Binnenkort verschijnen op ThePostOnline de vakantiefoto’s van artist in residence Daan Samson. De Rotterdammer heeft voorgesteld het kunstpubliek mee te nemen op vakantie. Bij wijze van experiment reist hij met één kunsttoeschouwer richting Alaçati, hét jetset- en surfparadijs van Turkije. Vanuit een met palmbomen omgeven hotel zegt hij te gaan onderzoeken of een vliegvakantie als readymade kunstwerk beleefd kan worden. Een gesprek. “Hoe vaak realiseren mensen zich niet juist tijdens hun holiday-uitstapjes wie zij zijn, en wat hun plek binnen ons universum is? Tot echt diepgravende inzichten kun je misschien ook gewoon het beste komen vanaf een terras met uitzicht op de Egeïsche Zee.”

Meneer Samson, uw project ligt in lijn met de objet trouvé-stroming zegt u. Marcel Duchamp legde begin vorige eeuw een urinoir op zijn kant en noemde het kunst. Maar dat deed hij in de Salon des Indépendants van de Société des Artistes Indépendants. Het alledaagse out of context in een museale omgeving, zogezegd. Wat is het museale aspect van uw project in Alaçati?

“Aan mijn project kleeft gelukkig niet héél veel museaals. U moet zich voorstellen dat óók ik soms aan de kunsten-omgeving wil ontsnappen. Vaak krijg ik het er Spaans benauwd. Bij tijd en wijle wens ik écht nieuwe perspectieven te ontdekken. Een poosje geleden was ik aanwezig tijdens de ‘Lesbos holiday programme – kick off trip‘ van Corendon Vliegvakanties. Een gezelschap journalisten en speciale relaties heeft toen in één dag het Griekse eiland Lesbos kunnen ontdekken. En ik moet zeggen dat mijn visie op onze wereld daar méér kantelde dan tijdens een kunstbiënnale of iets dergelijks. De CEO van Corendon is daadwerkelijk een visionair. En een realist. Hij vertelde over de economische situatie waarin de bevolking van Lesbos lange tijd heeft verkeerd. Sinds zijn vliegmaatschappij het eiland als nieuwe bestemming heeft opgenomen, hebben die bewoners uit het dal kunnen opklimmen. Toerisme heeft uiteindelijk dus héél veel mooie kanten.”

“Gezamenlijk gaan de kunsttoeschouwer en ik er even lekker tussen uit.”

“Toen de directeur van kunstcentrum TENT.Rotterdam mij onlangs vroeg na te denken over alternatieven voor de traditionele ‘kunsttentoonstelling’, heb ik haar voorgesteld met het kunstpubliek op vakantie te gaan. En het mooie is… hetzelfde kunstcentrum presenteert binnenkort een programma waarbinnen hedendaagse kunstenaars radio-uitzendingen verzorgen. Een mooie gelegenheid om een live verslag te verzorgen vanuit den vreemde. Bij wijze van experiment ga ik dus met één kunsttoeschouwer richting het Turkse vakantieparadijs Alaçati. Gedurende vier dagen ondervinden wij aan den lijve de azuurblauwe zee, de befaamde Çeşme-keuken én het enerverende nachtleven in deze nog tamelijk ongerepte streek. Ter plekke zal ik onderzoeken of men een immaterieel gebruiksartikel, zoals deze vakantie, als een volwaardig kunstwerk zou kunnen ervaren. Zelf heb ik het idee dat dit readymade kunstwerk een aangename escape from reality gaat bieden. Gezamenlijk gaan de kunsttoeschouwer en ik er even lekker tussen uit. Als performance-kunstenaar zal ik gedurende een paar dagen even géén doctrines doorprikken. Deze artiest gaat een paar dagen heerlijk genieten. Corendon biedt ons de mogelijkheid even lekker te ‘non-performen’. En om eerlijk te zijn… Ik ben erg benieuwd naar deze relatief nieuwe bestemming.”

Alaçati

Ik hoor het u zeggen. Maar het paradoxale daarvan is dat u tegelijkertijd op zijn minst langs de gedachte van de existentiële eenzaamheid scheert. Hoe verhouden die twee zich tot elkaar?

“Ach, mijnheer Paternotte… Ik kijk enorm uit naar de relatieve eenzaamheid die men tijdens zo’n zonvakantie kan ervaren! Er zal veel ruimte zijn om weer volledig zélf na te denken. Wellicht ook over het existentiële. Hoe vaak realiseren mensen zich niet juist tijdens hun holiday-uitstapjes wie zij zijn, en wat hun plek binnen ons universum is? Tot echt diepgravende inzichten kun je misschien ook gewoon het beste komen vanaf een terras met uitzicht op de Egeïsche Zee. Lekker met een glas wijn, olijven en een schaaltje Sigara Boregi.”

Maakt het vliegen nog onderdeel uit van deze gesamt Erfahrung? Of liggen de illustere tijden van de mondaine jetset definitief achter ons?

“Ik heb weleens gehoord dat de consumenten-luchtvaartsector zó enorm groot is, dat juist de ontwikkelingen binnen die branche de ontwikkelingen mogelijk maken in de sector van defensie en ruimtevaart. Het massatoerisme is gigantisch. Bulk, zal ik maar zeggen. En toch is óók onze planeet groot. Wanneer je al die reizenden individuen uitsmeert over al die prachtige plekken, dan blijft het qua drukte toch echt wel te overzien. En ik als welvaartskunstenaar geniet juist het meest dáár waar culturen, belangen en tegenstellingen met elkaar in contact komen.”

Alaçati

“Dankzij het toerisme van vandaag de dag krijgt de democratie al echt een voorzichtige boost.”

“Herinnert u zich nog ons gesprek over naar Facebook uploadende toeristenmeisjes? Ik noemde daarin terloops de Nigeriaanse verkopers die vanaf hun kleedjes toeristische prularia aan de man proberen te brengen. Met verbazing nemen die mannen kennis van de waarden en normen van de Westerse Pinterest-generatie. Maar stel dat die Nigerianen nu zelf zóveel dankzij die toeristen zouden verdienen… dan zouden zij op hun beurt de wereld kunnen gaan verkennen! Meer mensen zouden eenvoudigweg moeten gaan reizen, is het niet? Die mondaine jetsetters waar u het over heeft, die jaagden de welvaart rondom hun vakantieparadijzen niet echt aan. Maar dankzij het toerisme van vandaag de dag krijgt de democratie al echt een voorzichtige boost. Met iemand uit bijvoorbeeld Crooswijk (een Roterdamse volkswijk – BP) maak ik binnenkort mijn uitstapje naar Alaçati. Deze individu maakt dan tevens kennis met de hoogtepunten in de Turkse streek Çeşme. Iemand als Karl Marx had zoiets toch niet kunnen bevroeden? Dankzij prijsvechter Corendon zitten wij straks aan de bar van het schitterende Premier Solto Hotel, en drinken wij gezamenlijk een Piña Colada.”

Dat meent u niet! Piña colada?

“Nou, dat hoeft niet perse. We kunnen ook een glas ‘Efes Pilsen‘ drinken. Dit bier komt oorspronkelijk uit de beroemde havenstad Efeze. Ook aan die plek gaan wij een bezoek brengen. En bij cultuurliefhebbers gaat nu het hart vast véél sneller kloppen. Want in de oudheid was Efeze een grote Ionische handelsnederzetting. Nabij deze stad treft men hét belangrijkste archeologische gebied van Turkije. Eén van de grootste opgravingen uit de Griekse historiek. Tevens de echte cultuurliefhebber kan tijdens deze vliegvakantie dus aan zijn trekken komen. Mag ik via ThePostOnline overigens een oproep doen richting mensen die met mij, van vijftien tot achting mei, op reis willen naar hét meest authentieke vakantiegebied van zonnig Turkije?”

Dat kan, maar lukt dat u in 15 woorden?

Nee, dat zal niet gaan. Wél zal het lukken in exact zestien woorden. Let op, daar komt ie. ‘Ben jij de cultuurparticipant die mij naar Alaçatı wil vergezellen? Zend dan een email naar [email protected]‘. Oké zo?

Meer informatie op de website van TENT.Rotterdam: Foto: ‘Viola Holt & Daan Samson @ Lesbos holiday programme – kick off trip 2013’ Overige foto’s: Corendon Vliegvakanties.