Vrijdag zal Rutte met Poetin spreken. Echter, de vraag is of een goed gesprek met IOC-voorzitter Thomas Bach niet veel invloedrijker is als bescherming van mensenrechten bij toekomstige Olympische Spelen bespreekbaar wordt gemaakt? Dan zou je met mooi goud thuis komen! Helaas horen we Rutte daar nauwelijks over.
Rusland kan zich niet veroorloven dat deze spelen geen succes zullen worden en Poetin kan daarvoor ongelimiteerd graaien in het publiek belastinggeld van de Russen. Voorts zal Poetin in zijn gesprek met Mark de aloude sovjet propaganda-tactiek genaamd ‘whataboutism’ uitspelen, waarin de Russen een soortgelijk item zullen uitzoeken dat in Nederland speelt op het gebied van mensenrechtenschendingen. Nederland zal er netjes op worden gewezen dat hier ook van alles nog niet op orde is. Dan is dat uurtje tête a tête snel weer voorbij. En is het ‘maximale’ is er door Vladimir uitgehaald: zacht op de relatie, hard op de inhoud.
Waar Rutte door Poetin netjes in ‘sovietstijl’ gepareerd zal worden, zou hij wellicht oneindig meer succes kunnen hebben met een goed gesprek bij Thomas Bach van het IOC. Uiteindelijk is het IOC verantwoordelijk dat ze nu in Sotsji zitten, en misschien als gesprekspartner wel veel belangrijker als het gaat om voor de toekomst structurele mensenrechtenschendingen in gastlanden te voorkomen.
In 2007 kon Salzburg in haar bod voor de Winterspelen van 2014 alles al leveren: moderne infrastructuur met hoogwaardig OV, goede snelwegen en meerdere faciliteiten die op dat moment al konden worden geïnspecteerd. Echter, het IOC koos in al haar wijsheid voor Sotsji, waar alles nog van de grond af aan moest worden opgebouwd, in een land waar men het niet zo nauw neemt met mensenrechten en corruptie. Human Rights Watch heeft een uitgebreid rapport gepubliceerd over de uitbuiting en het misbruik van de vele tienduizenden werknemers voor deze Winterspelen. Ook werden meer dan tweeduizend Russische families in Sotsji op straat gezet nadat hun huizen illegaal werden verklaard en snel werden afgebroken.
En Sotsji is helaas geen uitzondering: bij de Olympische spelen in 1988 in Seoel werden 720.000 mensen gedwongen uit huis geplaatst. In Peking, 2008, werden meer dan anderhalf miljoen mensen gedwongen uit hun huis gezet. Hoewel het IOC zelf uitdraagt te staan voor de bescherming van menselijke waardigheid en mensenrechten als een fundamenteel aspect van de Olympische beweging, blijft men zeer stil wanneer het hier om gaat.
FIFA-voorzitter Sepp Blatter heeft al toegegeven dat economische en politieke belangen sterk hebben meegespeeld bij de keuze om Qatar aan te wijzen als gastland voor het WK van 2022. Het IOC lijkt echter nog niet zover om te spreken over hoe de grandeur van de Spelen het lijkt te hebben gewonnen van de bescherming van mensenrechten. Daarmee zet het IOC haar geloofwaardigheid direct op het spel. Zeker wanneer haar eigen activiteiten strijdig blijken met waar de Olympische beweging zelf voor zegt te staan.
Gouden kans voor Rutte! Daar kan Rutte bepleiten dat sport vooral een feest behoort te zijn, en geen dekmantel voor mensenrechtenschendingen. Door het IOC zal hij niet opzij gezet worden via ‘whataboutism’, en daarbij heeft hij een koning naast zich die erelid is van het IOC. Daarmee heeft Rutte sterke kaarten om mensenrechtennormen bij de toewijzing, voorbereiding en organisatie van grote internationale sportevenementen aan te kaarten bij het IOC. Voor Rutte en het IOC in Sotsji is zwijgen geen goud.
