“Wow, wat mooi.” De eerste uitroep die je ontvalt als je de ruimte binnenloopt waar de foto’s van Richard Mosse geëxposeerd zijn. The Enclave is een serie foto’s en filmmateriaal die Mosse heeft gemaakt op zijn tocht door Congo. Op het manshoge werk voor mijn neus is alle vegetatie roze. Niet zachtroze, zoals Japanse bloesemtakken, maar knalroze. Het spat uit het beeld, recht je netvlies in.
Het ziet er idyllisch uit, sereen ook. Tot je hoort waar het gemaakt is: recht in het oorlogsgebied van Congo. Of hij met dat roze het bloed van de strijders heeft willen weergeven? Nee. Hij heeft een infraroodcamera gebruikt, zodat alle bladeren en bloemen roze-achtig worden in plaats van groen. Het Amerikaanse leger gebruikt dit om soldaten op te sporen in bladerrijke gebieden.
Hoewel er op de foto’s niets te zien is, gaat er toch een zekere dreiging van uit. In de verte hoor je een aanzwellend geluid: het klinkt als machinegeweren. Zodra je de volgende ruimte binnenloopt, zie je waar het vandaan komt. Een aantal schermen zijn kriskras opgehangen door de voor de rest volledig verduisterde zaal. Daarop zijn beelden te zien, eveneens gefilmd met infrarood. Soldaten, vrouwen, kinderen. Mensen die een huis tillen. De zee. Het gezang van kinderen. Lijken die van dichtbij worden gefilmd. De dreiging hangt overal in de lucht, zeker als de camera keer op keer soldaten volgt, geweren over de arm.
Het geluid van schoten. Bommen. Een voor een gaan de beelden op zwart, zit je met een heleboel mensen in een donkere ruimte. Een scherm flitst aan, je ziet de zee. Rookpluimen. Dode soldaten, een kind dat wegrent.
En opeens is de kleur roze niet mooi meer.
Vanaf vandaag te zien in het Fotografiemuseum Amsterdam.
