Een langer vaderschapsverlof gaat niet zorgen voor een eerlijke werk-zorg verdeling, meent Miloe van Beek. Alleen als vrouwen het echt willen, gaan mannen minder werken.
Papa’s zijn doodsbang voor pasgeboren baby’s: kleine dingen die niet praten. Omdat niemand ze heeft geleerd wat ze met een baby moeten doen, hebben ze een zetje nodig.
De – kinderloze – journalist Rutger Bregman leende deze quote van een Amerikaanse journalist en jonge vader om zijn pleidooi voor een langer betaald vaderschapsverlof kracht bij te zetten. In De Correspondent betoogde hij onlangs dat dit zetje moest komen van meer gesubsidieerde dagen vrij. Dat leidt niet alleen tot een cultuuromslag in de werk-zorg verdeling, het gaat zelfs een revolutie ontketenen. Beperken veel vaders zich nu tot hutten bouwen en aanwijzingen schreeuwen tijdens een voetbalwedstrijd, na een wekenlang vaderverlof blijven ze hun hele papacarrière lang snottebellen vegen, poepbroeken verschonen en huiswerk overhoren.
GroenLinks en de FNV zeuren al jaren om een langer bevallingsverlof voor vaders: tien gesubsidieerde dagen is hun wens. Minister Asscher kwam hen een klein beetje tegemoet en breidde het vaderschapsverlof onlangs uit met twee extra (onbetaalde) vrije dagen. Wat ik niet snap: een vader die graag bij z’n pasgeboren baby wil zijn, kan toch prima een weekje (of twee) vrij nemen? Wel zo eerlijk ten opzichte van het leger zelfstandigen en belangrijker: het maakt van vaderschapsverlof een bewuste keuze.
In Duitsland wordt het zestig dagen durende vaderschapsverlof, ingevoerd om het kinderaantal van 1,3 op te krikken, niet voor niets een Wickelvolontariat – luierstage genoemd. Driekwart van de vaders neemt de verplichte twee maanden op en gaat daarna weer vrolijk fulltime aan het werk.
Een eerlijke werk-zorg verdeling heeft volgens mij niets te maken met de lengte van het vaderschapsverlof, maar alles met de houding van vrouwen ten opzichte van werk en hun kinderen.
Ik, geboren in de jaren zeventig, behoor tot de eerste lichting vrouwen die net zoveel werkt als hun man, maar is opgegroeid met een thee-en-koekjes moeder. Die misschien zelf wel (meer) buitenshuis had willen werken, daarom haar dochter(s) stimuleerde een goede opleiding te volgen, maar wel vindt dat een moeder er voor haar kinderen moet zijn. Logisch dat wij kiezen voor het parttime model.
Zelf was ik ooit van plan de taken geheel eerlijk te verdelen, mijn partner en ik zouden na de geboorte van de eerste beiden tachtig procent gaan werken. We hielden het een half jaar vol. Er was een crisis gecombineerd met een promotie en voor ik het wist werkte hij elke maand twee dagen meer dan ik. Tijdelijk, zei ik tegen mezelf.
Drie jaar later kwam hij op een avond euforisch thuis. Hij had een prachtaanbod gekregen: nog een stap omhoog, nog meer verantwoordelijkheid, nog meer mensen aansturen. Secundaire arbeidsvoorwaarden: zes keer per jaar een week naar het buitenland en een parttime hoogleraarschap. Ik ontkurkte geen champagne. Hing geen slingers op. Kocht geen taart. Ik voerde wel avondenlang dezelfde discussie:
“Dus je kan wel een dag per week weg van je werk om meneer de hoogleraar te spelen en niet een dag voor je kinderen zorgen?”
“Dat kun je toch niet vergelijken. Moet ik dat dan weigeren?”
“Ja.”
“Dat wil ik niet”
“Dat is dan duidelijk.”
Vroeger, lees: voor er kinderen kwamen, praatten wij avondenlang over onze dromen. Wensen. Verlangens. Toen zijn grootste ambitie, professor worden, uitkwam, dacht ik alleen maar: daar gaan mijn werkuren. Kon ik van hem vragen zo’n kans te laten lopen? Ik vond van niet. Maar daarmee zag ik mezelf niet als gelijkwaardige onderhandelingspartner. Omdat ik minder verdiende. Omdat ik geen leiding gaf aan dertig man. Dat mijn man in een sector werkt waar vijf dagen de standaard is en thuiswerken not done, maakte de gesprekken nog lastiger.
Na een jaar onvrede en verwijten maakte ik een paar maanden geleden eindelijk een bewuste keuze. Ik wilde meer werken. En wat bleek? Toen ik dat heel duidelijk zei, kon er best wat worden geschoven met uren. Een topondernemer wier prachtcarrière en dito banksaldo hadden geresulteerd in een echtscheiding, vertelde me laatst trots dat hij zijn werktijden nu zo had georganiseerd dat hij zijn kinderen in ieder geval twee keer per week van school kon halen. Hij had altijd gedacht dat het niet mogelijk was, minder werken. Uiteindelijk bleek het een kwestie van echt willen. En echt kiezen.
Vrouwen gaan niet meer werken als mannen langer beschuitjes smeren. Vrouwen gaan meer werken als ze zichzelf en hun baan belangrijk genoeg vinden. Het huishouden en de kinderen aan een ander over kunnen laten (ja, ook als dat betekent dat Sofietje een pimpelpaarse broek met een oranje shirt draagt, de was niet is gedaan en de courgettes in de pasta niet biologisch-dynamisch zijn geteeld).
Niet de overheid, maar vrouwen moeten mannen een zetje geven. Dat komt niet alleen je carrière ten goede, maar ook je kwaliteiten als huttenbouwer.
Meer lezen van aanmoddermoeder Miloe van Beek? Ja, natuurlijk! Neem dan een abonnement!
