Norma Jeane Mortenson. Ze werd een icoon dankzij haar blonde haar, de met oogpotlood bijgetekende moedervlek links boven haar lip, standaard onschuldige gezichtsuitdrukking en haar vandaag de dag nog steeds gewilde wulpse lichaam. Menig tienermeisje heeft een poster van Warhols portret boven haar bed hangen. Haar quotes worden vaker geciteerd dan die van Nietzsche, alsof er een soort universele, tijdloze wijsheid in ligt. Er wordt haar ten onrechte een legitieme voorbeeldfunctie toegedicht.
Norma Jeane werd in 1926 geboren in The City of Angels. Ze heeft haar vader nooit gekend – het is vandaag de dag nog steeds onzeker wie hij eigenlijk precies was – en haar moeder werd opgesloten in een psychiatrisch instituut. Norma Jeane groeide op in pleeggezinnen. Ze vertelde later seksueel misbruikt en zelfs verkracht te zijn. Om het bestaan als een pleegkind te ontvluchten trouwde ze op haar zestiende met vriendje Jimmy Dougherty. Haar modellencarrière ontkiemde zich en om het te maken als actrice, veranderde ze haar naam in Marilyn Monroe en verfde haar haar pornoblond. In de jaren vijftig kwam haar acteercarrière in motie en verwierf ze faam door All About Eve en Niagara. Wegens Monroe’s faalangst stond ze bekend als een ware nachtmerrie op de filmset. Haar films scoorden steeds minder goed. Ze had drie ongelukkige huwelijken achter de rug. Op 36-jarige leeftijd stierf het icoon in haar bed aan een overdosis slaappillen.
Marilyn Monroe had geen gemakkelijk leven. (Lees: kutleven). Als ik verkondig dat ik Marilyn Monroe de minst inspirerende vrouw uit onze geschiedenis vind, raken mensen gefrustreerd. Haar aantekeningen en haar uitspraken zouden haar intellectuele bewustzijn weerspiegelen. Monroe was namelijk ‘intelligent, maar moest haar rol van dom blondje spelen om succes te verwerven en behouden’. Ja, Marilyn was veel intelligenter en intellectueler dan ze zich voordeed. En dat is precies mijn probleem.
In plaats van tegen het gevestigde mediabeeld van vrouwen in te gaan, besloot ze om het spel mee te spelen. Ik heb er niets op tegen als vrouwen hun uiterlijk in hun voordeel gebruiken – best part about womanhood, I got your back – maar wel dat zij als vooraanstaand publiek figuur met voorbeeldfunctie jonge vrouwen de les meegaf dat mooi en dom zijn gelijk aan succes staat. Destijds werd de maatschappij gedomineerd door mannen en in mijn top drie stomste quotes die ik ooit hoorde, staat ze op de eerste plek met “I don’t mind living in a man’s world as long as I can be a woman in it.” Ah, bedankt voor je hulp in het emancipatieproces, Marilyn.
We kunnen uren discussiëren over of bekende mensen een verantwoordelijkheid naar de jongere generatie dragen, maar het punt blijft dat ik het zorgelijk vind dat mensen Marilyn Monroe hun grootste inspiratie noemen. Ja, ze is ver gekomen, als je kijkt naar haar persoonlijke geschiedenis. Ze was een van de eersten die openlijk sprak over seksueel misbruik en psychische problemen als haar sociale angst. Ze was een van de eerste vrouwen die haar eigen productiemaatschappij oprichtte. Maar ze was ook de eerste die naakt poseerde voor de Playboy. Klagen over het zijn van niets meer dan een seksueel aantrekkelijk object was een van haar vele talenten, maar intussen was er niemand die meer meedeed aan dat beeld in stand houden dan Marilyn zelf.
Ik veroordeel haar niet. Ik veroordeel wel mensen die haar vandaag de dag omschrijven als het ultieme rolmodel. De functie voor een rolmodel zou voorbehouden moeten zijn aan vrouwen die de maatschappij veranderen. Vrouwen die net zo lang hun stem laten horen totdat er geen waardeoordelen meer aan hun uiterlijk worden verleend. Vrouwen die verdomme zichzelf zijn, zonder zich te willen moeten begrenzen aan sociale normen, opgelegd door de media en het mannelijk geslacht.
Ik ga later graag dood als het tegenovergestelde van alles wat Marilyn Monroe was.
