‘Rimpelig, een betwetertje. In Italië zien de presentatrices er een stuk beter uit.’ ‘Misschien wel te goed en daarom een bedreiging voor de organisatie.’ ‘Geen hielenlikker denk ik en dan delf je het onderspit.’
Toen bekend werd dat Margreet Spijker (49) moest vertrekken bij het RTL Nieuws, omdat ze niet meer in het nieuwe decor zou passen, was de Telegraaf er als de kippen bij om een rondje langs de velden te houden. Bovenstaande reacties komen uit de rubriek Wat U Zegt (WUZ), een platform voor de kijker en lezer, waarin hij of zij een mening kan geven over een nieuwsfeit. ‘Ik krijg hier een vieze smaak van in mijn mond’ is de opmerkelijk felle reactie in het AD van de anders zo keurige Elsemieke Havenga, ook een oud-collega van Spijker en eveneens voormalig presentator van het RTL-Nieuws.
Vier jaar lang was ik eindredacteur van het halfachtbulletin van het RTL Nieuws. Bovendien was ik eindredacteur van Nieuws aan tafel, een wekelijkse, journalistieke talkshow, gepresenteerd door Rick Nieman. Zowel Margreet Spijker als Suzanne Bosman, maar ook Elsemieke Havenga en Loretta Schrijver, waren mijn vrouwelijke collega’s. Dagelijks werkten we intensief samen aan het totstandkomen van het nieuws, dat om half acht ’s avonds als een puzzel in elkaar moet vallen.
Wat ik zelf heb geleerd: nieuws maken is een ambacht. Een combinatie van alles volgen, snel schakelen, visueel en tekstueel ruim boven het gemiddelde en vooral koelbloedig tegen de deadlines aan. En voor een presentator in het bijzonder: een hoge graad van geloofwaardigheid, anders neemt u de mannelijke of vrouwelijke anchor niet serieus in de woonkamer.
Margreet Spijker is een vakvrouw, neemt u dat van mij aan. Daarom is de verantwoording van de zender over haar vertrek treurig en misselijkmakend tegelijk. Een hypocriet persbericht, getikt door een amateur die is ingefluisterd door hoofdredacteur Harm Taselaar, die zelf niet openlijk durft te reageren, maar via een maitje laat weten: ‘Ik hou het bij het persbericht. Bij alles wat ik er verder over zeg, loop ik de kans dat ik Margreet verder kwets. En dat is oprecht het laatste waar ik op uit ben.’
Huil en lach even met me mee. ‘Deze snelle wereld van de journalistiek stelt nieuwe eisen aan onze journalisten. Dat vraagt om een bepaalde stijl van presenteren. Zodoende kwamen we erachter dat we niet verder konden met Margreet Spijker.’
Wat u niet weet, maar ik wel, is de lafheid van een media-organisatie, die nooit transparant communiceert. Ook Spijker is overvallen door haar ontslag, want dat heeft ze zelf letterlijk toegegeven. Het dumpen van bekwame collega’s is gemeengoed in ons vak, wat dat betreft is er weinig verschil met de status van een voetbaltrainer. Toch maak ik een belangrijke kanttekening. De voetbaltrainer casht miljoenen en wacht op zijn volgende kans, terwijl Margreet Spijker gezien haar leeftijd volledig buiten spel is gezet en bovendien gestigmatiseerd het RTL-pand op het Mediapark verlaat.
We leven in het tijdperk van de Eva Jineks en Merel Westriks, de laatste als opvolger van Suzanne Bosman, ook onlangs zelf vertrokken bij het RTL Nieuws. Westrik komt van AT 5 en dat is niet alleen hip maar ook de kweekvijver voor veel talent. Jammer genoeg is Westrik geen alternatief voor Bosman óf Spijker. Westrik is een vedergewicht binnen een serieuze nieuwsorganisatie, waar ervaring en vlieguren je per dag beter en sterker maken. Spijker werkt er 16 jaar.
Wel eens gekeken naar ‘Vandaag de Dag’ (WNL)? Daarin schittert Westrik in de vroege ochtend en vallen zelfs de extreme lichtvoetigheid en het lege gebabbel zwaar op de maag voor je de deur uitgaat. Gaat helemaal nergens over.
Mijn collega Mark Koster is ook een aanhanger van het fenomeen dat ouwe lullen moeten opstappen en ‘plaats moeten maken voor jong talent’. Mark valt in katzwijm voor schaatster Annette Gerritsen, die u dagelijks ziet in de uitzendingen tijdens de Winterspelen in Sotsji. Naast Dione de Graaf overigens, slechts vijf jaar jonger dan Spijker en ook een vrouwelijk boegbeeld tussen de (goud) haantjes van Studio Sport.
Als je naar afbeeldingen gaat van Annette via google stuit je direct op het meiske, in een fraai kanten rode setje zittend op haar bed, met een boek nonchalant omgeslagen in haar rechterhand. Liefdevol en smachtend kijkt ze in de lens, op zoek naar nog meer media-aandacht. De nieuwe Jinek of Westrik? De dames mogen zich wel zorgen gaan maken.
Koster heeft het over feministen die tegen het ontslag zijn van een vrouw als Spijker. Onzin. Dat is niet de discussie. Ik ageer tegen het rücksichtslos afserveren van een retegoeie nieuwsanchor of dat nou een man of een vrouw is. Jammer genoeg maar zonder twijfel delven ‘oudere’ vrouwen altijd het onderspit. Maar helaas moet ik als man tegelijkertijd concluderen, dat de Jineks en de Westriks niet de nieuwe, frisse inhoudelijke journalistiek vertegenwoordigen, waar Spijker het slachtoffer van wordt.
Ik denk dat een ander belangrijk argument opgeld doet. De Jineks en Westriks vallen stomweg beter in de smaak bij mannelijke omroepbaasjes, die al decennia lang in hun eentje over het personeel gaan.
Uiterlijk vertoon wint het tegenwoordig helaas van journalistieke wapenfeiten.
