Passion For Vinyl wakkert de vinylliefde weer aan

02-12-2013 16:02

“I like to collect music”, zegt Ziya Ertekin. Voor de Rotterdamse DJ, bekend onder de naam Blue Flamingo, is muziek een drijfveer om een platencollectie zo compleet mogelijk te maken. De zelfverklaard muziekarcheoloog verzamelt 78-toerenschijfjes van bakeliet. Het zoeken naar die ene plaat in een afwijkende hoes of een persing in gekleurd vinyl, wakkeren de zelfopgelegde en onstuitbare mars aan langs veiling- en verkoopsites, beurzen en rommelmarkten. Net zolang tot het object van begeerte is binnengehaald.

Dat zulke avonturen kunnen leiden tot geanimeerde verhalen bleek uit het in 2006 verschenen interviewboek Vinylfanaten van popjournalist Robert Haagsma. “Cd’s zijn digitaal. Nulletjes en eentjes. Een robot is digitaal. Wij zijn mensen, geen robots. Dus dat werkt niet. Simpel zat”, aldus Jules Deelder, bezitter van meer dan tienduizend (jazz)albums. In samenwerking met de Haarlemse platenperserij Record Industry maakte Haagsma Passion For Vinyl. Verschenen in een gelimiteerde oplage lijkt de eerste druk op een hip en handzaam koffietafelboek, maar dan wel eentje met inhoud. Letterlijk. In de omslag zit een vinylsingle van Jacco Gardner, onze wandelende ode aan de sixties.

Vinylkunde

“Ik wilde graag een zo divers mogelijke groep mensen spreken, zowel wat betreft achtergrond, muzikale smaak als leeftijd. Een bijzondere liefde voor vinyl was wat mij betreft het belangrijkste criterium”, verklaart Haagsma desgevraagd. Zijn keuze zorgt voor een bijzonder blik in de vinylkunde van de zich in vele gedaanten ontpoppende verzamelaars. Winkel- en labeleigenaren, studiotechnici, hoesontwerpers, muzikanten en DJ’s vertellen over de omvang van hun platencollectie en hoe het allemaal zover is gekomen. Dat er de nodige zelfrelativering aan te pas komt scheelt. Men benoemt en erkent zonder schroom de eigen dwangdrang en obsessie. Craig Kallman, bestuursvoorzitter van een grote platenmaatschappij, heeft zich voorgenomen het vinyl van de ondergang te redden. Hij wil het liefst alles kopen dat ooit op het zwarte goud verscheen; een loods in New York herbergt intussen een slordige 750.000 platen. Voor Mikael Akerfeldt, zanger van metalact Opeth, is de gedachte aan twee verschillende Deep Purpleplaten naast elkaar in de kast ondraaglijk: de hoesrug van het debuut uit de jaren zestig pal naast eentje uit de jaren tachtig kan volgens hem gewoonweg niet, puur vanuit esthetisch oogpunt. Dat rücksichtslose zat er al vroeg in bij Akerfeldt. Uit woede over de ontdekking van een kras op een plaat vermeubelde hij ooit zijn jongenskamer.

Anekdotes

Omdat Haagsma, zelf ook fanatiek vinylkoper, de geïnterviewden vrijuit laat praten over hun voorliefde voor muziek en de te nemen hindernissen bij het verzamelen, wordt Passion For Vinyl meer dan een bundeling anekdotes over verzamelwoede; het boek is een prachtig eerbetoon aan de grammofoonplaat als historische cultuurdrager. Sommige bijdragen zijn misschien wat kort en weinigzeggend (o.a. met DJ Steffi), maar de meeste gesprekken leveren prikkelende informatie op over uiteenlopende muziekgenres, maken nieuwsgierig om die ene plaat nog eens te draaien, een eigen collectie te beginnen of uit te breiden. Want, zo legt de Amerikaanse vinylgoeroe Michael Fremer uit: “Een vinylplaat maakt een blijvende indruk. De meeste mensen herinneren zich de eerste plaat die ze kochten. Wie herinnert zich zijn eerste download?”