Hij wilde nog even de aandacht na de discussie over de draconische anti-homowet van president Yoweri Museveni van Oeganda. Giel Beelen. Allesweter, wijsneus van het vinyl en overal een menig over, dus de ideale sidekick van vriend Matthijs in DWDD. “Toch maar goed dat wij de Gay Parade hebben”, concludeerde professor Beelen. “En laten we daar vooral jaarlijks mee doorgaan.”
De gifdampen boven Poetin zijn nauwelijks opgetrokken of onze talkshows openen alweer met een nieuwe trend. Het verbod op homosexualiteit in Afrika, met in het bijzonder Oeganda. De redacties brengen het item met een voortvarendheid alsof het gisteren pas is geconstateerd. Dus als gewoonlijk mag iedere BN’er er als een kip zonder kop zijn infantiele oordeel op loslaten. Ik waarschuw u, deze discussie bepaalt de rest van de week nog de headlines.
Even over de inhoud van de wet, die is inderdaad meer dan verderfelijk. Homo’s levenslang opsluiten. De president wilde oorspronkelijk nog een passage over de doodstraf, maar die is later afgezwakt.
Gekkenhuis, maar wel met een historie waar professor Beelen en Matthijs van Nieuwkerk vermoedelijk geen enkel idee van hebben. In DWDD is een dergelijk onderwerp een sexy, catchy opening. Je sleept twee ex-Afrika-correspondenten voor de camera, je besteedt er zeggen en schrijven nog geen tien minuten aan en je geeft weer blijk dat je boven op het nieuws zit. Diepgang nul. Daarna snel over naar de frustraties van schaatser Jorrit Bergsma, ook héél erg.
Ik zou zeggen, laat een Oegandees eens uitleggen hoe het werkelijk zit. Krijgen we thuis ook nog wat achtergrond en historie, lijkt me niet overbodig bij deze nieuwe mediahype. “Heb je je land een beetje in je hart gestoken?”, vraagt Jeroen Pauw aan presentator Andrew Makkinga, in 1982 geboren in Kampala, de hoofdstad van Oeganda.
Verbouwereerd kijkt Makkinga Pauw aan met een blik die er niet om liegt. “Een beetje?”, onnozele interviewer, “Oeganda is de pearl van Afrika.” Makkinga, zijn naam dankt hij aan het Groningse pleeggezin dat hem opnam, schetst een schril contrast tussen de schoonheid van het land, geroemd om zijn natuur, en de meedogenloze wet. Dat rijmt niet en dat doet pijn.
Voor Giel Beelen: voor, tijdens maar ook na de kolonisatie van de Engelsen, op 9 oktober 1962, werd Oeganda onafhankelijk, bleef de sodomiewetgeving gehandhaafd. Feitelijk dus een uitvinding van diezelfde Engelsen. Bovendien: homoseksualiteit is ook in de andere 37 Afrikaanse landen strafbaar, altijd al zo geweest.
De heksenjacht die is geopend in het roddelblad Red Pepper, waarin tweehonderd homoseksuelen met foto en al getoond worden, is de aanleiding voor de ophef die ook de Nederlandse media overspoelt. Makkinga legt uit dat de hele wereld, van Obama tot Frans Timmermans, zich met de wet bemoeit en dat werkt volkomen averechts.
Terwijl Museveni nog even overwoog om de wet niet te tekenen, deed de provocatie vanuit het westen, van politiek tot homo-activisten, de deur definitief dicht. Een averechtse werking van goed bedoelde interventie, maar in Oeganda ervaren als pure bemoeizucht, dus dan”gaat de kont tegen de krib”, aldus Makkinga.
Het land boycotten, sancties, D66 en de ChristenUnie willen de hulp aan het land nu al direct stoppen. Het werkt funest denkt Makkinga, want de bevolking wordt uiteindelijk de dupe. Zimbabwe is een mooi voorbeeld, vindt hij. Alle sancties hebben er uiteindelijk toch niet voor gezorgd dat Mugabe van het toneel is verdwenen?
Maar wat dan wel? Vooral geen geld geven aan justitie, want dat zou zomaar misbruikt kunnen worden voor de klopjacht op homo’s. Makkinga is wél voorstander van de stille diplomatie en gelooft ook in de steun aan homo-activisten, die de hele wereld proberen te bekeren, hetgeen ook weer op weerstand stuit in Oeganda.
Toch is er hoop volgens Andrew. Heel voorzichtig zie je rechters een tegendraads standpunt innemen tegen de regering tijdens de behandeling van dit heikele onderwerp. Tot slot voor Giel Beelen: plaatjes draaien is iets anders dan serieus meepraten over een onderwerp, dat, zonder het in een historische context te plaatsen, pure prietpraat wordt. Helaas zien we daar teveel van, iedere avond weer.
