Kinderen met een buik zo bol als een skippybal, hun scheve tandjes ontbloot. Ze zitten gehurkt langs een vervuilde waterstroom die door een ongeplaveide sloppenwijk kronkelt. Huisjes gemaakt van het meest uiteenlopende materiaal maken deel uit van het landschap. De zon brandt op het modderige zandpad, terwijl een paar kilometer verderop een groep kinderen zich een weg baant door een weerzinwekkende vuilnisbelt. Hopelijk is de buit vandaag van redelijke omvang.
In een ander continent zorgen drugsbendes voor de ordening in de dagelijkse gang van zaken. Ze vechten ware oorlogen met elkaar uit in de favelas en vormen tegelijkertijd een offensief tegen de Braziliaanse politie. De inwoners van de levengsgevaarlijke wijken, met huizen gebouwd op de helling van een berg, koesteren een haat-liefdeverhouding met deze bendes.
Enerzijds beschermen de bendes hen tegen corrupte politiemannen die het geen probleem vinden om hun seksuele frustraties te botvieren op jonge inwoonsters van de sloppenwijken. Soms zorgen ze zelfs voor enige welvaart in de verpauperde wijken. Aan de andere kant komen er dagelijks vele onschuldige burgers om door rondvliegende kogels afkomstig van de beruchte bendeleden. Ach, zijn ze daar in ieder geval af. Dat vervelende mens stond toch maar in de weg.
Wat is de armoede in Nederland, vergeleken met bovenstaande taferelen? We kennen hier zelfs het begrip ‘werkende arme’, wat naar mijn mening net zo onlogisch en tegenstrijdig is als het klinkt. Mensen die geen geld meer overhouden voor vakanties, reizen, kleding, verjaardagscadeaus of sport, worden arm genoemd. Hoe kunnen we de ‘arme Nederlander’ definiëren? ‘Iemand die, na aftrek van de vaste lasten, geen geld meer overhoudt voor leuke dingen.’ We hebben het dan ook enorm zwaar in ons land.
Het lijkt me enorm vervelend om niet optimaal deel te kunnen nemen aan de Nederlandse way of life, compleet met hypermoderne smartphones en allerlei hippe feestjes waar je absoluut bij moet zijn. Ook is het vrij beschamend om, langzaam schuifelend in een kilometerslange rij, je etenswaren bij de Voedselbank te moeten bemachtigen. Maar ondertussen heb je een dak boven je hoofd, is er de mogelijkheid tot schoon drinkwater en kent ons land een, zij het versoberd, sociaal zekerheidsstelsel om van de meest karige basisvoorzieningen te kunnen leven.
Nederland en arm? Nee. Minder luxe, misschien. Vooralsnog hoeven we hier niet langs een sloot vervuild water op te slurpen en kunnen we gerust over straat fietsen zonder de angst door een drugsbaas te worden neergeschoten.
