Vanaf vrijdag zal “toonbeeldkunstenaar” Jonas Staal opnieuw preken voor eigen parochie. Na eerdere presentaties in Utrecht is de voormalig Wildersbedreiger opnieuw te gast in het kunstklooster dat de naam BAK draagt. Ook ditmaal nodigt Staal een grote hoeveelheid geloofsgenoten uit. Tijdens een reeks ‘intensieve bijeenkomsten’ zal hij zo’n beetje alle ‘politieke organisaties van progressieve statuur‘ ontvangen. Gedurende het evenement New World Academy zal Staal de overwegend linkse partijen vragen hun partijvisie bij Nederandse kunstenaars en studenten in te fluisteren. Ook zij zijn uitgenodigd, tezamen met internationale activisten, vakbondleiders en “verzetsgroeperingen”.
Staal zal zich tot en met 22 december verzetten tegen “de dominantie van de kapitalistische democratie”. Grootgrutters zoals bijvoorbeeld MAKRO en NPM Capital blijken dé oorzaak te zijn van het grote kwaad in de wereld. Deze concerns brengen namelijk de ‘grooteconomie’ net iets te enthousiast op continenten waar Jonas Staal juist tracht onze welvaartsstaat buiten de deur te houden.
Met zijn openmindmeerdaagse meent Staal dan ook écht iets te kunnen bereiken. Zijn programma belooft een eindeloze reeks aan deugdzame bouwstenen. Zo is er bijvoorbeeld een “volkstribunaal” en zijn er diverse casestudies en workshops, onder andere met ‘protestpoppen’ van Maoïstische bewegingen.
Staals revolutionaire bijeenkomst wordt gefinancierd met geld uit de diverse overheidspotjes. De website van BAK Utrecht vertelt dat de Gemeente Utrecht en het Ministerie van OC&W de activiteiten van BAK steunen. Ook het Rijks Mondriaan Fonds draagt bij. Staal en dit laatste kunstfonds kennen overigens een lange geschiedenis samen.
Maar het meest frappant zijn toch wel de centen die door het particuliere Fentener van Vlissingen Fonds zijn overgemaakt. Dit fonds is volledig onderdeel van het commerciële conglomeraat SHV. Onder de paraplu van deze holding vallen bedrijven als NPM Capital, MAMMOET BV en SHV Energy.
Het SHV-concern is het meest bekend vanwege haar exploitatie van MAKRO winkels in ontwikkelingslanden. De verhoudingen tussen ‘progressief Nederland’ en de SHV zijn in het verleden nogal eens verhit geweest. De ‘progressieve’ terreurgroep RARA heeft zich jarenlang met geweld verzet tegen de aanwezigheid van MAKRO in Zuid-Afrika.
Sinds 1961 laat SHV een deel van haar winsten terugvloeien in maatschappelijke projecten, zoals bijvoorbeeld kunstprojecten. Om tijdens de verdeling van centen ‘soeverein’ te blijven, heeft de firma een onafhankelijk fondsbestuur in het leven geroepen. Hierin is er plaats voor onder meer een Volkskrant-recensent en een NPO medewerker. Ook wordt er aangeschoven door een tentoonstellingsmaker van het Centraal Museum. Dit laatst genoemde instituut is één van de Utrechtse locaties waar Jonas Staal en zijn medestanders zullen uitzoeken hoe het progressieve gedachtegoed nader met de beeldende kunst kan worden vervlochten.
Op het hoofdkantoor van SHV reageert men verbaasd op de vermeende steun aan een kunstzinnige anti-kapitalistische conventie.
De voorlichter: “De tekst uit het persbericht komt ons niet bekend voor. In elk geval steunt SHV niet bewust een denktank voor enkel de linkse ideeënleer. Op het secretariaat kennen wij wel een aanvraag met de iets afwijkende naam ‘New World Festival’, eveneens georganiseerd door BAK in Utrecht. Wellicht zijn na honorering de naam en de invulling veranderd? Eveneens zou het kunnen dat er richting ons fondsbestuur wel gerept is over een congres met linkse actievoerders en politici. Uiteraard gaan wij dit uitzoeken”.
Minder verbaasd is ThePostOnline-artist in residence welvaartskunstenaar Daan Samson. “Ach ja, welk een ironie. Onze kapitalistische welvaart gaat dus bestreden worden met een uit de Noordzee omhoog gepompt commercieel kapitaal? Wellicht zijn we gewoon allemaal een beetje naar rechts opgeschoven. Jonas Staal kennelijk ook”.
