Vraag tien willekeurige acteurs welke rol ze absoluut één keer in hun leven willen spelen en je krijgt negen keer hetzelfde antwoord: Richard III. De allergrootste boef die Shakespeare ooit ten tonele bracht. Een gebocheld, mank lopend stuk ongeluk die alles en iedereen, zelfs zijn bloedeigen broers, op zijn weg naar het koningschap tegen elkaar uitspeelt en vervolgens uitschakelt. Zó doortrapt, zó geniepig dat hij op de begrafenis van Henry VI, de man die hij met zijn eigen handen vermoord heeft, diens weduwe zo ver weet te krijgen met hem te trouwen. En haar later laat doden wanneer hem dat beter uit blijkt te komen. Machtsbelust, sluw, manipulatief, hyperintelligent, gewetenloos, gemeen, lelijk. Een boef met een heel eigen logica.
“No beast so fierce but knows some touch of pity. But I know none, and therefore am no beast.”
Maar af en toe wendt hij zich met al zijn welbespraaktheid tot het publiek. En is hij eerlijk. En legt hij zijn hart op tafel. En leer je zijn dromen kennen en zijn angsten. En je haat jezelf, want je snapt hem. Je houdt van hem. Je bent zelfs ontroerd wanneer dat onmens aan het eind van het stuk doodgaat.
Twee jaar geleden speelde Kevin Spacey zeer succesvol de rol van Richard III in het theater. En de afgelopen twee jaar speelde Kevin Spacey zeer succesvol de rol van Richard III op tv. In House of Cards.
Goed, hij heette niet Richard, maar Francis Underwood en het verhaal speelt zich niet af in Engeland in de 15e eeuw, maar in Amerika in de 21e eeuw, maar het doel en de middelen van beide personages zijn hetzelfde: absolute macht krijgen door je tegenstanders en soms medestanders tegen elkaar uit te spelen en stuk voor stuk uit te schakelen.
Netflix bracht vorige week in één keer alle 13 afleveringen van het nieuwe seizoen uit, precies een jaar na de geweldig ontvangen eerste 13 afleveringen over Francis Underwood en zijn klim naar de top. Gedreven door rancune en gesteund door zijn minstens zo machtsbeluste vrouw liegt en bedriegt Francis zich met engelengeduld door alle lagen van het machtscentrum in Washington met één doel brandend voor zijn ogen: president worden van de Verenigde Staten.
Niemand ontkomt aan zijn honger, zijn absolute drang naar erkenning en gezag. Met een buitengewoon charmante en welbespraakte voorkomendheid bluft de ietwat onaantrekkelijke Underwood zich door Washington, een betrouwbare allemansvriend veinzend, zijn dubbele agenda met niemand delend.
Behalve met ons. Zoals Richard in het theater, deelt ook Francis zijn plannen, zijn dromen en zijn angsten met het publiek. En net zoals Richard is hij niet bang zijn handen vies te maken. Hij is niet bang vrienden, collega’s, partijgenoten voor de leeuwen te gooien om er zelf van te profiteren. Hij is niet bang om gehaat te worden, om afgeschilderd te worden als een leugenaar of als huichelaar.
“Do you think I’m a hypocrite? Well you should. I wouldn’t disagree with you. The road to power is paved with hypocrisy, and casualties. Never regret.”
En net zoals bij Richard ga je als kijker jezelf haten. Want je bent gaan houden van een buitengewoon slecht mens.
American Beauty (1999) – Kevin Spacey als hilarische en ontroerende vader in een midlife-crisis die verliefd wordt op de beste vriendin van zijn dochter.
The Usual Suspects (1995) – Kevin Spacey als Roger Kint die het bizarre verhaal vertelt van een bizarre groep misdadigers.
The Men Who Stare at Goats (2009) – Droge (waargebeurde!!!) komedie over een “psychische” legereenheid.
Dit stuk verscheen eerder op FABmagazine.nl. Deze week bespreekt Yannick daar Nebraska. Lees zijn nieuwste stuk hier.
