Frank-Walter Steinmeier, de kersverse Duitse minister van Buitenlandse zaken, haalde enkele dagen terug fors uit naar de CDU/CSU fractie. Waarom? Sommige leden van de CDU/CSU willen het recht om te reizen inperken om misbruik van sociale voorzieningen te voorkomen. Steinmeier, zelf lid van de SPD, sprak schande over het feit dat er in de CDU/CSU-SPD fractie mensen zijn die zulke opvattingen er op nahouden. Steinmeier wees in in een interview met de Süddeutsche Zeitung op het feit dat wie de vrijheid van verkeer en arbeid schaadt ook Duitsland schaadt. Helaas zit Steinmeier er helemaal naast.
De grenzen moeten voor Roemenen en Bulgaren nog even dicht blijven. Dit is om twee redenen nodig. Ten eerste om uitbuiting te voorkomen en tweede om misbruik van onze sociale voorzieningen te voorkomen. Laten we met het eerste beginnen. De lonen in Roemenië en Bulgarije zijn extreem laag. Dit is ook bekend bij malafide uitzendbureaus die deze mensen dus extreem lage lonen zullen aanbieden. Doordat deze Roemenen en Bulgaren onder het minimumloon werken kunnen ze dus amper een bestaan opbouwen. De leefomstandigheden van deze mensen worden er niet beter op. Een ander effect van dumpinglonen is een verdere verdringing op de arbeidsmarkt. Duitsers die gelijksoortige werkzaamheden verrichten worden vervangen door Roemenen en Bulgaren omdat ze goedkoper zijn. Zij werken immers voor een loon dat lager is dan het minimumloon. In veel Duitse steden leven al veel Roemenen en Bulgaren in armoede. Vaak worden ze onder de belofte van een goed leven naar Duitsland gelokt. De werkelijkheid is vaak anders. De lonen die zij krijgen zijn tegen iedere fatsoensnorm en vaak zijn zij onverzekerd aan het werk. Maar er zijn in de ogen van veel Duitsers Roemenen en Bulgaren die zichzelf bedienen van de sociale zekerheid. Het schandaal rond de Bulgaarse toeslagenfraude in Nederland lijkt dat beeld dan natuurlijk alleen maar te bevestigen.
In Nederland zal de situatie niet veel anders zijn. Daarom zijn maatregelen dringend nodig. Deze moeten niet uitsluitend bestaan in het ontmoedigen van Oost-Europeanen om naar Nederland te komen. Ook moeten de in Nederland geldende rechten van werknemers beschermd worden. Wij mogen niet langer wegkijken als er Oost-Europeanen of wie dan ook wordt uitgebuit. Daarom moeten er nog strengere straffen komen voor bedrijven en uitzendbureaus die werknemers uitbuiten. Deze boetes mogen best nog eens fors verhoogd worden. Iedereen die in Nederland woont en werkt moet een fatsoenlijk onderkomen hebben. Zelfs daar gaat het nog vaak mis met werknemers uit Oost-Europa. Ook het niet aanbieden van fatsoenlijke woonruimte moet daarom zwaarder bestraft worden.
Ook moeten de regels rond sociale uitkeringen voor EU-immigranten aangepakt worden. Net zoals David Cameron dat in Groot-Brittannië voorstelde zou een immigrant pas na drie maanden een werkloosheidsuitkering moeten krijgen met een maximum van een half jaar. Wie bedelt, op straat woont of crimineel gedrag vertoont moet voor een bepaalde tijd het land worden uitgezet Ook zouden EU migranten niet automatisch recht moeten hebben op huur- en zorgtoeslag.
Deze maatregelen zijn nodig om verdringing op de arbeidsmarkt en misbruik van het sociale vangnet te voorkomen. Verder mag je van een arbeidsmigrant verwachten dat hij of zij zichzelf kan redden gedurende zijn verblijf in Nederland. Verliest men zijn of haar baan en kan men geen nieuwe vinden? Dan moet men gaan. Dat is hoe men in Zwitserland ook al te werk gaat. Het is niet rechtvaardig dat een migrant die langdurig werkloos is, in het gastland blijft wonen. De vrijheid om in Nederland of Duitsland te werken wordt niet ingeperkt. De vrijheid om voor eeuwig van een Nederlandse uitkering te leven wel. De grenzen mogen best open voor Roemeense en Bulgaarse arbeiders, maar pas nadat de Nederlandse overheid bovenstaande maatregelen ook neemt. Tot die tijd zou het toelaten van Roemeense en Bulgaarse immigranten niet aan de orde moeten zijn.
Jeroen Adema zit ook op Twitter
