Met het feminisme heb ik een soort van haat-liefde verhouding. Of dat nu komt door een Oedipus-complex, het feit dat ik thuis onder de plak zit, mij aangetrokken voel tot vurige vrouwen of misschien heel iets anders, dat is allemaal voer voor psychologen. Feit is in ieder geval dat ik mij zeer tot vrouwen aangetrokken voel en er toch ook een beetje bang voor ben. Als de bidsprinkhaan die weet dat zijn hoofd er wordt afgebeten na de daad maar niettemin toch van plan is om zijn echtelijke plicht na te komen omdat hij gewoon niet anders kan, zo voel ik mij vaak.
Mijn eerste date, het is alweer meer dan tien jaar geleden, nam ik mee naar de tentoonstelling ‘Fatale Vrouwen’ in het Groninger Museum. Eigenlijk probeerde ik hiermee te zeggen: ik wil net als Odysseus ook overweldigd worden door de oerpassies van de vrouw, neem me, eet mij op. Hoewel deze ‘hints’ er naar mijn beleving dik bovenop lagen snapte ze mijn esthetische dubbelzinnigheden niet. De date eindige in een anticlimax en een paar maanden later belandde ze in de armen van een gespierde vent met een herseninhoud van een pinda. Ik had mij blijkbaar totaal op haar verkeken.
Andersom gebeurt het ook. Dat mij verkijk op vrouwen waar ik liever niet door verslonden wil worden. Vrouwen die mij op één of andere manier erg irriteren (ze hebben dus wel iets vurigs, vandaar dat ik er niet ongevoelig voor ben), maar die toch een punt hebben.
Asha ten Broeke is zo’n vrouw. Ze doet de tweede emancipatiegolf nog eens dunnetjes over en bindt de strijd aan met seksisme. Waar Joke Smit en Liesbeth den Uyl in de jaren zeventig streden voor baas in eigen buik, daar bindt Ten Broeke de strijd aan met de speelgoedwinkel Bart Smit omdat die traditionele genderrollen zou bevestigen. Hoewel ik het niet eens met haar oneens ben vind ik dit een beetje dom gelul, ik bedoel zuur gekut in de marge, maar je komt met zulke opinies tegenwoordig aan tafel bij Pauw & Witteman.
Als lid (no pun intended) van de linkse kerk is Ten Broeke uiteraard ook fel tegen Zwarte Piet, een fenomeen waar ik mij ook een beetje ongemakkelijk bij voel en derhalve nooit zal verdedigen, maar tevens weer zo’n symbool dat afleidt van belangrijkere zaken die in onze samenleving spelen. Ten Broeke is kortom iemand die zich veertig jaar na de bevrijding van de vrouw druk maakt over marginale dingen met een fanatisme waar gereformeerden nog een puntje aan kunnen zuigen.
Maar zelfs deze feministische fundamentaliste, die mentaal nog in de jaren zeventig lijkt te verkeren, heeft wel eens gelijk. In ‘Kaap het feminisme niet om de islam te kunnen bashen‘ hekelt ze namelijk terecht die ‘feministen’ (de PVV en de ‘immer eloquente Joost Niemöller, u ziet het goed, het zijn geen vrouwen) die strijden tegen de zogenaamde islamisering van de Vrije Universiteit. Sommige moslimstudentes geneeskunde (vrouwen dus) vertelden tijdens een workshop dat ze liever geen mannen onder het mes wilden (dit zou voor onze PVV-vrinden eigenlijk een hele geruststelling moeten zijn bedenk ik mij opeens). Volgens de PVV mocht de overheid ‘multiculprojecten’ als ‘islamitische sekse-apartheid binnen geneeskunde’ niet financieren. Het viel Ten Broeke tevens op dat de PVV op haar website alleen over vrouwenrechten sprak in de context van islamkritiek.
Ook Niemöller heeft het alleen over vrouwenrechten als hij daarmee de islam kan bashen, bijvoorbeeld in een stukje agitprop waarin hij beweert dat Westerse vrouwen massaal door moslims zouden worden verkracht. Ten Broeke concludeert dan ook terecht dat de PVV en anderen die alleen over feminisme willen spreken in de context van de islam helemaal niet geïnteresseerd zijn in vrouwenrechten, maar slechts het multicultureel conflict willen opstoken.
Het gelijk van Ten Broeke wordt bovendien bevestigd door een fel artikel van opiniemaakster Maja Mischke, die alleen maar moslims in verband brengt met vrouwenhaat. Begrijp mij trouwens niet verkeerd. Als moslimvrouwen voor hun rechten opkomen lijkt mij dat een goede zaak. Maar het is wel hún zaak. Ze zitten volgens mij niet te wachten op het paternalisme van bemoeizuchtige buitenstaanders , en al helemaal niet als die ook nog eens fel anti-islam zijn.
Wat mij zo ergert aan het publieke debat Nederland is de felle, alarmistische toon waarmee veel maatschappelijke discussies worden gevoerd. Of het nu gaat over de islam, Europa, racisme of het onverdoofd ritueel slachten. Het lijkt er soms op dat alleen die mensen, die een ongenuanceerde mening hebben, het liefst ook met enkele niet-onderbouwde complottheorieën, bij Pauw & Witteman aan tafel komen of worden gevraagd voor een Balie-debat. Frames zijn interessanter dan feiten. En de waan van de dag is koning.
Al jaren verlang ik naar publiek debat waar ook de ‘tegenstander’ een keer een punt kan hebben. En dat we ook een beetje open staan voor de ander. Toen ik op twitter, geheel tegen mijn natuur in, Asha ten Broeke een complimentje gaf over haar stuk, kreeg ik een tsunami aan PVV-tweeps over mij heen, die als een bidsprinkhaan zonder kop tegen mij tekeer gingen. Erg vermoeiend allemaal, maar het lijkt mij nog vermoeiender als je digitale leven alleen maar bestaat uit het verdedigen van de eloquente meningen van mannen als Geert Wilders en Joost Niemöller.
Terug naar de vrouw. Vanwege mijn fascinatie voor het irrationele, vurige, woeste van de vrouw vergeet ik wel eens dat vrouwen ook rationeel, nuchter en verstandig kunnen zijn. En dat mannen kunnen falen. De Trojaanse Oorlog is begonnen omdat Paris zijn zinnen niet kon beheersen. Het ging natuurlijk om een vrouw, maar het was een mannelijke oorlog. Het symbool van de man is dan ook een schild met een speer (double entendre), terwijl het symbool van de vrouw een spiegel is. Misschien moeten we eens vaker in die spiegel kijken, gewoon omdat er meer is in de wereld dan gelijk hebben.
Ewout Klei is een seksist 3.0. Wat dat precies inhoudt weet hij (nog) niet. Hiervoor moet hij veel mediteren en staren naar zijn navel.
