‘De KNVB wilde niet meewerken aan deze uitzending’. Een veelzeggende eindfrase op de aftiteling van In Beeld zondagavond, een serie biografieën bij omroep Max. In de hoofdrol: voormalig topscheidsrechter Dick Jol. Feitelijk een ordinaire kopie van Profiel, ook een programma over het levensverhaal van BN-ers, maar dan als samenwerkingsverband tussen KRO, HUMAN en IKON. Het feit dat Mister Max, Jan Slagter, een eigen serie wilde en inmiddels heeft gekregen, geeft dus nog steeds aan dat geldverspilling en dubbelingen binnen de publieke omroep orde van de dag zijn binnen het bestel.
Dat bonden bureaucratische organisaties zijn met veelal regenten in de top, is een open deur. De moloch KNVB is daar een goed voorbeeld van. Zeker als het gaat om een conflict om een scheidsrechter, die ondanks zijn kwaliteiten gestraft wordt vanwege een eigen visie, zijn eigenzinnige karakter en teveel recht door zee koerst. Daar houden regenten niet van, want bij hen is modaliteit juist de norm.
In de uitzending over Dick Jol het geijkte rijtje over het enfant terrible. Beste vriend, broer, een voetbalcommentator, de biograaf en een sportjournalist van de Volkskrant. En zoals gezegd, de KNVB, met een pak boter op het hoofd, voelt niets voor de gevoelige reconstructie, want dat zou alsnog gezichtsverlies betekenen voor de betrokken regenten bij het conflict.
Nog even de feiten. Dick Jol heeft inderdaad een grote, van oorsprong Scheveningse muil en was een meester in het uitvergroten van zijn ongenoegen, zowel als speler, maar later ook als scheidsrechter. Dick weet alles beter en elk onrecht tussen de lijnen wordt bestraft met een ‘doodschop.’ Na een aantal schorsingen wordt Jol uitgedaagd om dan zelf maar te gaan fluiten, want de beste stuurlui staan toch altijd aan de wal?
Jol is superfanatiek en met zijn ijzeren, no-nonsense beleid op het veld, doorspekt met humor en als gelijkwaardige, maar ook de baas van de spelers, stijgt hij als een komeet. Internationale wedstrijden volgen en de zoon van een visser en een badvrouw barst uit zijn scheidsrechtersbroekje.
In 1995 wordt Jol volgens Studio Sport genaaid door de Haagse onderwereld, die hem er inluist door te verkondigen, dat de scheidsrechter in een Haagse groentewinkel wedt op wedstrijden, die hij vervolgens zelf manipuleert. De KNVB zet hem een half jaar op non-actief. Bewezen is het nooit, Jol haalt zijn gram tijdens een rechtszaak tegen de KNVB, die van hem af wil. Jol wordt weliswaar in ere hersteld, maar de guillotine in Zeist blijft standby.
Want als je een held bent, die ook nog eens de KNVB te kakken heeft gezet, begeef je je op glad ijs. Wanneer je dan ook nog met grote regelmaat met je kop op televisie verschijnt als graag geziene gast, zelfs bij Lingo, roep je de woede van het regentendom weer op je af. Want kwaliteit en persoonlijkheid, authenticiteit en originaliteit, maar ook creativiteit en de vinger op de wonde leggen, worden altijd bestraft. In ons land een wet van Meden en Perzen.
Jol zelf vindt dat de KNVB ‘gek is geworden’ en aan zijn collega-scheidsrechters heeft hij ‘de schijt’, omdat iedereen, op een enkeling na, hem in de kou heeft laten staan. In 2008 valt definitief het doek voor Jol omdat hij niet meer tot de beste tien scheidsrechters van ons land zou behoren. Bovendien vindt de KNVB hem te oud voor internationale wedstrijden, wat door iedereen wordt bestreden.
Een groot gemis zijn de testimonials van spelers over Jol. Die kennen hem van dichtbij en hadden wellicht een vuist kunnen maken tegen zijn ontslag. Zoals Sven Kramer heel eenvoudig Doekele Terpstra als voorzitter van de KNSB in augustus zijn nek omdraaide. Samen met Mark Tuitert en Jochem Uytdehaage tekende hij voor de liquidatie van de schaatsregent.
Wellicht is de macht van de even stoffige KNVB nog net iets te groot om door een individuele speler gebroken te worden. Maar ook die sektarische sportbond komt een keer aan de beurt.
