Hij is weer terug van heel even weggeweest: de bitcoin steeg onlangs naar recordhoogte door dit nieuws. Is de bitcoin een bubbel of zijn dit de bewegingen van een nieuw betaalmiddel in opkomst?
Over de bitcoin zijn natuurlijk veel praatjes. Een van de grootste praatjes is dat de bitcoin wel zou moeten gaan stijgen omdat overheden wereldwijd en masse geld bijdrukken en hyperinflatie op de loer zou kunnen liggen. In deze eerdere column van mij kon u al lezen dat er helemaal geen geld wordt bijgedrukt door maatregelen als QE, dus dat argument kan de prullenmand in.
Echter, het is niet vreemd dat de waarde van een betaalmiddel stijgt, zodra het meer gebruikt wordt. Wanneer bijvoorbeeld iedereen ineens goud zou gebruiken als betaalmiddel (zoals vroeger gebeurde), dan stijgt de vraag naar goud omdat iedereen goud aankoopt om zijn betalingen te kunnen verrichten. Hetzelfde verhaal zien we met ons eigen papieren geld. De intrinsieke waarde van papiergeld is natuurlijk nihil, maar omdat men het gebruikt als betaalmiddel wordt de waarde ervan hoger. En zo is dat ook bij bitcoins. De waarde ervan is hoger dan de intrinsieke waarde, omdat het door meer mensen als betaalmiddel wordt gebruikt.
Met andere woorden, de bitcoin hoeft misschien niet persé een superspeculatieve bubbel te zijn die mogelijkerwijs op instorten staat. Zolang een betaalmiddel maar door steeds meer mensen wordt geaccepteerd als betaalmiddel is het dus helemaal niet zo vreemd dat een dergelijke munt in waarde stijgt[1]. Uiteraard kan ik niet bepalen of de huidige flinke prijsstijgingen realistisch zijn, want daarvoor heb ik niet genoeg verstand van de bitcoin (maar wie weet dit wel?). Zelf zou ik mijn geld in ieder geval niet in bitcoins gaan omwisselen, omdat de munt nogal hard fluctueert. Een van de belangrijke dingen met geld is nu net dat het redelijk waardevast is.
Seigniorage
Daarnaast zou ik geen bitcoins willen hebben, omdat ik geen idee heb hoe dit avontuur zal gaan eindigen. Want laten we eerlijk zijn, we weten niet eens wie er nu eigenlijk achter die bitcoin zit. Wie vertelt mij dat deze meneer/mevrouw niet ineens heel veel nieuwe bitcoins kan creëren en die voor dollars kan verkopen? Een ander nadeel van bitcoins ten opzichte van euro’s of dollars werd genoemd door columnist Marcel Tak in een column over de digitale munt:
“Met de dollar, of de euro, heeft u een gelegitimeerde vordering op de opgebouwde welvaart in het betreffende valutagebied. Hoe onbetrouwbaar en gebrekkig overheden soms functioneren, dat is beter dan het zelfgecreëerde digitale geld. Met de bitcoin heeft u een vordering op niemand.”[2]
Dit is een belangrijk punt, omdat er dus aan papiergeld wel degelijk een soort waarde kleeft die niet enkel op vertrouwen is gebaseerd. Het is dus niet helemaal alleen een stukje papier. In ieder geval, we zullen zien hoe de bitcoin zich in de toekomst zal gaan ontwikkelen, maar ik blijf redelijk sceptisch.
Volg Bas van der Hout op twitter: www.twitter.com/basvanderhout
[1] Blogpost van monetair econoom Stephen Williamson, http://newmonetarism.blogspot.nl/2011/06/bitcoin.html
[2] “De bitcoin is niets waard”, Marcel Tak, http://www.iex.nl/Column/111743/Stap-niet-in-Bitcoin.aspx