Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) wilde de Tweede Kamer niet informeren over de kwestie van de 1,8 miljoen metadata-records omdat dat niet aan hem was. De Tweede Kamer had zélf het initiatief moeten nemen door hem te bevragen in de Tweede Kamercommissie voor de Inlichtingen- en veiligheidsdiensten, ook wel de commissie Stiekem genaamd. Met die opmerkelijke argumentatie wist hij het vertrouwen van een meerderheid van het parlement te behouden.
D66 – his Majesty’s most loyal opposition – zegde bij monde van fractievoorzitter Alexander Pechtold het vertrouwen in Plasterk rond kwart over twee in de ochtend echter op, daarin gesteund door de rest van de oppositie minus ChristenUnie en SGP.
Plasterks argumentatie was opmerkelijk omdat hij eerder in het debat – dat tot in de nachtelijke uurtjes duurde – had gezegd sowieso niet voornemens te zijn geweest de Tweede Kamer op wat voor manier dan ook te informeren over de kwestie.
Volgens Plasterk wilden hij en minister van Defensie Jeanine Hennis (VVD) geen licht werpen op de werkwijze van de AIVD en MIVD omdat ze geen uitspraken wilden doen over de ‘modus operandi’ van de inlichtingengemeenschap. Daarom besloten ze op vrijdag 22 november de Kamer niet te informeren toen bleek hoe het werkelijk zat met het aftappen van de telefoongegevens. Premier Mark Rutte (VVD) werd op dinsdag 10 december op de hoogte gesteld van het feit dat niet de Amerikanen maar de Nederlandse inlichtingendiensten zélf 1,8 miljoen metadata records had aangelegd.
Wel putte Plasterk zich uit in excuses: voor het verstrekken van verkeerde informatie over het aftappen van 1,8 miljoen telefoongesprekken en het niet zeker te weten dat de NSA verantwoordelijk was. Ook gaf hij toe dat Hennis hem waarschuwde teveel te vertellen over het werk van de geheime diensten. Plasterk zei bovendien toe dat de Kamer altijd een rectificatie zal krijgen wanneer een minister verkeerde informatie heeft gegeven. Uiteindelijk besloten SGP en ChristenUnie mee te gaan in deze achtbaan van opmerkelijke argumenten.
PvdA-leider Diederik Samsom noemde de motie van wantrouwen woensdagaochtend tegenover het ANP ‘volstrekt onbegrijpelijk’. Pechtold op zijn beurt verwacht dat de regeringspartijen nog een toelichting van hem willen op het indienen van de motie. Maar het heeft voor hem geen gevolgen voor de samenwerking op allerlei gebied met de coalitie. “De afspraken over de begroting staan nog steeds”, aldus de man die in de nacht van dinsdag op woensdag zijn spierballen liet zien.
Het laatste woord is aan de – gebutste – minister van Binnenlandse Zaken:
De berichtgeving van ThePostOnline over het debat teruglezen doet u hieronder.
MET UPDATES – De Tweede Kamer is het debat begonnen over de toekomst van minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA). Minister van Defensie Jeanine Hennis (VVD) zit ook in Vak K maar het lijkt erop dat de oppositie vooral opheldering van Plasterk wil hebben. In de loop van het debat leest u hier updates.
Update 02.16 – D66 – his Majesty’s most loyal opposition – zegt het vertrouwen in Ronald Plasterk op, aldus fractievoorzitter Alexander Pechtold. Het lijkt erop dat alleen de coalitie-partijen en de ChristenUnie en SGP Plasterk nog steunen.
Update 01.34 –De Tweede Kamer zal rond 02.00 uur haar oordeel vellen over Plasterk. Op twitter houdt oud-VVD Kamerlid Arend Jan Boekestijn de sfeer er in.
Slapen is voor vegetariers!! Wij houden dit vol tot voorzitster afhamert
— Arend Jan Boekestijn (@ajboekestijn) February 12, 2014
Update 00.08 – De vergadering is weer begonnen. D66, SP en GroenLinks vragen zich af of ze Plasterk in de toekomst kunnen vertrouwen. Plasterk zal daar straks op antwoorden. Hennis wordt niet genoemd.
Update 23.01 – Nachtwerk! Schorsing tot 23.45.
Update 22.34 – Foto: Kamerlid Louis Bontes (Groep Bontes) luistert tijdens de schorsing Plasterk, de hoofden van de AIVD en MIVD en de ambtelijke staf af.
Update 22.15 – Het kabinet was niet van plan de Kamer te informeren dat de eerdere uitlatingen van Plasterk over het afluisteren van Nederlandse telefoontjes door de Amerikaanse geheime dienst onjuist waren. Volgens de minister wilden hij en Hennis geen licht werpen op de werkwijze van de Nederlandse geheime diensten AIVD en MIVD. Daarom besloten ze op vrijdag 22 november de Kamer niet te informeren toen bleek hoe het werkelijk zat met het aftappen van de telefoongegevens. Premier Rutte werd op dinsdag 10 december ingelicht.
Update 20.19 – Plasterk gaat bij aanvang van zijn beantwoording diep door het stof; hij zegt dat hij niet had moeten speculeren bij Nieuwsuur. “Ik had dat niet moeten doen. Ik bied hiervoor mijn excuus aan.” Lees ook: Twan Huys: ‘Dat Plasterk NSA zou beschuldigen was voor mij ook verrassend’
Update 19.04 – Debat geschort voor de dinerpauze. Minister van Defensie Jeanine Hennis (VVD) wil bij het verlaten van de Nationale Vergaderzaal slechts kwijt: “Minister Plasterk is een hardwerkende, integere collega en ik werk graag met hem samen.” D66-Kamerlid Gerard Schouw herhaalt z’n standpunt van gisteren: “Minister Plasterk zit in de problemen. Bijna alle partijen zeggen dat hij fouten heeft gemaakt betreffende de informatievoorziening rond de veiligheidsdiensten, hij heeft gespeculeerd. Dadelijk gaan we luisteren naar zijn verklaring.’ Het debat wordt hervat rond 20.15.
Update 18.43 – Het is voer voor de fijnproever maar toch: ChristenUnie-Kamerlid Gert-Jan Segers – onderdeel van de ‘constructieve oppositie’ vraagt zich in het debat af hoe het ‘vertrouwen’ in beide ministers hersteld kan worden.
Update 18.19 – ThePostOnline-verslaggever Onno den Hollander sprak enkele betrokkenen voor het debat. VVD-Kamerlid Klaas Dijkhoff maakt zich geen zorgen over de afloop, Hennis ook niet maar Plasterk wil er niets over zeggen.
Update 17.12 – CDA Kamerlid Madeleine van Toorenburg wil weten in hoeverre premier Mark Rutte (VVD) bij de kwestie is betrokken. Formeel is Rutte hoofdverantwoordelijk voor de inlichtingendiensten.
Update 16.58 – Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren roemt Edward Snowden en Brenno de Winter. Die laatste spande een rechtszaak aan tegen Plasterk om de waarheid boven water te krijgen. Onder druk van die rechtszaak besloten Plasterk en Hennis openheid te geven. Thieme:
“Weer een debat dat we niet gevoerd zouden hebben, ware het niet dat Snowden en Brenno de Winter ons met de neus op de feiten drukken”
Een deel van de oppositie zal dinsdag naar verwachting een motie van wantrouwen indienen tegen Plasterk. Ingewijden verwachten dat SP, CDA, PVV en GroenLinks met een motie tegen de PvdA-minister zullen komen. In het openbaar wilden deze partijen daarover voor het debat geen mededelingen doen. SP-leider Emile Roemer zei wel dat
‘de kans levensgroot is dat het een heel zwaar debat wordt voor Plasterk’.
Mocht de motie ook worden gesteund door de ‘bevriende’ oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP, dan wordt de politieke positie van Plasterk zeer wankel.
ThePostOnline-verslaggever Onno den Hollander sprak gisteren de woordvoerders van SP, D66 en GroenLinks.