Volgens een nieuwe wet mogen in Egypte geen demonstraties meer georganiseerd worden zonder dat deze drie dagen vantevoren zijn aangevraagd bij en goedgekeurd door de politie.
Demonstraties die plaatsvinden moeten vervolgens aan een waslijst eisen voldoen die de politie bijzonder veel ruimte laat om de bijeenkomst hardhandig neer te slaan en betogers te arresteren.
Mensenrechtenorganisaties hebben de wet streng veroordeeld. In downtown Cairo werden afgelopen dinsdag twee demonstraties gehouden die niet van tevoren waren aangevraagd. Er was vroeg op de middag een protestmars ter herdenking van de in november 2012 overleden activist Gaber ‘Gika’ Saleh. De mars wordt lang voordat het eindpunt is bereikt beëindigd met behulp van een waterkanon en traangas.
Later op de middag verzamelen een paar honderd activisten zich voor het parlementsgebouw, om te protesteren tegen een artikel in de nieuwe grondwet dat het berechten van burgers voor een militair tribunaal toestaat. Ook hier wordt binnen afzienbare tijd het waterkanon van stal gehaald en wordt met traangas geschoten om de demonstratie op te breken.
De oproerpolitie holt dwars door het tegemoetkomende verkeer achter de vluchtende demonstranten aan. Een paar mensen kijken verdwaasd uit hun autoraampje, een man op een scooter moet bukken voor een knuppel waar iets te enthousiast mee rondgeslingerd wordt, een jongetje staart met zijn neus en beide handjes tegen het raam gedrukt met grote ogen uit de bus.
“Goed zo. Oprotten met die klote-demonstraties”, zegt de eigenaar van een supermarkt even verderop in de straat. “De revolutie is klaar, Mubarak is weg, het land moet verder. Ga aan het werk in plaats van hier op straat de boel te zitten ontregelen.”
“Maar zoveel geweld is toch niet nodig?”, vindt een oudere man. “Jawel, anders leren ze het nooit en blijft het een zooitje”, weet een passerende vrouw. De agenten van de oproerpolitie komen in groepjes voorbij gehold, op weg terug naar hun post. “Dat was makkelijk”, vindt er een. Een ander klaagt dat het gevaarlijk rennen is door de plassen water die door het waterkanon zijn achtergelaten. “De straat is glad, man. Je glijdt zo onderuit.” Vijf minuten later zijn de agenten terug op hun vaste plek en lijkt het alsof er helemaal nooit een demonstratie geweest is.
Het nadeel van demonstreren bij het parlementsgebouw is dat de buurt sinds februari 2011 permanent vol staat met oproerpolitie. De Britse en de Amerikaanse ambassade en het ministerie van Binnenlandse Zaken liggen op steenworp afstand, alledrie ook regelmatig brandhaard van rellen. De meeste directe toegangswegen tot de wijk zijn dan ook al meer dan anderhalf jaar afgesloten met stenen muren.
Wie door de oproerpolitie de straat uitgejaagd wordt loopt zo in de armen van hun collega’s om de hoek. In totaal worden bijna negentig mensen gearresteerd, onder wie mensenrechtenactivisten en journalisten. Een deel wordt nog dezelfde avond vrijgelaten, de vrouwelijke arrestanten worden buiten de hoofdstad in de woestijn gedumpt.
De overige demonstranten verplaatsen zich naar een ander deel van de binnenstad, waar het de rest van de avond onrustig blijft met opstootjes en af en toe traangas. De komende dagen wordt naar verwachting opnieuw gedemonstreerd tegen wat in de volksmond inmiddels de ‘anti-demonstratie wet’ wordt genoemd.
Journalist en fotografe Ester Meerman schrijft vanuit Egypte voor De Buitenlandredactie en The Post Online. Over het laatste nieuws en haar belevenissen en werk in Caïro. Zij blogt al in het Engels op Stories from Cairo. Volg haar op Twitter: @estermeerman.
