Hij is grieperig en heeft vannacht ‘een pilletje’ genomen om in slaap te komen. ’Maar je moet het niet overdrijven hè’, zegt John de Mol in de NOS-radiostudio waar hij als een politicus tot de laatste seconden campagne voert voor zijn nieuwste realityshow Utopia.
De eerste aflevering van zijn nieuwe real life soap start vanavond om 19:30 uur bij SBS6. Het volgende Big Brother-moment in het leven van de Talpa-tycoon. Op de andere netten proberen Albert & Matthijs concurrerende tv-ogen naar zich toe te trekken. ’Absolute kijkcijfers zijn minder interessant. Ik moet 10 procent marktaandeel scoren in de doelgroep 20-49 dan ben ik tevreden.’
Lachje: ’Maar dát grafiekje met die gegevens is alleen te zien als je een abonnement hebt, geloof ik’, zegt hij.
De Mol probeert zijn laatste geesteskind te verkopen met de ambitie van een jongeling. Utopia is een van de bedenksels die is uitgedacht tijdens een van de maandagse pizza-brainstormsessies in het Talpa-hoofdkantoor in Laren. Tijdens deze out of the box sessies worden de creatieve breinen geacht programma-ideeën te spuien. ’Negentig procent valt af. Dit bleef over.’
Emmy-winnaar De Mol – de koning van tijdgeest die eerder raak schoot met Big Brother (1999) en The Voice of Holland (2010) – meent dat de tijd rijp is voor een tv-format waarbij mensen opnieuw kunnen beginnen met hun leven. ‘We verkeren in een tijd dat mensen ontevreden, onzeker en negatief zijn. Wat is er dan mooier dat je met een groep mensen je eigen gemeenschap kan starten?’
Utopia is een van de grootste tv-operaties van de afgelopen jaren. Op het terrein van een voormalig asielzoekerscentrum in Crailo, op 1 kilometer van het Hilversumse Mediapark, bevindt zich het epicentrum van de tv-vooruitgang.
Bijna 100 camera’s, 60 geluidszenders, 150 man personeel en 15 nauwkeurig geselecteerde kandidaten zijn bijeengepakt om een jaar lang de opbouw van een nieuwe samenleving vast te kunnen leggen. Het verslag van deze strijd is dagelijks te zien bij SBS.
De Mol is verbaasd over de geestelijke veerkracht van een opgesloten homo sapiens. De bewoners hebben 10.000 euro startgeld gekregen en moeten zien te overleven, of iets optimistischer geformuleerd: een nieuwe droommaatschappij zien op te zetten. ‘Ik zou er zelf niet willen zitten.’
Critici wijzen op het mogelijke gebrek aan sensatie in de show, maar De Mol maakt zich geen zorgen. ’Het gaat loskomen, omdat er ook mensen uit worden gestemd.’
Een van de nieuwe elementen is dat ook nieuwkomers tot de gemeenschap kunnen toetreden en vervolgens ook nog eens mogen meebeslissen over het lot van de opgesloten tv-Utopisten. ‘Dan krijg je een rollercoaster, dát wil je niet weten.’
De eerste kleine relletjes zijn al losgebarsten, zoals dat hoort rondom de lancering van een groots en meeslepende tv-format. Paul, een getrouwde 52-jarige aannemer, plaatste tijdens het bouwen van een provisorische douche dit weekend zijn lippen op de mond van de 31-jarige Billy, zagen we op de livestream. Paul kon met zijn natuurlijke gezag en zijn organisatiedrift de eerste dagen uitgroeien tot de leider van de gemeenschap.
De Mol lacht om het seksvoorval dat groots werd opgeblazen op internet: ’Ach. In Amerika zouden ze dat huggen noemen. Dit is natuurlijk niks vergeleken bij wat er in Big Brother gebeurde.’ (Daar gebeurde onder meer dit.) ‘Die Paul lijkt heel stoer, maar heeft een klein hartje. Die zit drie keer per dag te huilen dat hij z’n meissie zo mist.’
Kan De Mol ingrijpen om de scènes een beetje naar zijn hand te zetten? ’Dat hoeft niet eens’, zegt hij. ’Ja, we hebben een paar tv-wetten waar de bewoners zich aan moeten houden. Als iemand 24 uur niks heeft gedaan, krijgt hij wel een seintje en zeggen we : “Hé, joh, je hebt al een dag met je handen in je zakken gestaan, kom doe eens wat!”‘
Vooralsnog blijven de protagonisten lekker lang in bed liggen. Maandagochtend nog tot 9 uur. De Mol vindt dat verklaarbaar: ‘Jij en ik krijgen per dag duizenden impulsen van radio, televisie, kranten en gesprekken. Op een moment dat je in zo’n project stapt vallen 99 procent van die impulsen weg. Je komt in een heel andere wereld terecht. Je zal zien dat er straks allerlei karakters opstaan omdat de gemeenschap daar om vraagt. Dan moet er geld worden verdiend.’
De Mol heeft al een voorzichtige voorkeur uitgesproken voor de baardige hippie Rienk die op blote voeten over het terrein trippelt. ‘Hij is heel populair bij kids. Hij wordt een hero‘, voorspelt hij.
Is hij niet bang dat het tv-concept zijn laatste tijd heeft gehad en hij dergelijke shows straks exclusief voor internet zal moeten maken, aangezien de hoogtepunten al worden verspreid via de digitale snelweg? Resoluut: ‘Ik ben ervan overtuigd dat televisie nog vele vele jaren zal blijven voortbestaan als belangrijke mediabron. Je moet niet onderschatten wat voor gemeenschapsgevoel tv opwekt. Samen kijken is een gevoel dat niet zomaar verdwijnt.’
De tv-tycoon moet terug naar Crailo. Vanavond gaat hij kijken met zo’n 140 werknemers in de kantine op het terrein. Morgen de kijkcijfers. Als ze goed zijn, zullen de buitenlandse zenders langskomen. Als ze niet goed zijn, zullen de tv-recensiehunnen gaan rellen.
