Nogal wiedes dat Nederlanders verkiezingsmoe zijn. Sinds de val van het tweede paarse kabinet in 2002 zijn we twaalf jaar, zeven kabinetten en een troonswisseling verder. En tussendoor zijn we nog twee keer naar de stembus geweest voor de gemeenteraad en voor provinciale staten. Om ons Nederlanders te motiveren voor de Europese verkiezingen, traditioneel de verkiezingen met de laagste opkomst, moet je dus wel bijkans briljant zijn. Of denken dat je dat bent.
Ik mocht er onlangs getuige van zijn hoe ‘knappe koppen’ in Brussel Europeanen naar de stembus denken te krijgen. Voor een gehoor van journalisten uit alle windstreken van het continent werd in het Europees Parlement het campagnefilmje This time it’s different vertoond. De nogal pretentieuze leus dekt de lading in het geheel niet. Er zijn namelijk op 22 mei verkiezingen voor het Europees Parlement, net als de vijf jaar daarvoor. En daarvoor. Daar is niets different aan.
Waarom dan toch deze jubelstemming in Brussel? Dat komt door een vrij kleine verandering die de gemiddelde burger zal zijn ontgaan: het nieuw gekozen Europese Parlement mag zich straks voor het eerst uitspreken over de vraag wie de voorzitter van de Europese Commissie zou moeten worden. Die uitspraak is niet bindend, maar verwacht wordt dat de Europese Raad (Rutte en zijn Europese collega’s) hem zal volgen.
Alle fracties in het Europees Parlement hebben een eigen kandidaat naar voren geschoven, waarvan de sociaal-democraat Martin Schultz en de liberaal Guy Verhofstadt misschien nog wel de bekendste zijn. In Maastricht debatteerden zij afgelopen maandag voor het eerst. In 13 talen, waaronder opmerkelijk genoeg ook in het Russisch en Arabisch, was het te volgen. Nou ja te volgen… als het debat al niet technisch was, dan was het erg algemeen. Weinig Europese harten zullen erdoor sneller zijn gaan kloppen.
Het selecteren van de voorzitter van de Europese Commissie is een voorzichtige stap op weg naar een volwassen Europese democratie. Toch kent de EU ook na deze verkiezingen nog een andere Europese ‘president’: de voorzitter van de Europese Raad (momenteel Herman van Rompuy). En ook de voorzitter van het Europees Parlement meet zich nog wel eens een grote broek aan. Om te zeggen dat Europeanen via deze verkiezingen een president kiezen, zoals sommige zeggen, gaat echt te ver.
Wedden dat er straks met ongeloof wordt gereageerd op de zeer lage opkomst in onder andere Nederland? Dit keer was het toch anders?
Dit artikel is geschreven op persoonlijke titel.
