere setting: er is geen conventioneel podium. Het publiek zit in de huiskamer waar het hele verhaal zich afspeelt. Een huiskamer, houtsnippers op de grond en een gordijn op de achtergrond, meer is het niet. Meer is ook niet nodig, het publiek is al op de koffie en de bank van de spelers zijn de stoelen op de eerste rij.
Door de onconventionele setting duurt het ook even voor de bezoeker, zeker de bezoeker die niet in de huiskamer zit, achterin staan de gewone stoelen, goed in het verhaal zit. Wanneer iedereen zit, duurt het ook even voordat de acteurs met hun verhaal beginnen. Ze bouwen de spanning op, iets dat nét te lang duurt waardoor de concentratie alweer vervlogen is naar een ander punt van de zaal om te kijken waar de acteurs vandaan gaan komen.
Maar, toegegeven, als de acteurs eenmaal zijn begonnen, komt de bezoeker in een enorm intiem gezelschap terecht waar er door de krochten en in de meest vuile plekjes van een relatie en de hoofdpersonen wordt gekropen.
Die krochten en de meest vuile plekjes maken STEL een confronterend stuk. Herkenbare dingen die je misschien normaal gesproken verborgen houdt in een relatie, worden ineens uitgesproken. Gebeurtenissen of karaktereigenschappen die iemand soms nooit aan iemand anders zal laten merken, komen naar voren. Ironisch ook: terwijl sommige dingen wat pijnlijk zijn voor het publiek, zit het probleem ‘m bij de hoofdpersonen toch vooral in een gebrek aan communicatie en het niet eerlijk zijn tegenover of dromen en wensen voor tegenover elkaar. De acteurs weten op de meeste momenten die gevoelige plekken voortreffelijk te raken. Zo nu en dan wordt het wat overdreven in acteerspel, waardoor de herkenbaarheid ineens wegvalt. Een te harde lach of een overdreven verleidingstruuk.
Dat de acteurs op elkaar zijn ingespeeld, wordt al snel duidelijk. De koppels wisselen elkaar af in dialoog. De avond dat ThePostOnline aanwezig was, begint het eerste koppel al veel te snel aan het dialoog. Waarop de vrouwelijke helft uit het tweede koppel reageert met ‘Ho, wacht even, ik was nog niet klaar,’ en vervolgens haar tirade vervolgt. De acteurs geven geen kik, niets wijst erop dat er iets misgaat. Tot het dialoog dat te vroeg werd ingezet opnieuw werd ingezet en met dezelfde zin begint.
Het toneelstuk is kort, het duurt slechts een uurtje, maar door de sterke dialogen, de herkenbaarheid en het minimalistische decor waardoor de focus volledig op de dialogen kan worden gelegd, zeker de moeite waard om toch te gaan zien. De confrontatie gecombineerd met de sterke dialogen en goede acteurs, maakt dat je er na afloop nog wel even over nadenkt.
Firma Mes tourt op dit moment door het land met STEL. Zien? De lijst met data en locaties staat hier.
