Marathonschaatser Sjoerd Huisman is maandag onverwachts overleden. Het droevige nieuws werd tijdens het olympisch kwalificatietoernooi in Thialf omgeroepen. Hij zou volgens de schaatsbond KNSB zijn bezweken aan een hartstilstand. Huisman is 27 jaar geworden. Geert Jan Hahn staat stil bij zijn dood. Een herinnering.
Het is woensdagavond. Morgen, donderdag, wordt voor het eerst sinds jaren weer het Nederlands Kampioenschap op natuurijs gereden. Als sportverslaggever van Dagblad De Pers mag ik afreizen naar de Oostvaardersplassen.
Op de al bijna verlate redactie in Amsterdam tik ik een telefoonnummer in. Sjoerd Huisman. We hebben elkaar nooit echt gesproken, maar met zijn Tygo Gernandt-achtige looks leek mij wel een joviale gast. Ook 22 jaar, die vindt het vast niet erg om de avond voor de wedstrijd nog even een praatje te maken.
Nee hoor, geen probleem, zegt Sjoerd. Zijn vriendin Annabel is jarig, hij houdt wel van een beetje afleiding. “Kan ik mij een beetje losdrinken”, lacht hij.
Sjoerd is zenuwachtig. Hij geldt als één van de outsiders, als favoriet misschien wel. Maar ervaring op natuurijs heeft hij nauwelijks. Laat staan in een ambiance als die hem te wachten zal staan op de Oostvaardersplassen. “Een blaasorkest, toeters en bellen, duizenden mensen…Dan gaat er wel wat door je heen.”
Daar zijn ze dan, de Oostvaardersplassen. Een moerasachtig gebied in de Flevopolder. Mist, riet, zo nu en dan een waterig zonnetje. Heel veel bevroren water. En heel veel volk. Heroïek hangt in de lucht.
Duizenden Unox-mutsen zoeken een plekje in de buurt van de finishlijn. Dat een motor van de NOS door het ijs is gezakt is eenieder alweer vergeten. Er komen helden aangespurt. Gladiatoren. Een queeste naar eeuwige roem.
In 1996 won Bert Verduin. Dat was de laatste winnaar van een NK op natuurijs in Nederland. Dat maakt vandaag zo bijzonder. Je bent niet voor even een held, maar misschien wel voor dertien jaar. Hoewel Bert Verduin niet eens een Wikipedia-pagina heeft.
Geen tijd voor gedachten. Daar worden de armen losgegooid. Daar onttrekken de rapste mannen zich aan het minder snelle plebs.
“Huisman weet dat zijn moment daar is. Hij snelt aan de rechterkant van de ijsvloer naar voren en gooit de armen los. Onderweg plant hij zijn schaats nog per ongeluk op die van concurrent Arjan Stroetinga, maar raakt zelf niet uit balans. Als eerste komt hij over de eindstreep.
Van blijdschap laat Huisman zich in volle vaart vallen op zijn knieën, die vooraf al knikkend nog symbool stonden voor zijn nervositeit. Nadat Huisman uitgegleden is, wordt hij overmeesterd door ongeveer alle driehonderd vertegenwoordigers van de media. Zijn net verjaarde Annabel aanschouwt het spektakel met de nodige verbazing.
Opeens is haar vriend een volksheld. Ze heeft hem in de chaos nog net een zoen ter felicitatie kunnen geven. Het was gezellig op haar verjaardag, vertelt ze. ‘Of Sjoerd nog wat gedronken heeft? Ja, twee, drie biertjes ofzo.’ Even later hoort Huisman in zijn nieuwe roodwitblauwe trui het Wilhelmus aan. Dronken van geluk.”
Sjoerd Huisman, die ik in die vijf jaar niet of nauwelijks meer gesproken heb, publiceert de coolste tweet van het jaar. Eén van de weinigen die afdwingt, met een lach, dat de grote Sven Kramer een buiging voor hem maakt.
@SvenKramer86 de H komt voor de K, dus ff achteraan sluiten hè #unit4 #balie31 #11steden pic.twitter.com/DNO7B7I9yC
— Sjoerd Huisman (@sjoerdhuisman) December 1, 2013
Televisiebeelden. Een ereronde voor Sjoerd Huisman. Hij is dood. Een hartstilstand.
Het publiek klapt, in alle beduusdheid.
Zijn zus komt in beeld. Mariska. Zij bezorgt heel Thialf en heel televisiekijkend Nederland een brok in de keel. Honderd meter voor de finishlijn zet zij aan. De armen los. En dan, bij de streep, valt ze op haar knieën. Ze glijdt zoals Sjoerd gleed. Armen in de lucht. Ongeloof. Helaas niet van vreugde, maar van verdriet. Maar het eerbetoon is van gigantische klasse.
En Sjoerd?
De club van 27 is onbedoeld een heroïsche held rijker.
Voor dit overzicht zijn passages gebruikt uit het artikel dat ik schreef op die legendarische dag in 2009. Hier kunt u dat nog nalezen.